Finlyandiya NATOga qo‘shilganidan keyin o‘z hududiga yadro quroli joylashtirmoqchi emas

Finlyandiya prezidenti Sauli Niinistyo NATOning yadroviy tiyib turish siyosati haqida gapirar ekan, yadro quroli alyansning tiyib turish kuchlarining ajralmas qismi ekanini aytdi va ularni birdan-bir maqsad emas, balki profilaktika vositasi deb atadi.

Uning so‘zlariga ko‘ra, alyansga qo‘shilganidan keyin Finlyandiya o‘z hududiga yadro quroli joylashtirmoqchi emas va hech kim buni finlyandiyaliklarga taklif qilmayapti.

Niinistyo qayd etishicha, yadro qurolida g‘olib chiqib bo‘lmaydi va uni hech qachon boshlash kerak emas.

Bundan tashqari, Finlyandiya yetakchisi Ukrainaga “qancha kerak bo‘lsa, shuncha vaqt davomida” yordam berishni va’da qildi hamda Fransiya prezidenti Emmanuel Makron va Germaniya kansleri Olaf Sholsning Moskva bilan muloqotni saqlab turish bo‘yicha sa’y-harakatlarini qo‘llab-quvvatladi.

Shvetsiya bosh vaziri Ulf Kristersson bilan muzokaralardan keyin Niinistyo Turkiyaning talablariga qaramasdan, Finlyandiya va Shvetsiyaning NATOga qo‘shilish ehtimolini “juda optimistik” baholashini aytdi.

Oktabr oxirida Finlyandiyaning Iltalehti gazetasi manbalarga tayanib, mamlakatning NATOga a’zo bo‘lishi haqidagi qonun loyihasi uning hududiga yadro quroli olib kirish imkoniyatini berishi, shuningdek, hujjat harbiy bazalar tashkil qilish borasida cheklovlarni nazarda tutmasligi haqida yozgandi. Nashr ma’lumotlariga ko‘ra, mamlakat tashqi ishlar va mudofaa vazirlari Pekka Xaavisto va Antti Kaykkonen yozda blok bilan muzokaralar chog‘ida Finlyandiya hech qanday qo‘shimcha shartlar qo‘ymasligini aytgan.

Keyinroq Finlyandiya bosh vaziri Sanna Marin mamlakatga yadro quroli joylashtirilishi ehtimoldan uzoqligi haqida fikr bildirgan.

Noyabr boshida Finlyandiya prezidenti Yadro quroli masalasini muhokama qilishdan avval mamlakatning NATOga qo‘shilishigacha sabr qilishga chaqirdi va shu bilan birga, uning qo‘llanilishi — “barchamiz uchun yakun bo‘lishi”ni ta’kidladi. Shuningdek, u Xelsinki blokka qo‘shilish haqida ariza berganida yadro quroli joylashtirilishiga nisbatan alohida shartlar qo‘ymaganiga aniqlik kiritdi.

Finlyandiya va Shvetsiya NATOga qo‘shilish uchun qachon ariza bergan?

18-may kuni Finlyandiya va Shvetsiya Ukrainadagi jangovar harakatlar avj olgan bir paytda NATOga qo‘shilish uchun ariza bergan. Turkiya Xelsinki va Stokgolmni mamlakatda taqiqlangan Kurdiston Ishchilar partiyasi bilan hamkorlikda ayblab, ularning alyansga qo‘shilishga bir muddat to‘sqinlik qildi.

Shvetsiya va Finlyandiya NATO blokiga qo‘shilishi uchun alyansga a’zo bo‘lgan 30 ta mamlakatning barchasi tegishli bitimni ratifikatsiya qilishi kerak.

Shvetsiya va Finlyandiyaning NATOga a’zo bo‘lishini ratifikatsiya qilish jarayoni 5-iyul kuni boshlangan. Ularning NATOga qo‘shilishini alyansning 30 ta a’zosidan 28 tasi ratifikatsiya qildi.