Agar Ukraina NATOga qabul qilinsa, Kiyev Rossiya bilan urushning “qaynoq fazasini” tugatishga rozi bo‘ladi. Bu haqda Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy ma’lum qildi.
Uning ta’kidlashicha, boy berilgan hududlardan voz kechish haqida gap ketmayapti. Zelenskiyning so‘zlariga ko‘ra, NATO Ukrainani anneksiya qilingan Qrimni o‘z ichiga olgan xalqaro tan olingan chegaralari doirasida taklif qilishi kerak.
“Ishg‘ol qilingan hududlarni keyinroq, diplomatik yo‘l bilan qaytarish mumkin. Agar biz urushning qizg‘in bosqichini to‘xtatmoqchi bo‘lsak, bizning nazoratimiz ostida bo‘lgan Ukraina hududini NATO soyaboni ostiga olishimiz kerak”, deydi u.
Uning fikricha, buni tezda amalga oshirish kerak. Alyansga a’zolik Rossiya prezidenti Vladimir Putinning “qaytmasligini” ta’minlaydi. Ukraina yetakchisining ta’kidlashicha, agar urush NATO xavfsizlik kafolatisiz shunchaki to‘xtatib qo‘yilsa, u tez orada yana qayta boshlanadi.
Zelenskiyning oktyabr oyida ommaga taqdim etgan “g‘alaba rejasi”ning birinchi bandi Ukraina Shimoliy Atlantika alyansiga taklif qilinishini nazarda tutadi.
Avvalroq G‘arb Ukrainadagi urushni tugatish bo‘yicha “nemis ssenariysi”ni jiddiy muhokama qilayotgani, unda mamlakat NATOga Rossiya tomonidan bosib olingan hududlarsiz qo‘shilishi haqida xabar berilgan edi.
“Agar istak bo‘lsa, har doim yechim bo‘ladi. Chiziq kerak, uning kesib o‘tishi 5-moddaning (ittifoq ustavini jamoaviy himoya qilish to‘g‘risida) qo‘llanilishini belgilaydi va Ukraina bu chegaragacha bo‘lgan barcha hududni nazorat qilishi kerak. Bu xalqaro tan olingan chegaraga to‘g‘ri kelmaydigan chiziq bo‘lishi mumkin”, degan edi NATOning sobiq rahbari Stoltenberg.
Shu bilan birga, FT manbalari “hududlar evaziga NATO a’zoligi” g‘oyasini amalga oshirishda qiyinchiliklar mavjudligini qayd etdi. Bu qiyinchiliklar ham Rossiyaning Ukrainaning alyansga a’zo bo‘lishiga qat’iyan qarshi ekanligi, ham AQSH va blokning boshqa davlatlari bunga tayyormi-yo‘qmi degan masalada aniq tushunchaning yo‘qligi tufayli yuzaga kelmoqda.
Iyun oyida Putin birinchi marta Kiyev bilan tinchlik muzokaralarini boshlash shartlarini ochiqlagan edi. Bu shartlar orasida NATO va boshqa harbiy ittifoqlarga a’zo bo‘lishdan voz kechish, shuningdek, Ukraina armiyasini Lugansk, Donetsk, Zaporojye va Xerson viloyatlarining ma’muriy chegaralaridan olib chiqish hamda ushbu hududlar ustidan suverenitetni yo‘qotganligini tan olish mavjud. Zelenskiy bu talablarni navbatdagi ultimatum deb baholab, ularni muhokama qilishni rad etgan.
Izoh (0)