Disney multfilmlarida asosiy qahramonlarning ota-onasiz yoki hech bo‘lmaganda onasiz tasvirlanishi ko‘p yillardan buyon kuzatiladigan holat. Tomoshabinlar buni tasodif deb o‘ylashi mumkin, ammo aslida bu muhim dramaturgiya vositalaridan biridir.
Disney multfilmlaridagi yetim qolgan qahramonlar ro‘yxati ancha uzun, masalan, “Muzyurak”dagi Anna va Elza, “Bembi”dagi kiyik Bembi, “Olovuddin”dagi Olovuddin va Jasmin, “Suv parisi”dagi malika Ariel, “Zolushka”dagi Zolushka, “Oppog‘oy va yetti gnom”dagi Oppog‘oy, “Sohibjamol va Maxluq” dagi Bell hamda “Lilo va Stich”dagi Lilo va boshqa ko‘plab qahramonlarning yo onasi, yoki ota-onasi yo‘q holatda tasvirlanadi.
Dramatik syujet va qahramonlarning o‘sishi
Disney filmlarida ota-onaning yo‘qligi qahramonlarning voyaga yetish jarayonini tezlashtiradi va ularning kuchli xarakterga ega bo‘lishiga turtki beradi.
“Malefisenta” filmining bosh prodyuseri Don Xan bu borada quyidagicha fikr bildiradi:
Qahramonlar ota-onasiz qolganida ancha tez ulg‘ayadi. Masalan, Bembining onasi o‘ldiriladi va u tezroq voyaga yetishga majbur bo‘ladi. Bellning esa faqat otasi bo‘ladi, lekin u ham yo‘qolib qoladi, shuning uchun qiz uning o‘rnini egallashga majbur bo‘ladi.
Disney studiyasi o‘z filmlarida yosh qahramonlarni sinovlarga duchor qilgan holda ularning o‘sishini ko‘rsatishni maqsad qiladi. Ota-onalarining yo‘qligi qahramonlarni mustaqil qaror qabul qilishga va hayotning qiyinchiliklariga bardosh berishga majbur qiladi.
Disney asoschisi Uolt Disneyning psixologik holati
Mashhur multfilmlar bunday syujetga ega bo‘lishining yana bir ehtimoliy sababi Uolt Disneyning shaxsiy hayotiga borib taqaladi. U 1940-yillarda onasidan ayrilgan. Uning volidasi Uolt sotib olgan uydagi baxtsiz hodisa sababli vafot etgan. Bu fojia Disney hayotida chuqur iz qoldirib, uning ijodiga ta’sir qilgan bo‘lishi mumkin.
Don Hanning Glamour jurnaliga bergan intervyusiga ko‘ra, Disney ushbu baxtsiz hodisaga bilvosita sababchi ekanini o‘ylab, o‘zini doim aybdor his qilgan. Bu esa uning filmlarida ota-onasiz qolgan qahramonlarni yaratishiga ilhom bergan bo‘lishi mumkin.
Mifologiya va ertaklar an’anasi
Disney filmlarining aksariyati xalq ertaklariga asoslangan bo‘lib, ularning ko‘pchiligida qahramonlar ota-onasiz tasvirlanadi. Bunday motivlar an’anaviy ertaklarda ham uchraydi, chunki ular qahramonning ichki o‘sishini hamda kelajakda egallagan marra va yutuqlarini yorqinroq aks ettirishiga zamin yaratadi.
Izoh (0)