To‘g‘ri ovqatlanish haqidagi barcha mashhur fikrlarning hammasi ham to‘g‘ri emas. Parhezshunos Treysi Rey haqiqatni aniqlash uchun ba’zi fikrlarni o‘rganib chiqdi va ularning organizmga zarar keltirishi mumkin bo‘lganlarini ma’lum qildi, deb yozadi Marie Claire.
Sport noto‘g‘ri ovqatlanish bilan birga ham ish beradi
Sportning ko‘p afzalliklari bor, lekin u o‘z-o‘zidan barqaror salomatlik yoki vazn yo‘qotishga olib kelmaydi — bu murakkab masala. Darhaqiqat, kun bo‘yi mashq qiladiganlar ham ortiqcha vaznni his qilishi mumkin. Ortiqcha vazndan qutulmoqchi va energiya darajasini oshirmoqchi bo‘lganlarning organizmi to‘g‘ri ovqatlanishga muhtoj: oqsil, sog‘lom yog‘lar va boshqa oziq moddalar kabi. Ularsiz kun tartibini saqlab qolish qiyin bo‘lishi mumkin, ammo mashg‘ulotdan keyin to‘g‘ri ovqatlanishga amal qilish kerak.
Shirinliklardan voz kechish kerak
Uzoq muddatda taomlarni cheklash sog‘lom turmush tarzini saqlab qolishni qiyinlashtirishi mumkin. Qoida tariqasida, sog‘lom rejimga rioya qilgan holda, ularni iste’mol qilsa bo‘ladi. Ba’zi odamlar kundalik ravishda oz miqdorda desert iste’mol qiladi, boshqalari buning uchun ma’lum bir kunni tanlaydi va shu tarzda shirinliklarni ratsiondan chiqarmaydi. To‘g‘ri ovqatlanishning kaliti bu qismlarning chastotasi va hajmini boshqarishdir. Bundan tashqari, quyuq shokolad, o‘simlik suti, yogurt, yong‘oq va quritilgan mevalardan tayyorlangan shirinliklar kabi foydaliroq variantlarni topishi mumkin.
Non har doim zararli
Bugungi kunda nonni ko‘p tavsiya qilishmaydi. Ammo to‘g‘ri ovqatlanishning bir qismi sifatida ushbu mahsulotdan bahramand bo‘lish mumkin. Yuqori darajada qayta ishlangan navlarni ortiqcha iste’mol qilish yoqimli, chunki ular ko‘proq iste’mol qilishni talab qiladi. Minimal qayta ishlangan nonlar esa to‘qlik tuyg‘usini uzoq ushlab turadigan ozuqaviy moddalarga boy. Asosiysi — muvozanatni saqlash va oqilona tanlov qilish.
Kechasi ovqat yeyish mumkin emas
Fiziologik nuqtai nazardan, kaloriyalar kechasi iste’mol qilinsa, unchalik muhim emas. Ortiqcha ovqatlanish kunning qaysi vaqtidan qat’i nazar, kilogramm ortishiga olib kelishi mumkin. Tadqiqot shuni ko‘rsatadiki, inson nafaqat ko‘p kaloriya iste’mol qiladi, balki kechasi noto‘g‘ri ovqatlanadi ham. Ushbu mavzu bo‘yicha tadqiqotlar davom etmoqda, ammo ko‘pchilik mutaxassislar ovqat hazm qilish tizimiga ovqatni qayta ishlash va tungi uyquni yaxshilash uchun ovqat va uxlash vaqti o‘rtasida ikki yoki uch soatlik tanaffus qilishni tavsiya qiladi.
Xom meva va sabzavotlar pishirilganidan ko‘ra sog‘lom
Pishirish jarayoni ba’zi ozuqaviy moddalarni kamaytirsa, boshqalarni ko‘paytirishi mumkin. Misol uchun, pomidorni pishirish antioksidant likopen darajasini oshiradi va ismaloqda mavjud bo‘lgan temir, magniy va kalsiy kabi oziq moddalar pishirishdan keyin osonroq so‘riladi. Ovqat hazm qilish tizimi bilan bog‘liq muammolarga duch kelganlar uchun meva va sabzavotlar yaxshi pishirilgan holda iste’mol qilinadi, bu esa ularni ozuqa moddalarini parchalash va ajratib olishni osonlashtiradi.
Yangi siqilgan sharbatlar mevalardan ko‘ra foydali
Yangi siqilgan sharbatlar oziq-ovqat bozorini egallab oldi, ammo ularning mashhurligi chalkashtirmaslik kerak. Haqiqat shundaki, sharbat meva kabi ko‘p miqdorda ozuqaviy moddalarni o‘z ichiga olmaydi va organizmni bir xil miqdordagi kletchatka bilan ta’minlamaydi. Bundan tashqari, meva va sabzavot sharbatlarining ayrim turlarini och qoringa ichish mumkin emas, shuning uchun ushbu mahsulotga ehtiyot bo‘lish kerak.
Qayta ishlangan mahsulotlar sog‘liq uchun zararli
Qayta ishlangan mahsulotlarning salbiy tomonlari haqida ko‘p aytilgan, lekin aslida ikki toifadagi oziq-ovqatlar ko‘pincha chalkashib ketadi: qayta ishlangan va o‘ta qayta ishlangan. Yaroqlilik muddati uzoq bo‘lgan pechenye, chips va shirinliklar kabi o‘ta qayta ishlangan oziq-ovqatlarda shakar, tuz va yog‘ miqdori juda yuqori bo‘ladi, shuningdek, ozuqa moddalari bo‘lmaydi. Shu bilan birga, pishirilgan guruch, konservalangan loviya, souslar yoki muzlatilgan sabzavotlar hech qanday xavf-xatarsiz to‘yimli taom sifatida iste’mol qilinadi.
Barcha kaloriyalar bir xil
Barcha kaloriyalar bir xil energiya miqdorini ifodalashi haqiqat bo‘lsa-da, ularning barchasi bir xil degan tushuncha noto‘g‘ri. Turli xil kaloriya manbalari energiya ishlab chiqarish, gormonlar va hatto miya faoliyatiga ta’sir qilishda sezilarli darajada farq qilishi mumkin. Oqsil uglevodlar va yog‘larga qaraganda parchalanish uchun ko‘proq energiya talab qiladi, lekin u ko‘proq to‘qlik hissini beradi.
Foydali mahsulotlar qimmat
Do‘konlar peshtaxtalarida foydali mahsulotlarni ko‘pchilik qimmat deb o‘ylaydi. Ammo mavsumiy va muzlatilgan oziq-ovqatlardan foydalanish, o‘simlikka asoslangan oqsil variantlarini ko‘paytirish va kunlik menyuni diqqat bilan rejalashtirish kabi oddiy tamoyillarga amal qilinsa, qulay narxda mazali va foydali taomlarni osongina tayyorlash mumkin.
Mavzuga doir:
Izoh (0)