Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази ўзининг навбатдаги ҳисоботида Ўзбекистон кўчмас мулк бозорида юз берган ўзгаришлар таҳлилини тақдим этди.
Кўчмас мулк бозоридаги фаоллик кетма-кет икки ойлик пасайишдан сўнг, апрель ойида барқарор тикланишни кўрсатди. Ой давомида битимлар ҳажми 20 фоизга ошиб, 24 мингтани ташкил этди.
Ҳудудий динамика
Апрель ойида кўчмас мулк бозоридаги ҳудудий динамика барқарор ўсишни кўрсатиб, республиканинг ҳеч қайси ҳудудида битимлар ҳажмида пасайиш қайд этилмади.
Фаолликнинг энг сезиларли ўсиши Наманганда (39 фоиз), Самарқанд (29 фоиз) ва Бухоро вилоятларида (27 фоиз) қайд этилди.
Иккиламчи бозордаги уй-жой нархлари
Апрель ойида Ўзбекистонда иккиламчи бозорда уй-жойларнинг ўртача нархи ўтган ойга нисбатан 1,3 фоизга ошди. Йиллик ҳисобда ўсиш 2,4 фоизни ташкил этди.
Ўсиш суръатлари Жиззах, Сурхондарё ва Хоразм вилоятлари, шунингдек, Қорақалпоғистон Республикасида юқори қайд этилган.
Тошкент шаҳрида кўчмас мулк бозоридаги вазият
Апрель ойида Тошкент шаҳри кўчмас мулк бозори нисбатан барқарорликни кўрсатди. Иккиламчи бозорда уй-жойларнинг ўртача нархи деярли ўзгармаган (0,3 фоиз пасайиш). Йиллик ҳисобда ҳам бирламчи, ҳам иккиламчи кўчмас мулк бозорларида нархларнинг пасайиши кузатилди.
Иккиламчи уй-жойларнинг ўртача нархи 6,3 фоизга камайган бўлса, бирламчи уй-жой сегментида эса пасайиш 4,2 фоизни ташкил этди. Иккиламчи уй-жой нархларининг энг катта пасайиши Чилонзор (10,7 фоиз), Мирзо Улуғбек (9,4 фоиз) ва Яшнобод (8,2 фоиз) туманларида кузатилди.
Бирламчи уй-жой нархларининг энг сезиларли пасайиши Учтепа (15,3 фоиз), Шайхонтоҳур (13,3 фоиз) ва Юнусобод (8,8 фоиз) туманларида кузатилди.
Уй-жой ижара бозори
Апрель ойида Тошкент шаҳрида ижара нархларининг барқарорлик кузатилди. Ўртача ижара нархи ўтган ойдаги кўрсаткични сақланиб қолди ва бир квадрат метр учун 8,1 долларни ташкил этди.
Пойтахтнинг Миробод, Шайхонтоҳур ва Яккасарой туманларида ижара нархи нисбатан юқорилигича қолмоқда. Ушбу туманларда ижара нархи бир квадрат метр учун ўртача 10,4 долларни ташкил этади.
Йиллик ҳисобда ўртача ижара нархларининг пасайиши секинлашиб, 3 фоизни ташкил этди. Йил давомида ижара нархларининг энг сезиларли пасайиши Учтепа, Юнусобод ва Мирзо Улуғбек туманларида қайд этилди.
Ўзбекистонда уй-жой бозори
Аввалроқ Макроиқтисодий ва ҳудудий тадқиқотлар институти мутахассислари республикада уй-жой ва ипотека бозоридаги фаоллик даражасини таҳлил қилганди. Унга кўра, 2024 йилнинг III чорагида Ўзбекистон уй-жой бозорида фаоллик даражаси пасайди. Хусусан, июль—сентябрь ойларида кўп қаватли уйлардаги квартиралар олди-сотдиси учун 41 861 та шартнома расмийлаштирилган. Ушбу кўрсаткич 2023 йилнинг мос давридагига нисбатан 3362 тага (7,4 фоизга) кам.
Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази таҳлилига кўра, октябрь ойида кўчмас мулк бозорининг ҳудудлар кесимидаги динамикаси Тошкент вилоятида (+10 фоиз) сезиларли ўсди, шунингдек, Қорақалпоғистон Республикаси (+8,1 фоиз) ва Жиззах вилоятида (+7,5 фоиз) ижобий ўзгаришларни кўрсатди.
Таҳлиллар тижорат банклари томонидан ажратилган ипотека кредитлари ва аҳоли тасарруфидаги даромадлар уй-жой бозорига таъсир этувчи муҳим омиллар эканлигини кўрсатди.
Вазирлар Маҳкамасининг 2024 йил 11 ноябрдаги қарори билан уй-жой сотиб олиш учун субсидиялар ажратиш тартибига ўзгартириш ва қўшимчалар киритилди. Қарор билан субсидиялар билан қопланадиган фоиз тўловлари миқдорига ҳам ўзгартириш киритилди. Эндиликда янги кредитлар учун йиллик 12 фоиздан юқори қисми, 2025 йилдан бошлаб эса Марказий банкнинг асосий ставкасидан ортиқ қисми қопланади.
Бошланғич тўлов ва фоизларнинг бир қисмини қоплаш учун субсидиялар Иқтисодиёт ва молия вазирлиги томонидан беш иш куни ичида тўланади.
Изоҳ (0)