Бу уйлар ва иншоотлар совет фильмларида пайдо бўлгач, тезда танилиб кетган. Албатта, баъзи бинолар аллақачон диққатга сазовор жойлар мақомида эди, аммо кинода иштирок этиш уларнинг машҳурлигини янада оширади.
Бу уй Гайдай комедиясида кўрсатилмагунча москваликларга ёқмаган
Муҳандис Шурик яшайдиган ва ўзининг вақт машинаси устида ишлаган уй ноодатий фасади билан ажралиб турарди. У гармошкага ўхшарди, аммо 1970 йилларнинг бошларида москваликларга бундай меъморий ғоя ёқмаган.
Бироқ бино Леонид Гайдай комедиясида пайдо бўлиши биланоқ, у дарҳол эътиборни тортади — ҳатто саёҳат пайтида сайёҳларни бу ерга олиб келишади.
Фильмда ҳақиқатда Новокузнецкая, 13-уй манзилида жойлашган кўп қаватли уй гўёки Янги Арбатда жойлашгандек тасвирланган. Иван Грозний балконга чиқиб, Москва манзарасини томоша қилиб: “Қандай гўзаллик”, дейдиган кадр ҳам бор.
Аммо бу уйнинг балконидан бутунлай бошқа манзара намоён бўлади. Подшо кўрган манзарани эса Калинин проспектидаги бино балконидан суратга олишган.
Калугина инновацион дизайнга эга бўлган уйда яшаган
Элдар Рязанов “Ишдаги ишқ” комедиясида ҳам Москванинг турли туманларини бош қаҳрамонларнинг яшаш жойи сифатида кўрсатган. Бунда ҳар бир туман персонажнинг ижтимоий мавқейини кўрсатади.
Статистика муассасаси раҳбари Катта Никицкая кўчаси, 43-уй манзилида жойлашган 12 қаватли биноданги квартирада яшайди. Фильм 1976 йилда суратга олинган, ўша пайтда уй яқинда фойдаланишга топширилган. Ўшанда зиёлилар элита вакиллари ва маданият арбоблари шу ердан турар жой олишган.
Калугина яшайдиган уйнинг олд томони ўша давр учун ажойиб эди: тешикли панеллар, яна ярим шаффоф ойнали кенг балконлар. Гарчи бино кадрда бир неча сониягин акўрсатилса-да, томошабинлар уни дарҳол эслаб қолишади.
“Москва кўз ёшларга ишонмайди”да иккита уй битта қилиб кўрсатилган
“Москва кўз ёшларга ишонмайди” фильмидаги Катя вақтинча ётоқхонадан амакисининг квартирасига кўчиб ўтганида миллионлаб томошабинлар унга қанчалар ҳасад қилишган. Профессор Тихомиров рафиқаси билан отпускага чиқиб, жиянига кучугига қараб туришни таклиф қилади.
Фильмда бош қаҳрамоннинг амакиси Қўзғолон майдонидаги нуфузли уйда яшайди. Ҳозир у Кудринская майдони деб аталади. Бир вақтлар бу бино Авиаторлар уйи деб аталган. Лекин кўпчилик томошабинлар битта қизиқарли тафсилотни билмайди.
Ушбу уй фақат ташқи томондан суратга олиш учун ишлатилган — Катя ва Люда бинога киргунча. Фое ва квартира билан боғлиқ кадрлар эса бошқа уйда — Котелникая соҳилида суратга олинган.
Кудринский майдонидаги уй тез орада Москва рамзларидан бирига айланади. У 1954 йилга келиб қурилган. Ўша пайтда осмонўпар бино нафақат ташқи кўриниши, балки машиналар учун ерости автотураргоҳ ва фоесида болалар аравачалари бўлими мавжудлиги билан ажралиб турарди.
Ўша йилларда уй элита ҳисобланганлиги сабабли унда таниқли шахслар яшаган: ракета-космик техника конструктори Василий Мишин, жарроҳ олим Александр Бакулев, жазз мусиқачиси Олег Lundстрем ва кино юлдузи Элина Бистрицкая.
Қандай қилиб Станислав Говорухин жанубий “Қалдирғоч уяси”ни булутли Англияга айлантирган?
Қримнинг энг машҳур диққатга сазовор жойларидан бири — Ай-Тодор бурнидаги “Қалдирғоч уяси” қалъасини киноижодкорлар ҳам, сайёҳлар ҳам СССР давридаёқ севиб қолишган. Станислав Говорухин ундан 1987 йилда “Ўнта негр боласи” детектив фильмида фойдаланган.
Агата Кристининг худди шу номдаги романида воқеа Девоншир графлигидаги Занжилар оролида содир бўлади. Аммо режиссёр томошабинларни Англияга кўчириш йўлини топади, суратга олиш гуруҳи эса Иттифоқдан ташқарига чиқмасди. Говорухин ақл бовар қилмас ишни қилади: қуёшли Қримни булутли Буюк Британияга айлантиради.
Фильм ижодкорлари “Қалдирғоч уяси”да суратга олиш учун қулай пайт — ноябрни танлайди. Бу вақтга келиб Қримда илиқ ёзнинг изи ҳам қолмайди, бўронлар мавсуми бошланади. Об-ҳаво ва ноодатий сарой услуби бутун фильм давомида сақланиб қоладиган нохуш муҳитни яратади.
Говорухин қалъанинг ташқи кўринишини ҳеч ким танимайдиган даражада ўзгартириш вазифасини қўяди. Бунинг учун фасадга маҳкамланган декорациялар қурилади. Интерерни эса бошқа жойда — Воронцов саройида суратга олишган.
“Қалдирғоч уяси”ни эса “Мио, болагинам Мио” картинасида, совет-поляк киноси “Пан Кляксанинг саргузаштлари”да кўриш мумкин. Қалъа, шунингдек, Жеки Чан иштирокидаги “Биринчи зарба” жангари фильмида ҳам кўрсатилади. Бу уйнинг тарихи унинг кинодаги “роли”дан кам эмас.
“Қалдирғоч уяси”нинг ҳозирги кўриниши бир асрдан кўпроқ вақт олдин — 1912 йилда пайдо бўлган. Унгача эса бино бир дворян оила учун қурилган эди.
Бу нуфузли курорт бўлиши режалаштирилган эди, аммо бу режа амалга ошмайди. Дарвоқе, дастлаб бу диққатга сазовор жой ХIX аср охиридаги баъзи йўл кўрсаткич китобларида “Генералайф” вилласи деб аталган.
Изоҳ (0)