Bir necha asrlar oldin Britaniya monarxlari mamlakat ustidan mutlaq hukmronlik qilgan, bu ko‘pincha imperiya tarkibidagi subyektlar zarariga ishlagan. Bugungi davrga kelib, 2022-yilda qirol yoki qirolicha qanday qudratga ega?
Mutaxassislarning ta’kidlashicha, monarxiya bilan bog‘liq dabdaba — muhtasham saroylardan tortib yaltiroq tojlargacha hamon o‘z o‘rnida qolmoqda, ammo aslida ularning roli asosan rasmiyatchilikdan iborat. Shu bilan birga qirollik oilasining ta’sirini kamaytirishga urinishlar davom etmoqda.
8-sentabr kuni vafot etgan onasi — qirolicha Yelizaveta II ning o‘rniga taxtga o‘tirgan qirol Charlz III ning vakolatlari tobora qisqarishi mumkin.
Qirol Charlz III ham onasi singari mamlakatni boshqarmaydi. U farmon yoki shunga o‘xshash narsalarni chiqara olmaydi. Aksincha, unga xulq-atvorida zodagonlarga xos odob va tavozeni aks ettiruvchi figura sifatida qaraladi.
Monarx bugungi kunda ham Angliya cherkovi va Qurolli kuchlarining rasmiy rahbari hisoblanadi. “Royal.uk” qirollik rasmiy veb-saytida ta’riflanganidek, monarxning asosiy vazifasi Britaniya tarixida 1000 yil davomida ishlab chiqilgan konstitutsiyaviy va vakillik vazifalarini o‘z zimmasiga olishdir. Qisqacha aytganda, bu ko‘plab marosimlarda lenta qirqishni anglatadi.
Qirolicha Yelizaveta II 70 yillik hukmronligi davrida monarxiya duch kelgan mojarolarning ahamiyati katta bo‘ldi. Mutaxassislarning ta’kidlashicha, shaxsiy janjallar va monarxiyaning maqsadini shubha ostiga qo‘yadigan qarashlar qirol Charlz III davrida vaziyatni yanada chigallashtirishi mumkin, bu esa, qirolning o‘zi va uning merosxo‘ri shahzoda Uilyamning asosiy majburiyatlarini cheklaydi.
“Tojni ifodalovchi guruh vakillari kamayishi mumkin, buning ijobiy va salbiy tomonlari bo‘ladi”, — deydi Toronto universiteti tarixchisi Kerolin Xarris.Xarrisning taxminiga ko‘ra, salbiy tomoni qirollik vakillarining monarxiya tarkibidagi mamlakatlariga tashrifi kamroq va qisqaroq bo‘ladi, bu esa ko‘p xalqlarning respublikaga aylanishiga olib kelishi mumkin.
“Ijobiy tomoni mamlakatga vakillik qilayotgan odamlar va qirollik oilasiga aloqador bo‘lganlar o‘rtasida yo‘g‘onroq chiziq tortiladi”, — deydi Xarris. Uning aytishicha, qirolicha Yelizaveta Britaniyadan boshqa davlatlarga safari chog‘ida tadbirlarda yordam berish uchun ko‘plab qarindoshlarini o‘zi bilan olib yurgan.
Izoh (0)