2017-yilda Nyu-Yorkda ijaraga olingan yuk mashinasida velosiped yo‘lakchasidagi odamlar ustiga bostirib borgan va sakkiz kishining o‘limiga sabab bo‘lgan o‘zbekistonlik Sayfullo Soipov internet orqali ISHID videoroliklarini tomosha qilish orqali radikallashgan va haligacha hujum uyushtirish uning diniy majburiyati bo‘lgan edi, deb hisoblaydi. Bu haqda 9-yanvar kuni uning sud tomonidan tayinlangan advokati ma’lum qildi, deb yozadi CNN.
“Bugun bu yerda o‘tirar ekanmiz, u hali ham bunga ishonmoqda, u hali ham ISHIDning unga yuborgan xabarlariga ishonadi va o‘zi qilgan ish Ollohning irodasi bilan bo‘lgan, deb bilmoqda”, — dedi Soipovning advokati Devid Patton.
Soipov federal sudda 28 ta ayblov bandi bo‘yicha o‘z aybiga iqror bo‘lmadi, shularning sakkiztasi qotillik, 18 tasi esa suiqasd va terrorizm bilan bog‘liq boshqa ayblovlardan iborat.
Agar u aybdor deb topilsa, u o‘lim jazosiga hukm qilinishi mumkin. Sud jarayoni prezident Jo Bayden davrida o‘lim jazosi haqidagi birinchi federal ish hisoblanadi, avvalroq u federal darajada o‘lim jazosini bekor qilishga va’da bergan edi.
Ayblovlar 2017-yil 31-oktabr kungi hujum bilan bog‘liq bo‘lib, o‘shanda Soipov yuk mashinasida Manxettenda Vest-Sayd velosiped yo‘lakchasida velosipedchilar va piyodalar ustiga bostirib borgandi. So‘ng, o‘sha paytda hukumat ma’lum qilganidek, u maktab avtobusiga borib urilgan, sochma ov miltig‘i va peyntbol miltig‘ini qo‘lida tutib yuk mashinasidan tushgan. Rasmiy shaxslarga ko‘ra, u Nyu-York politsiyasi ofitseri tomonidan o‘q uzib yarador qilingan va hibsga olingan.
Jinoyat ishiga qaraganda, u tergovchilarga, go‘yoki, hujumni qariyb bir yil davomida rejalashtirgani va ISHID videoroliklaridan ilhomlanganini aytgan.
9-yanvar kuni sudda prokuror Aleksandr Li hujum haqida gapirib, Soipov yuk mashinasidan qurol sifatida foydalanib, “vayronkorlik” va “dahshat” sahnasini yaratganini tasvirlab berdi.
Shundan keyin Soipov federal agentlarga o‘zining terrorchilik fitnasi haqida gapirib berishga “intildi”, dedi Li.
“U FQB agentlariga o‘z hujumini qanday rejalashtirgani va mashq qilgani haqida gapirib berdi. Uning maqsadi — imkoni boricha ko‘proq odamlarni o‘ldirish bo‘lganini aytdi. ISHID yetakchisi hujumlar uyushtirishga chaqirgani, u esa bunga javoban harakat qilganini ta’kidladi”, — dedi Li.
Lining aytishicha, Soipov kasalxonada federal agentlar bilan intervyu chog‘ida o‘z hujumi haqida eslab jilmaygan. Prokurorning so‘zlariga ko‘ra, o‘shanda u o‘zining kasalxonadagi palatasiga ISHID bayrog‘ini osib qo‘yishni ham so‘ragan.
Prokurorning aytishicha, Soipov hamon ISHIDga nisbatan sodiqligini saqlab qolgan. U hujumdan keyingi yillarda qamoqxonada turib amalga oshirilgan qo‘ng‘iroqlar chog‘ida o‘z oila a’zolariga ISHID askari ekanligini aytgan.
Soipovning advokati Patton u hujum uyushtirganini rad etmasdan, o‘zining kirish nutqini Soipovning maqsadlariga va uning ISHID bilan aloqalariga qaratdi.
Advokat Soipovning xatti-harakatlarini “mantiqsiz” deb atadi va uning qilmishini oqlab bo‘lmasligini aytdi.
Ayblanuvchi ISHIDdan ilhom olgan, ammo terrorchilik tashkiloti hujumni uyushtirishda unga yordam bermagan, dedi Patton.
Soipovning hujumidan keyin ikki kun o‘tib, ISHID ushbu hujum uchun javobgarlikni o‘z zimmasiga olgandi, to‘g‘ri, dedi Patton, ammo guruh undan avval ham ular tomonidan amalga oshirilgani rasman tasdiqlanmagan hujumlar uchun ham javobgarlikni olgan.
“U bu hujumdan qutulib, ISHID yoki boshqa tashkilot a’zosiga aylanishni ko‘zlamagan, — dedi Patton. — U o‘lishiga umid qilgan”.
Advokatning aytishicha, hujum qilish chog‘ida Soipovning ISHID bilan qandaydir ahamiyatli tarzda bog‘liqligi bo‘lmagan. U uzoq masofalarga haydovchilik qilish chog‘ida yolg‘iz qolib, “ekstremistik kontentni iste’mol qilgan” va shu tariqa radikallashgan, dedi advokat.
Pattonning so‘zlariga ko‘ra, u O‘zbekistonda madaniy jihatdan musulmon sifatida tarbiyalangan, lekin jiddiy diniy ta’lim olmagan, uning oila a’zolari esa ISHID tarafdorlari emas.
Soipov AQSHga O‘zbekistondan 2010-yilda kelgan va hujumga qadar Nyu-Jersida yashagan. Rasmiy shaxslarga ko‘ra, u rafiqasi va uch farzandi bilan yashab, Uber haydovchisi bo‘lib ishlagan.
Ichki xavfsizlik vazirligi ma’lumotlariga ko‘ra, u AQSHga grin-karta orqali kelib, keyinroq qonuniy ravishda doimiy rezidentga aylangan.
Izoh (0)