НАСА олимлари 2024 йилда Гренландия музликлари остидан Совуқ уруш даврида ташлаб кетилган Американинг Camp Century ҳарбий базасини топди. Бу ҳақда The Wall Street Journal хабар берди.
Ер ости базаси 600 та ўрта масофали баллистик ракеталарни сақлаш учун мўлжалланган. Camp Century ўтмишда ядро реактори ёрдамида ишлаган. 1967 йилда у тарк этилган ва ўшандан бери қор ва муз қатлами остида қолиб кетган. Ҳозирда мажмуа тахминан 30 метр чуқурликда жойлашган. У Гренландиянинг шимоли-ғарбида, АҚШга тегишли Pituffik космик базаси яқинида жойлашган.
WSJ ушбу базанинг режасини кўрсатди. Мажмуада театр, ибодатхона, спорт зали, кутубхона, ошхона, қўмондонлик учун махсус хона, шунингдек, техник хоналар мавжуд. Улар орасида ядро реактори хонаси (бу ерда иссиқ радиоактив чиқиндилар ҳам сақланган), захира таъминоти, ҳаво совиткичлари бўлган хона ва бошқалар бор.
Шунингдек, ёқилғи сақлаш учун резервуар ва илмий тадқиқотлар ўтказиладиган махсус хоналар ҳам бўлган. Ер юзасига олиб чиқувчи узун йўлак барча хоналарни ўзаро боғлаб туради. Нашр эълон қилган суратларда қор билан қопланган ички хоналарни кўриш мумкин. Баъзи хоналарнинг деворлари деярли муздан иборат. Базага кириш эса паст қор тепалигида жойлашган.
Camp Century 1959 йилда бунёд этилган. У совуқ уруш даврида Арктикада ядро ракеталарини жойлаштириш имкониятларини синаш учун ўта махфий полигон вазифасини бажарган. Лойиҳа Гренландия муз қатламини кесиб ўтувчи туннеллар тармоғини яратишни кўзда тутган. Бироқ музликларнинг доимий ҳаракати туфайли бу режа амалга ошириб бўлмайдиган деб топилган ва охир-оқибат рад этилган.
Америкалик мутахассислар реакторни демонтаж қилган ва ядро реакцияларини ўрганиш учун камерани олиб кетган, аммо минглаб тонна чиқиндиларни, шу жумладан радиоактив қолдиқларни ташлаб кетган. АҚШ бу чиқиндилар музликлар остида кўмилиб қолади деб ҳисоблаган, бироқ глобал исиш туфайли музликларнинг эриши сезиларли даражада тезлашган.
Politico нашрининг ёзишича, 2016 йилда ўтказилган тадқиқот натижаларига кўра, мажмуа харобалари XXI аср охирига келиб тўлиқ юзага чиқиши прогноз қилинган. Кейинчалик, 2021 йилда бу хулосалар қайта кўриб чиқилган: олимлар 2100 йилгача базанинг ер юзасига чиқиш эҳтимолини рад этган.
Изоҳ (0)