Rossiya prezidenti Vladimir Putin hujum haqida buyruq berguniga qadar Rossiya hukumati Xitoyni Ukrainaga katta ko‘lamli hujum boshlamoqchi ekani haqida ogohlantirmagan. Bu haqda Financial Times gazetasi besh nafar xitoylik yuqori mansabli amaldorlarga tayanib xabar berdi.
Suhbatdoshlardan biri aytib berishicha, Putin XXR yetakchisi Si Szinpin bilan 2022-yil 4-fevralda, Ukrainaga hujumdan 20 kun avval bo‘lib o‘tgan uchrashuvda, agar Rossiya hududiga hujum qilinsa va bu gumanitar falokatga olib kelsa, Rossiya “mumkin bo‘lgan har qanday choralar qabul qilinishini istisno etmasligi”ni aytgan.
FT qayd etishicha, Putin va Si o‘rtasidagi suhbat stenogrammasi e’lon qilinmagan, shuning uchun ular nima haqida gaplashgani aniq emas.
2022-yil fevraldagi uchrashuvdan keyin Putin va Si qo‘shma bayonot e’lon qilib, ikki davlat o‘rtasidagi do‘stlikning “chegaralari yo‘qligi”, “hamkorlikda esa taqiqlangan zonalar mavjud emasligi”ni ta’kidlagandi.
Amerikaning The Washington Post gazetasi ma’lumotlariga ko‘ra, Ukrainaga hujum boshlanganidan buyon, Rossiya Xitoydan moliyaviy va texnologik yordam berishni bir necha marta so‘ragan. Nashr manbalari 2022-yil iyunida bu haqdagi muzokaralarni “keskin” deb ta’riflagandi.
Xitoy diplomatik darajada Rossiyaga qarshi chiqmayapti — Pekin Ukrainada nizo boshlanishida Vashingtonni aybdor deb atamoqda (NATOning Yevropada kengayib ketgani tufayli), Rossiyaga nisbatan sanksiyalarni noqonuniy deb hisoblamoqda, shuningdek, BMTda Ukrainaga bosqin bilan bog‘liq masalalar bo‘yicha ovoz berishda betaraf qolmoqda.
Putin fevral oyida Pekinga tashrifi chog‘ida Xitoy raisi Si Szinpinni Ukrainada harbiy operatsiya boshlashi haqida ogohlantirmaganini avvalroq o‘zi ham aytib o‘tgandi.
Putin va Szinpinning nazarda tutilayotgan uchrashuvi 4-fevral kuni Pekinda bo‘lib o‘tgan. O‘shanda e’lon qilingan qo‘shma bayonotda Xitoy Rossiyaning NATO sharqqa kengaymasligi haqidagi talabini va Yevropada xavfsizlik kafolatlari bo‘yicha boshqa takliflarni qo‘llab-quvvatlagandi.
Rossiya Ukrainada harbiy operatsiya boshlaganidan buyon Xitoy betaraf pozitsiyani egallab, Ukraina hududiy yaxlitligini yoqlab kelayotgandi, ammo sanksiyalar kiritmagan. Rossiyada qisman safarbarlik e’lon qilingach, Pekin harbiy harakatlarga nuqta qo‘yish va tomonlarning xavfsizlik sohasidagi xavotirlarini bartaraf qilish uchun ularni muzokaralarga chaqirdi.
Keyinroq Xitoy Tashqi ishlar vazirligi tomonlar dastlabki shartlarsiz muzokaralarni qayta boshlashi kerakligini aytdi.
Izoh (0)