Suriya prezidenti Bashar Asadning rejimi isyonchilar hujumi natijasida qulasa, Rossiya O‘rta Yer dengizidagi yagona harbiy bazasini yo‘qotadi. Bu Rossiyaning Ukrainadagi sa’y-harakatlari uchun keskin oqibatlarga olib kelishi mumkin, deb yozmoqda The Telegraph harbiy sharhlovchisi Devid Aks.
Suriyadagi isyonchilar allaqachon mamlakatning eng yirik shahri Halabni egallab, muhim Hama shahriga yaqinlashgan. Agar hukumatga qarshi kuchlar Hamani egallasa, ular Latakiyaga hujum qilish imkoniyatiga ega bo‘ladi. U yerda O‘rta Yer dengizidagi Rossiya flotining yagona bazasi joylashgan.
Moskva bu bazadan 1970-yillardan beri foydalanmoqda. 2017-yilda Rossiya va Suriya 49 yillik shartnoma imzolagan. Bu esa Moskvaga Tartus shahridagi bazaga yanada kengroq kirish imkonini berdi. Aynan shu yerdan Ukrainaga keng ko‘lamli bosqin oldidan bir nechta rus kemalari Qora dengizga kelgan.
Tartusni yo‘qotish Rossiyaning Janubiy Yevropa va Shimoliy Afrikadagi kuch-qudratini namoyon etishi uchun fojiali bo‘lardi. Aslida, Kreml uchun Tartusdagi hayotiy muhim qirg‘oq infratuzilmasini o‘rnini bosishning yagona yo‘li — Bosfor orqali O‘rta Yer dengiziga chiqishni qayta tiklashdir, dedi Devid Aks.
Turkiya urush boshlanganidan keyin bo‘g‘ozlarini yopgani sababli Rossiya kemalari Qora dengizga kira olmaydi. Aksning fikricha, Tartusni yo‘qotgach, Kreml oldida og‘ir tanlov paydo bo‘lishi mumkin: Ukrainada urushni davom ettirish va O‘rta Yer dengizi mintaqasidagi ta’sirini yo‘qotish, yoki Ukraina bilan kelishuvga erishish va o‘z harbiy-dengiz kuchlari uchun turk bo‘g‘ozlarini qayta ochish.
Suriyadagi vaziyat
Isyonchilarning Halab provinsiyasi g‘arbiy qismida hukumat kuchlariga qarshi keng ko‘lamli hujumi 27-noyabr kuni boshlandi. Ikki kundan so‘ng ular 2016-yildan beri birinchi marta Halab shahriga kirdi. Hujumga Suriyadagi fuqarolar urushi davrida Asadga qarshi chiqqan “Hayot Tahrir ash-Sham” terrorchilik tashkiloti boshchilik qildi.
30-noyabr kuni Suriya armiyasi Halabdan “qo‘shinlarni vaqtincha olib chiqib ketishi”ni e’lon qildi. Ammo Asad Suriya “do‘stlari va ittifoqchilari yordamida terrorchilarni yo‘q qilishga qodir”ligini ishonch bilan ta’kidlab, terrorizmni yo‘q qilishni “mintaqadagi barqarorlik va xavfsizlik” garovi deb atadi.
Suriya prezidenti Bashar Asad mamlakatdagi vaziyat yuzasidan Isroildan yordam so‘radi. Murojaat Asadning Yevropadagi yordamchilaridan biri orqali Isroil tomoniga yetkazilgan. Ushbu so‘rovga yahudiy davlati tanqidiy javob bergan. Jumladan, Isroil hukumati Suriyadagi vaziyat ularni tashvishga solmasligini aytib, “avvalo Suriyadan Eronparast ko‘ngillilarni olib tashlash, so‘ngra yordam so‘rash” kerakligini maslahat bergan.
Izoh (0)