Shvetsiya boshqa mamlakatlardan, xususan, Daniya va Norvegiyadan o‘rnak olib, NATOga qo‘shilganidan keyin o‘z hududiga yadro qurolini joylashtirishdan bosh tortish haqida deklaratsiya e’lon qiladi. Bu haqda Shvetsiya tashqi ishlar vaziri Tobias Billstryom ma’lum qildi, deb yozadi “RBK”.
Shu tariqa u mamlakat NATOga kirganidan keyin o‘z hududiga yadro quroli joylashtirilishi yuzasidan vazirlar mahkamasining siyosati haqidagi savollarga javob berdi. Avvalroq Shvetsiya mudofaa vaziri Pol Yonson alyansga kirishda mamlakatda uning hududiga yadro qurollari va NATO kontingenti joylashtirilishi bo‘yicha hech qanday maxsus shartlar qo‘ymasligi, balki umumiy asoslar bilan a’zo bo‘lishi kerakligini aytgan edi.
Uning bu gaplari tanqidlarga sabab bo‘ldi. Sotsial-demokratlar izoh talab qildi va hukumatni yadro quroli joylashtirmaslik siyosatidan og‘ishda aybladi.
Billstryom hozir Shvetsiya avvalgi hukumat NATOga a’zolik uchun bergan arizaga asos bo‘lgan shartlarni o‘zgartirmasligini aytdi. Uning tan olishicha, ariza hech qanday talablarsiz berilgan va bunday bir taraflama bayonotlar qilish uchun Shvetsiya avval to‘la huquqli a’zoga aylanishi kerak. Shu bilan birga, u Daniya va Norvegiya tajribasiga ishora qildi, ular o‘z hududiga yadro qurolini joylashtirishni istamasligi haqida NATOga qo‘shilganidan keyin e’lon qilgan.
Avvalroq Finlyandiya ham NATOga qo‘shilganidan keyin o‘z hududiga yadro quroli joylashtirmoqchi emasligini bildirgandi. Finlyandiya prezidenti Sauli Niinistyo NATOning yadroviy tiyib turish siyosati haqida gapirar ekan, yadro quroli alyansning tiyib turish kuchlarining ajralmas qismi ekanini aytdi va ularni birdan-bir maqsad emas, balki profilaktika vositasi deb atadi.
Uning so‘zlariga ko‘ra, alyansga qo‘shilganidan keyin Finlyandiya o‘z hududiga yadro quroli joylashtirmoqchi emas va hech kim buni finlyandiyaliklarga taklif qilmayapti.
Niinistyo qayd etishicha, yadro qurolida g‘olib chiqib bo‘lmaydi va uni hech qachon boshlash kerak emas.
Finlyandiya va Shvetsiya NATOga qo‘shilish uchun qachon ariza bergan?
18-may kuni Finlyandiya va Shvetsiya Ukrainadagi jangovar harakatlar avj olgan bir paytda NATOga qo‘shilish uchun ariza bergan. Turkiya Xelsinki va Stokgolmni mamlakatda taqiqlangan Kurdiston Ishchilar partiyasi bilan hamkorlikda ayblab, ularning alyansga qo‘shilishga bir muddat to‘sqinlik qildi.Shvetsiya va Finlyandiya NATO blokiga qo‘shilishi uchun alyansga a’zo bo‘lgan 30 ta mamlakatning barchasi tegishli bitimni ratifikatsiya qilishi kerak.
Shvetsiya va Finlyandiyaning NATOga a’zo bo‘lishini ratifikatsiya qilish jarayoni 5-iyul kuni boshlangan. Ularning NATOga qo‘shilishini alyansning 30 ta a’zosidan 28 tasi ratifikatsiya qildi.
Izoh (0)