O‘zbekistonda kambag‘allikni yangi usulda aniqlash tizimi joriy etiladi

Bugun, 27-avgust kuni Toshkent shahrida ko‘p o‘lchovli kambag‘allik bo‘yicha hamkorlik xalqaro tarmog‘ining 9-yig‘ilishi bo‘lib o‘tdi. Bu haqda “Daryo” muxbiri xabar berdi.

Uch kun davom etadigan forumda 63 ta mamlakat va 30 dan ziyod xalqaro tashkilotlar vakillari, siyosatchilar, ekspertlar ishtirok etmoqda.

Tadbirda O‘zbekistonda BMT Taraqqiyot dasturi yordamida ko‘p o‘lchovli kambag‘allik indeksi joriy etilayotgani aytildi. Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi direktori Obid Hakimovning taʼkidlashicha, yangi tizim kambag‘allikni chuqur tadqiq etish bilan birga, qator sohalardagi muammolarga yechim topishga ham yo‘l ochadi.

“Kambag‘allikning eng oddiy o‘lchovi — monetar kambag‘allik. Bunda daromadingiz maʼlum summadan kam bo‘lsa, siz kambag‘al hisoblanasiz. Ko‘p o‘lchovli kambag‘allikda esa odamning qaysi imkoniyatlardan mahrumligi aniqlanadi. Xususan, taʼlim, sog‘liqni saqlash xizmatlaridan foydalana oladimi, yashash sharoiti qandayligi o‘rganiladi. O‘zbekistonda shu yo‘nalishda pilot loyihalar qilindi. Hozir Statistika agentligi 16 mingta uy xo‘jaliklarida so‘rovnoma o‘tkazmoqda. Natijalar 2025-yilda eʼlon qilinadi. Ko‘p o‘lchovli kambag‘allik indeksining afzallik tarafi—bir odamning yashash sharoiti turli tomondan qanday o‘zgarayotganini baholaydi. U davlatning qator sohalarda bajarayotgan ishlari samarasini o‘lchash imkonini ham beradi”, dedi markaz rahbari.

Muloqotda so‘nggi uch yil davomida O‘zbekistondagi moliyaviy ko‘makka muhtoj 3 million aholining turmush sharoiti yaxshilangani aytildi. Buning natijasida mamlakatdagi monetar kambag‘allik darajasi 17 foizdan 11 foizga kamaygan. Yaqin kelajakda bu ko‘rsatkichni 7 foizgacha qisqartirish rejalashtirilgan.

Forumda mutaxassislar o‘z yurtida ko‘p o‘lchovli kambag‘allik indeksi qanday ishlayotgani to‘g‘risida fikr almashmoqda. O‘zbekistonda yangi tizimni yo‘lga qo‘yishda nimalarga eʼtibor qaratish muhimligi bo‘yicha takliflar bildirilyapti. Forumning uchinchi kunida ishtirokchilar Samarqand shahrida bo‘lishi va hududdagi mahallabay ishlash tizimi bilan tanishtirilishi kutilmoqda.

Maʼlumot uchun, 2010-yilda Oksford kambag‘allikka qarshi kurashish va inson kapitalini rivojlantirish tashabbusi (OPHI) va BMT Taraqqiyot dasturi tomonidan ishlab chiqilgan Global ko‘p o‘lchovli kambag‘allik indeksi (MPI) joriy etildi. Bunda kambag‘allikni batafsil baholash uchun sog‘liqni saqlash, taʼlim va turmush darajasi ko‘rsatkichlaridan foydalaniladi. 

2013-yilda esa kambag‘allikka qarshi kurashishda birlashish va tajriba almashish maqsadida 63 ta mamlakat va 30 dan ziyod xalqaro tashkilotlar ishtirokida Ko‘p o‘lchovli kambag‘allik bo‘yicha global hamkorlik tarmog‘i tashkil etilgan. Tarmoq doirasida har yili turli davlatlarda uchrashuvlar o‘tkaziladi.