Bu uylar va inshootlar sovet filmlarida paydo bo‘lgach, tezda tanilib ketgan. Albatta, ba’zi binolar allaqachon diqqatga sazovor joylar maqomida edi, ammo kinoda ishtirok etish ularning mashhurligini yanada oshiradi.
Bu uy Gayday komediyasida ko‘rsatilmaguncha moskvaliklarga yoqmagan
Muhandis Shurik yashaydigan va o‘zining vaqt mashinasi ustida ishlagan uy noodatiy fasadi bilan ajralib turardi. U garmoshkaga o‘xshardi, ammo 1970-yillarning boshlarida moskvaliklarga bunday me’moriy g‘oya yoqmagan.
Biroq bino Leonid Gayday komediyasida paydo bo‘lishi bilanoq, u darhol e’tiborni tortadi — hatto sayohat paytida sayyohlarni bu yerga olib kelishadi.
Filmda haqiqatda Novokuznetskaya, 13-uy manzilida joylashgan ko‘p qavatli uy go‘yoki Yangi Arbatda joylashgandek tasvirlangan. Ivan Grozniy balkonga chiqib, Moskva manzarasini tomosha qilib: “Qanday go‘zallik”, deydigan kadr ham bor.
Ammo bu uyning balkonidan butunlay boshqa manzara namoyon bo‘ladi. Podsho ko‘rgan manzarani esa Kalinin prospektidagi bino balkonidan suratga olishgan.
Kalugina innovatsion dizaynga ega bo‘lgan uyda yashagan
Eldar Ryazanov “Ishdagi ishq” komediyasida ham Moskvaning turli tumanlarini bosh qahramonlarning yashash joyi sifatida ko‘rsatgan. Bunda har bir tuman personajning ijtimoiy mavqeyini ko‘rsatadi.
Statistika muassasasi rahbari Katta Nikitskaya ko‘chasi, 43-uy manzilida joylashgan 12 qavatli binodangi kvartirada yashaydi. Film 1976-yilda suratga olingan, o‘sha paytda uy yaqinda foydalanishga topshirilgan. O‘shanda ziyolilar elita vakillari va madaniyat arboblari shu yerdan turar joy olishgan.
Kalugina yashaydigan uyning old tomoni o‘sha davr uchun ajoyib edi: teshikli panellar, yana yarim shaffof oynali keng balkonlar. Garchi bino kadrda bir necha soniyagin ako‘rsatilsa-da, tomoshabinlar uni darhol eslab qolishadi.
“Moskva ko‘z yoshlarga ishonmaydi”da ikkita uy bitta qilib ko‘rsatilgan
“Moskva ko‘z yoshlarga ishonmaydi” filmidagi Katya vaqtincha yotoqxonadan amakisining kvartirasiga ko‘chib o‘tganida millionlab tomoshabinlar unga qanchalar hasad qilishgan. Professor Tixomirov rafiqasi bilan otpuskaga chiqib, jiyaniga kuchugiga qarab turishni taklif qiladi.
Filmda bosh qahramonning amakisi Qo‘zg‘olon maydonidagi nufuzli uyda yashaydi. Hozir u Kudrinskaya maydoni deb ataladi. Bir vaqtlar bu bino Aviatorlar uyi deb atalgan. Lekin ko‘pchilik tomoshabinlar bitta qiziqarli tafsilotni bilmaydi.
Ushbu uy faqat tashqi tomondan suratga olish uchun ishlatilgan — Katya va Lyuda binoga kirguncha. Foye va kvartira bilan bog‘liq kadrlar esa boshqa uyda — Kotelnikaya sohilida suratga olingan.
Kudrinskiy maydonidagi uy tez orada Moskva ramzlaridan biriga aylanadi. U 1954-yilga kelib qurilgan. O‘sha paytda osmono‘par bino nafaqat tashqi ko‘rinishi, balki mashinalar uchun yerosti avtoturargoh va foyesida bolalar aravachalari bo‘limi mavjudligi bilan ajralib turardi.
O‘sha yillarda uy elita hisoblanganligi sababli unda taniqli shaxslar yashagan: raketa-kosmik texnika konstruktori Vasiliy Mishin, jarroh olim Aleksandr Bakulev, jazz musiqachisi Oleg Lundstrem va kino yulduzi Elina Bistritskaya.
Qanday qilib Stanislav Govoruxin janubiy “Qaldirg‘och uyasi”ni bulutli Angliyaga aylantirgan?
Qrimning eng mashhur diqqatga sazovor joylaridan biri — Ay-Todor burnidagi “Qaldirg‘och uyasi” qal’asini kinoijodkorlar ham, sayyohlar ham SSSR davridayoq sevib qolishgan. Stanislav Govoruxin undan 1987-yilda “O‘nta negr bolasi” detektiv filmida foydalangan.
Agata Kristining xuddi shu nomdagi romanida voqea Devonshir grafligidagi Zanjilar orolida sodir bo‘ladi. Ammo rejissyor tomoshabinlarni Angliyaga ko‘chirish yo‘lini topadi, suratga olish guruhi esa Ittifoqdan tashqariga chiqmasdi. Govoruxin aqlbovar qilmas ishni qiladi: quyoshli Qrimni bulutli Buyuk Britaniyaga aylantiradi.
Film ijodkorlari “Qaldirg‘och uyasi”da suratga olish uchun qulay payt — noyabrni tanlaydi. Bu vaqtga kelib Qrimda iliq yozning izi ham qolmaydi, bo‘ronlar mavsumi boshlanadi. Ob-havo va noodatiy saroy uslubi butun film davomida saqlanib qoladigan noxush muhitni yaratadi.
Govoruxin qal’aning tashqi ko‘rinishini hech kim tanimaydigan darajada o‘zgartirish vazifasini qo‘yadi. Buning uchun fasadga mahkamlangan dekoratsiyalar quriladi. Interyerni esa boshqa joyda — Vorontsov saroyida suratga olishgan.
“Qaldirg‘och uyasi”ni esa “Mio, bolaginam Mio” kartinasida, sovet-polyak kinosi “Pan Klyaksaning sarguzashtlari”da ko‘rish mumkin. Qal’a, shuningdek, Jeki Chan ishtirokidagi “Birinchi zarba” jangari filmida ham ko‘rsatiladi. Bu uyning tarixi uning kinodagi “roli”dan kam emas.
“Qaldirg‘och uyasi”ning hozirgi ko‘rinishi bir asrdan ko‘proq vaqt oldin — 1912-yilda paydo bo‘lgan. Ungacha esa bino bir dvoryan oila uchun qurilgan edi.
Bu nufuzli kurort bo‘lishi rejalashtirilgan edi, ammo bu reja amalga oshmaydi. Darvoqe, dastlab bu diqqatga sazovor joy XIX asr oxiridagi ba’zi yo‘l ko‘rsatkich kitoblarida “Generalayf” villasi deb atalgan.
Izoh (0)