Хитой коинотдаги имкониятларини кенгайтириш доирасида Ер орбитасида сунъий йўлдошлар ўртасида “ҳаво жанглари”ни бошлади. Бу ҳақда АҚШнинг космик операциялар бўйича бошлиғи ўринбосари генерал Майкл Гетлейн маълум қилди.
Унинг сўзларига кўра, Хитой ва Россия космик технологиялар соҳасидаги технологик тафовутни камайтирмоқда. АҚШ орбитада “бир-бири атрофида синхрон ва назорат остида манёвр қилган бешта объект”ни кузатган.
Биз буни космосдаги ҳаво жанглари деб атаймиз. Хитой орбитада бир нечта сунъий йўлдошлар иштирокида космик операцияларни бажариш учун тактика, усуллар ва процедураларни ишлаб чиқмоқда, деди Гетлейн ва бу операциялар тижорий маълумотлар ёрдамида қайд этилганини таъкидлади.
“Ҳаво жанглари” ҳодисаси 2024 йилда Шиян-24 °C ва Шижиан-6 05А/Б тажрибавий сунъий йўлдошлари иштирокида паст Ер орбитасида ўтказилган бир қатор Хитой манёврлари билан боғлиқ. CNN хабар беришича, бундай технологиялар Хитойга сунъий йўлдошларни йўқ қилиш ёки ишдан чиқариш имконини бериши мумкин.
Бу эса душман қуролли кучларининг алоқасини узиш ёки ракеталарни учириш ва аниқлаш операцияларини тўхтатиш имконини беради. Бундай ҳаракатлар глобал навигация тизимларига, жумладан, банк операциялари ва тез ёрдам чақирувларига зарар етказиши мумкин.
Хитой ва Россия ҳақидаги саволга жавоб берар экан, Гетлейн бу мамлакатлар “ғайритабиий” имкониятларни ривожлантирганини таъкидлади. Мисол сифатида у сунъий йўлдош сигналларига халақит бериш воситалари, разведка сунъий йўлдошларини лазерлар билан кўринмас қилиш имконияти, шунингдек, сунъий йўлдошни бошқа орбитага ўтказиш билан боғлиқ манёврларни келтирди. У буни узоқ вақт давомида ёки ҳатто бутун тарих давомидаги “энг мураккаб стратегик вазият” деб атади.
Илгари биз ва энг яқин ҳамкасбларимиз ўртасида асосан АҚШнинг технологик тараққиёти туфайли юзага келган тафовут бор эди... бу салоҳиятдаги фарқ сезиларли даражада қисқарди, дея таъкидлади у.
Бошқа сунъий йўлдошлар ёнида манёвр қилиш “космосга қарши қурол ишлаб чиқиш”дан далолат бериши мумкин, деди Вашингтондаги Стратегик ва халқаро тадқиқотлар маркази космик хавфсизлик лойиҳаси директори ўринбосари Клейтон Своуп.
Унинг сўзларига кўра, бошқа сунъий йўлдошга яқинлашиш “уни қўлга олиш, тўр ёки снаряд отиш, лазер ёки шовқин генератори каби энергия қуролларидан фойдаланиш мумкинлигини” англатади. Аммо бундай манёврлар ёнилғи қуйиш ёки техник хизмат кўрсатиш, шунингдек, объектларни суратга олиш учун ҳам ишлатилиши мумкин, деди эксперт.
Своуп Хитой “мураккаб манёврларни амалга ошириш қобилиятига эга тобора кўпроқ сунъий йўлдошлар” учираётганини қўшимча қилди.
Изоҳ (0)