Швеция бошқа мамлакатлардан, хусусан, Дания ва Норвегиядан ўрнак олиб, НАТОга қўшилганидан кейин ўз ҳудудига ядро қуролини жойлаштиришдан бош тортиш ҳақида декларация эълон қилади. Бу ҳақда Швеция ташқи ишлар вазири Тобиас Билльстрём маълум қилди, деб ёзади «РБК».
Шу тариқа у мамлакат НАТОга кирганидан кейин ўз ҳудудига ядро қуроли жойлаштирилиши юзасидан вазирлар маҳкамасининг сиёсати ҳақидаги саволларга жавоб берди. Аввалроқ Швеция мудофаа вазири Пол Йонсон альянсга киришда мамлакатда унинг ҳудудига ядро қуроллари ва НАТО контингенти жойлаштирилиши бўйича ҳеч қандай махсус шартлар қўймаслиги, балки умумий асослар билан аъзо бўлиши кераклигини айтган эди.
Унинг бу гаплари танқидларга сабаб бўлди. Социал-демократлар изоҳ талаб қилди ва ҳукуматни ядро қуроли жойлаштирмаслик сиёсатидан оғишда айблади.
Билльстрём ҳозир Швеция аввалги ҳукумат НАТОга аъзолик учун берган аризага асос бўлган шартларни ўзгартирмаслигини айтди. Унинг тан олишича, ариза ҳеч қандай талабларсиз берилган ва бундай бир тарафлама баёнотлар қилиш учун Швеция аввал тўла ҳуқуқли аъзога айланиши керак. Шу билан бирга, у Дания ва Норвегия тажрибасига ишора қилди, улар ўз ҳудудига ядро қуролини жойлаштиришни истамаслиги ҳақида НАТОга қўшилганидан кейин эълон қилган.
Аввалроқ Финляндия ҳам НАТОга қўшилганидан кейин ўз ҳудудига ядро қуроли жойлаштирмоқчи эмаслигини билдирганди. Финляндия президенти Саули Ниинистё НАТОнинг ядровий тийиб туриш сиёсати ҳақида гапирар экан, ядро қуроли альянснинг тийиб туриш кучларининг ажралмас қисми эканини айтди ва уларни бирдан-бир мақсад эмас, балки профилактика воситаси деб атади.
Унинг сўзларига кўра, альянсга қўшилганидан кейин Финляндия ўз ҳудудига ядро қуроли жойлаштирмоқчи эмас ва ҳеч ким буни финляндияликларга таклиф қилмаяпти.
Ниинистё қайд этишича, ядро қуролида ғолиб чиқиб бўлмайди ва уни ҳеч қачон бошлаш керак эмас.
Финляндия ва Швеция НАТОга қўшилиш учун қачон ариза берган?
18 май куни Финляндия ва Швеция Украинадаги жанговар ҳаракатлар авж олган бир пайтда НАТОга қўшилиш учун ариза берган. Туркия Хелсинки ва Стокгольмни мамлакатда тақиқланган Курдистон Ишчилар партияси билан ҳамкорликда айблаб, уларнинг альянсга қўшилишга бир муддат тўсқинлик қилди.Швеция ва Финляндия НАТО блокига қўшилиши учун альянсга аъзо бўлган 30 та мамлакатнинг барчаси тегишли битимни ратификация қилиши керак.
Швеция ва Финляндиянинг НАТОга аъзо бўлишини ратификация қилиш жараёни 5 июль куни бошланган. Уларнинг НАТОга қўшилишини альянснинг 30 та аъзосидан 28 таси ратификация қилди.
Изоҳ (0)