“Oxirgi paytda bor e’tiborimizni Rossiya–Ukraina mojarosiga qaratyapmiz” — Erdo‘g‘on

Samarqandda o‘tkazilgan Turkiy davlatlar tashkiloti birinchi sammiti davomida Turkiya prezidenti Rajab Toyyib Erdo‘g‘on nutq so‘zlab, unda dunyo bo‘ylab kuzatilayotgan mojarolarga ham to‘xtalib o‘tdi.

Biz juda murakkab davrni boshdan kechiryapmiz. Oxirgi paytda bor e’tiborimizni Rossiya—Ukraina mojarosini imkon qadar tinch yo‘l bilan hal etishga qaratyapmiz. Bundan tashqari, oziq-ovqat inqirozini bartaraf etishga intilyapmiz. Qolaversa, xavfsizlik masalasi bor. Masalan, Janubiy Kavkazda vaziyat hamon qaltis bo‘lib turibdi. Bu bu jarayonda Ozarbayjonni qo‘llab-quvvatlashimiz kerak.

8-noyabr kuni biz Qorabog‘dagi g‘alabaning ikki yilligini nishonlaymiz. Biz bu urushda halok bo‘lganlarni unutmagan holda g‘alaba qozonganlarni tabriklashimiz kerak. Biz doimo Ozarbayjonning yonida bo‘lamiz va qo‘llab-quvvatlashda davom etamiz. Biz to‘xtamaymiz. Barcha Turkiy davlatlar bilan xavfsizlik masalalarida faol hamkorlik qilamiz. Davlatlarimizga tajovuz qilgan terrorchilar qayerga qochmasinlar, hamkorlikda ta’qib qilishda davom etamiz.

Turkiya shu paytgacha juda ko‘p — 5 million nafarga yaqin qochoqlarni qabul qildi. Ularning 3,6 millioni Suriyadan. Shu bois biz boshqarib bo‘lmaydigan migratsiyani boshqarish bo‘yicha tashabbuslarni ilgari surishimiz kerak. Biz Xavfsizlik konsepsiyasini ishlab chiqqan holda ushbu yo‘nalishdagi muloqotlarimizni davom ettirishimiz zarur.

Bundan tashqari, iqlim o‘zgarishi va suv bilan bog‘liq muammolarga birgalikda yechim izlashimiz talab etilmoqda. Men bu bo‘yicha BMT rezolyutsiyasini ishlab chiqamiz va bu tashabbusni qo‘llab-quvvatlaysizlar deb ishonamiz. Biz Turkiy davlatlar tashkiloti investitsiya jamg‘armasi imkon qadar tezroq amalga oshirsak, shuncha foydali bo‘lardi. Bundan tashqari, ushbu jamg‘arma bizga qaysi yo‘nalishlar bo‘yicha ko‘maklashishini aniqlab olishimiz kerak.

Biz turli yig‘ilishlarda ana shunday masalalarni muhokama qilib, qaror qabul qilishimiz lozim. Bu mexanizm barchamiz uchun foydali bo‘ladi. So‘nggi paytda sodir bo‘layotgan voqealar bizdan imkon qadar o‘z koridorlarimizni ishlab chiqishni talab etmoqda. Ish faoliyatini boshlagan temiryo‘l va avtomobil yo‘llari, ko‘priklar ijobiy qadam bo‘ldi. Davlatlar o‘rtasidagi tovar aylanishida ana shu koridor muhim ahamiyat kasb etmoqda. Bundan tashqari, birgalikda bojxona tariflarini kamaytirish masalasini ham ko‘rib chiqishimiz kerak. Bu o‘zaro tovar aylanishini albatta kuchaytiradi. Shuningdek, savdo rivojlanishiga oid erkin savdo shartnomalarini ishlab chiqib, imzolashimiz kerak, — dedi Erdo‘g‘on.