• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12559.26
    • RUB160.17
    • EUR14413.01
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +31°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Reklama

    Tarmoqda bolalar xavfsizligi : Octobankdan maslahatlar

    Octobank internet-firibgarlardan himoya qilish bo‘yicha maslahatlarini davom ettiradi. Bugun biz firibgarlar bolalarni qanday yo‘llar bilan aldashga urinadi va ularni qanday himoya qilish mumkinligi haqida gaplashamiz.

    Firibgarlarga nima kerak va ular bolalar bilan qanday aloqa o‘rnatadi

    Firibgarlar shaxsiy ma’lumotlarni — parollar, bank ma’lumotlari, hujjatlar suratlari kabi ma’lumotlarni qidiradi. Bu ma’lumotlar yordamida pul o‘g‘irlash, qarz rasmiylashtirish yoki hujjatlar suratlari orqali shantaj qilishlari mumkin.

    Ko‘pincha firibgarlar bolalarning ishonchiga quyidagi yo‘llar bilan kiradi:

    Onlayn o‘yinlarda. Firibgarlar bolalar bilan o‘yin ichidagi chatlarda tanishadilar. Ular o‘zlarini bloger yoki tajribali o‘yinchi deb tanishtiradi, bolaga "artefakt" yoki o‘yin ichki valyutasini berish uchun "topshiriqlar" taklif qiladi. Aslida bu "topshiriqlar" orqali boladan ota-onasining hujjatlari surati yoki bank kartasi ma’lumotlarini so‘rashadi.

    Messenjyerlar va ijtimoiy tarmoqlarda. Firibgarlar Telegram chatlari, ijtimoiy tarmoq guruhlari va forumlarda bolalarni izlab topadilar. Ular ishonchga kirib, ma’lum vaqtdan so‘ng shaxsiy ma’lumotlarni bilishga harakat qilishadi.

    Firibgarlar bolalarni qanday aldaydi

    Havola orqali o‘tish yoki fayl yuklab olishni so‘rashadi

    Tanishuvdan so‘ng firibgar bolaga havola yoki fayl yuborishi mumkin. Bu havolalar soxta bank saytlariga olib boradi, u yerda boladan ota-onasining kartasi ma’lumotlarini kiritish so‘raladi. Ba’zi hollarda esa havola orqali virus yuklanadi va u bank akkauntlarining parollarini o‘g‘irlaydi.

    Yana bir keng tarqalgan usul — boladan ota-onasining telefonida QR-kodni skaner qilish, ilova orqali QR-kod yaratish yoki biror amalni tasdiqlashni so‘rash. Bu orqali firibgarlar oila mablag‘iga kirish uchun qo‘llaniladi.

    O‘yin ichki valyutasini arzon taklif qilish

    Firibgarlar o‘yin ichidagi valyutalar, skinlar yoki akkauntlarni rasmiy do‘konga qaraganda arzonroq taklif qilishadi. Bola pul yuborsa-da, va’da qilingan kontentni yoki akkauntni ololmaydi.

    Oson pul topish yoki qimmatbaho sovg‘alar va’da qilish

    O‘smirlarga internet orqali tez va oson daromad topish taklif qilinadi. Ular messenjerlar orqali ilovalar yuborad, ijtimoiy tarmoqlar orqali “rilslar” yoki reclama bannerlarini joylashadi. Odatdagi "vazifalar": ilovalarni o'rnatish, har kuni veb-saytlarga tashrif buyurish, pul tikish.

    Dropperlikka tortish

    Eng xavfli sxemalardan biri — dropperlik. Ya’ni, o‘g‘irlangan pullarni boshqa shaxslar orqali chiqarish. Firibgarlar o‘smirlarga debet kartasi ochishni va uni ularga pul evaziga berishni taklif qiladi. Masalan, har 1 million so‘m uchun 50 ming so‘m. Ammo bu kartaga firibgarlar tomonidan o‘g‘irlangan pullar kelib tushadi va bu jinoyiy javobgarlikka olib keladi. Bolalarga bu jinoyat ekanini tushuntirish juda muhim.

    Qo‘rqitish va manipulyatsiya

    Ba’zi hollarda jinoyatchilar - bolani ota-onasi yoki do'stlari xavf ostida ekanligi va pul yoki bank kartasi ma'lumotlarini zudlik bilan yuborishni so‘rashadi.

    Ota-onalar bolalarni qanday himoya qila oladi

    Bola bilan ishonchli munosabat o‘rnating

    Firibgarlikdan himoyada eng muhim omil — bu ishonchdir. Bola onlayn-hayotida internetdagi yangi tanishlari haqida bemalol ota-onasiga aytishi kerak. Bolaning shaxsiy hududini haddan tashqari nazorat qilish kerak emas — bu ishonchni yo‘qotishiga sabab bo’lishi mumkin.

    Firibgarlik usullarini tushuntiring

    Bolaga firibgarlarni qanday tanish mumkinligi, ular qanday usullardan foydalanishini va internet tanishuvlarga ehtiyotkorlik bilan yondashish kerakligini tushuntiring. Internet xavfsizligi qoidalarini doimiy ravishda tushuntiring, havfli havolalardan ogoh qiling, moliyaviy savodxonlikni o‘rgating.

    Agar bola firibgarlik sxemasini sezgan bo'lsa, darhol ota-onasiga — zudlik bilan aytishni tushuntirish muhimdir.

    Ota-ona nazoratini o‘rnating

    Foydalanilayotgan servislarda bola uchun ota-ona nazoratini faollashtiring. Kompyuterda zararli reklama bannerlarini bloklang. Esda tuting — ota-ona nazorati to‘liq himoya emas, lekin muhim qo‘shimcha choradir.

    Moliyaviy savodxonlikni o‘rgating

    Bola moliyaviy savodxonlikni qanchalik erta o‘rgansa, firibgarlikdan shunchalik yaxshi himoyalangan bo‘ladi. Bank kartalarining ishlash tamoyili, shaxsiy ma’lumotlarni maxfiy saqlash ahamiyati va shubhali takliflarni tanishni o‘rgating. Pul topmoqchi bo'lgan o'smirlar uchun moliyaviy reja tuzishda yordam bering, “tez boyish” takliflari aslida yolg‘on ekanligini tushuntiring.

    Bolani himoya qilishning eng muhim yo‘li — bu xatarlar haqida xabardor qilish va ota-ona bilan ishonchli munosabatlar o‘rnatish. Internetda o‘zini qanday tutish kerakligini bola bilan muntazam muhokama qiling, firibgarlik alomatlarini tanishni o‘rgating va ongli foydalanish ko‘nikmalarini shakllantiring. Bu nafaqat hozir, balki kelajakda ham uni mustaqil ravishda internetda xavfsiz bo‘lishiga yordam beradi.

    Avvalroq Octobank firibgarlar aldov uchun sun’iy intellektni qanday ishlatishi, shuningdek soxta saytlar orqali ma'lumotlarni qanday o'g'irlashi haqida gapirib bergan edi.

    Reklama huquqi asosida.

    23 may, 12:00   Izoh (0)   1273
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Jamg‘armalar bilan qanday ishlash zarur: bank omonatlari, aksiyalar yoki investitsion paketlar? (davomi)

    23 may, 10:30

    Centrum Air Istanbul va O‘zbekistonning uch shahri o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri reyslarni yo‘lga qo‘ymoqda

    22 may, 18:00

    ANORBANK Xususiy sektorni rivojlantirish bo‘yicha Islom korporatsiyasi bilan 10 million AQSH dollariga teng kelishuv imzoladi

    22 may, 13:30

    ZTE korxonasi GSMA M360 Yevrosiyo forumida suniy intellekt raqamli iqtisodiyot rivojiga qo'shayotgan hissasi haqida ma’lumot berdi

    22 may, 10:30

    APEX BANK Toshkentda Bosh ofis va Markaziy sotuv ofisini ochdi

    22 may, 09:00

    AKFA Medline University Hospital AHA rasmiy o‘quv markazi maqomini qo‘lga kiritdi

    21 may, 19:30
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Uzbekistan Airways Seulga kunlik aviaqatnovlarni taklif qiladi


    “Mikrokreditbank” ATB IX Germaniya-O‘zbekiston biznes forumi doirasida ODDO BHF bank bilan 50 million dollarlik shartnoma imzoladi


    Texnologiyaning yangi bosqichi — HUAWEI Mate XT va HUAWEI Mate 70 Pro bilan tanishing


    Buxoro, G‘ijduvon, zindon, misvok va madrasa – 100 savolga 1 javob


    Paynet xizmatlari endi Kapitalbank bankomatlarida mavjud


    AKFA Group “AKFA Medline Social” nomli tibbiy startap qurilishini boshlanganini e’lon qildi 


    “Moody’s Ratings” xalqaro reyting agentligi “O‘zbekinvest” kompaniyasi reytingi prognozini “Ba2”- “ijobiy” darajagacha ko‘tardi


    "Eco Expo Central Asia 2025" doirasida xalqaro ekologik tashabbuslar birlashmoqda


    O‘zbekiston terma jamoasining dunyodagi eng yirik sport tadbiriga chiqishi Kia brendining mavqeini yanada mustahkamlashga xizmat qiladi 


    TBC Bank va Bahodir Jalolov firibgarlarga qarshi jangga chiqdi 


    InfinBANK tomonidan XISMK liniyasi bo‘yicha taqdim etilayotgan islomiy moliyalashtirish – biznesni rivojlantirish uchun ishonchli yechim 


    InfinBank pul o‘tkazmalari geografiyasini kengaytirmoqda


    “O‘zbekinvest” EISK AJ va Slovakiyaning EXIMBANKA SR o‘rtasida hamkorlik to‘g‘risida bitim imzolandi


    Moody’s “Biznesni rivojlantirish banki” reytinglarini “salbiy”dan “barqaror”ga o‘zgartirdi


    Investitsiya nima va u insonlarga nima uchun kerak?

     

    Tavsiya etamiz

    Vashington Tehronga qarshi harbiy kampaniyadan Xitoy va Rossiyani jilovlashda foydalanmoqchimi? Mintaqamizni nimalar kutadi?

    19 iyun, 22:05

    Chelyabinskka qulagan meteorit — 540 kiloli osmon jismi qanday topilgan edi?

    19 iyun, 13:31

    Qariyb yarim asrlik mehnat yoxud Eron qanday qilib raketa derjavasiga aylandi?

    18 iyun, 20:05

    Raddiyaga raddiya: “Yuksalish” harakati va “O‘zsuvtaʼminot” AJ bir-birini yolg‘on maʼlumot tarqatishda ayblamoqda

    17 iyun, 00:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Klublar o‘rtasidagi JCH. “Yuventus” Marokash klubini yirik hisobda mag‘lub etdi (video)

    Sport | 22 iyun, 23:24

    Xitoyda chivindek keladigan harbiy dron ishlab chiqildi (video)

    Dunyo | 22 iyun, 23:05

    Suriyadagi cherkovda xudkush terrorchi o‘zini portlatdi (video, foto)

    Dunyo | 22 iyun, 22:39

    Superliga. “Paxtakor” “Qo‘qon-1912”ni, “Sho‘rtan” “Surxon”ni mag‘lub etdi

    Sport | 22 iyun, 22:33

    Eron oliy rahnamosi o‘z o‘limi ehtimoliga vorislarini tanladi — NYT

    Dunyo | 22 iyun, 22:06

    AQSH hujumiga javoban Eron Hormuz bo‘g‘ozini yopmoqchi. Bu nimani anglatadi?

    Dunyo | 22 iyun, 21:28

    AQSH Eronga 75 ta bomba tashlagan: hujum tafsilotlari e’lon qilindi

    Dunyo | 22 iyun, 20:44
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.