• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12557.56
    • RUB159.44
    • EUR14809.13
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +37°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Реклама

    Тармоқда болалар хавфсизлиги : Octobankдан маслаҳатлар

    Octobank интернет-фирибгарлардан ҳимоя қилиш бўйича маслаҳатларини давом эттиради. Бугун биз фирибгарлар болаларни қандай йўллар билан алдашга уринади ва уларни қандай ҳимоя қилиш мумкинлиги ҳақида гаплашамиз.

    Фирибгарларга нима керак ва улар болалар билан қандай алоқа ўрнатади

    Фирибгарлар шахсий маълумотларни — пароллар, банк маълумотлари, ҳужжатлар суратлари каби маълумотларни қидиради. Бу маълумотлар ёрдамида пул ўғирлаш, қарз расмийлаштириш ёки ҳужжатлар суратлари орқали шантаж қилишлари мумкин.

    Кўпинча фирибгарлар болаларнинг ишончига қуйидаги йўллар билан киради:

    Онлайн ўйинларда. Фирибгарлар болалар билан ўйин ичидаги чатларда танишадилар. Улар ўзларини блогер ёки тажрибали ўйинчи деб таништиради, болага "артефакт" ёки ўйин ички валютасини бериш учун "топшириқлар" таклиф қилади. Аслида бу "топшириқлар" орқали боладан ота-онасининг ҳужжатлари сурати ёки банк картаси маълумотларини сўрашади.

    Мессенжерлар ва ижтимоий тармоқларда. Фирибгарлар Telegram чатлари, ижтимоий тармоқ гуруҳлари ва форумларда болаларни излаб топадилар. Улар ишончга кириб, маълум вақтдан сўнг шахсий маълумотларни билишга ҳаракат қилишади.

    Фирибгарлар болаларни қандай алдайди

    Ҳавола орқали ўтиш ёки файл юклаб олишни сўрашади

    Танишувдан сўнг фирибгар болага ҳавола ёки файл юбориши мумкин. Бу ҳаволалар сохта банк сайтларига олиб боради, у ерда боладан ота-онасининг картаси маълумотларини киритиш сўралади. Баъзи ҳолларда эса ҳавола орқали вирус юкланади ва у банк аккаунтларининг паролларини ўғирлайди.

    Яна бир кенг тарқалган усул — боладан ота-онасининг телефонида QR-кодни сканер қилиш, илова орқали QR-код яратиш ёки бирор амални тасдиқлашни сўраш. Бу орқали фирибгарлар оила маблағига кириш учун қўлланилади.

    Ўйин ички валютасини арзон таклиф қилиш

    Фирибгарлар ўйин ичидаги валюталар, скинлар ёки аккаунтларни расмий дўконга қараганда арзонроқ таклиф қилишади. Бола пул юборса-да, ваъда қилинган контентни ёки аккаунтни ололмайди.

    Осон пул топиш ёки қимматбаҳо совғалар ваъда қилиш

    Ўсмирларга интернет орқали тез ва осон даромад топиш таклиф қилинади. Улар мессенжерлар орқали иловалар юборад, ижтимоий тармоқлар орқали “рилслар” ёки реcлама баннерларини жойлашади. Одатдаги "вазифалар": иловаларни ўрнатиш, ҳар куни веб-сайтларга ташриф буюриш, пул тикиш.

    Dropперликка тортиш

    Энг хавфли схемалардан бири — дропперлик. Яъни, ўғирланган пулларни бошқа шахслар орқали чиқариш. Фирибгарлар ўсмирларга дебет картаси очишни ва уни уларга пул эвазига беришни таклиф қилади. Масалан, ҳар 1 миллион сўм учун 50 минг сўм. Аммо бу картага фирибгарлар томонидан ўғирланган пуллар келиб тушади ва бу жинойий жавобгарликка олиб келади. Болаларга бу жиноят эканини тушунтириш жуда муҳим.

    Қўрқитиш ва манипуляция

    Баъзи ҳолларда жиноятчилар - болани ота-онаси ёки дўстлари хавф остида эканлиги ва пул ёки банк картаси маълумотларини зудлик билан юборишни сўрашади.

    Ота-оналар болаларни қандай ҳимоя қила олади

    Бола билан ишончли муносабат ўрнатинг

    Фирибгарликдан ҳимояда энг муҳим омил — бу ишончдир. Бола онлайн-ҳаётида интернетдаги янги танишлари ҳақида бемалол ота-онасига айтиши керак. Боланинг шахсий ҳудудини ҳаддан ташқари назорат қилиш керак эмас — бу ишончни йўқотишига сабаб бўлиши мумкин.

    Фирибгарлик усулларини тушунтиринг

    Болага фирибгарларни қандай таниш мумкинлиги, улар қандай усуллардан фойдаланишини ва интернет танишувларга эҳтиёткорлик билан ёндашиш кераклигини тушунтиринг. Интернет хавфсизлиги қоидаларини доимий равишда тушунтиринг, ҳавфли ҳаволалардан огоҳ қилинг, молиявий саводхонликни ўргатинг.

    Агар бола фирибгарлик схемасини сезган бўлса, дарҳол ота-онасига — зудлик билан айтишни тушунтириш муҳимдир.

    Ота-она назоратини ўрнатинг

    Фойдаланилаётган сервисларда бола учун ота-она назоратини фаоллаштиринг. Компьютерда зарарли реклама баннерларини блокланг. Эсда тутинг — ота-она назорати тўлиқ ҳимоя эмас, лекин муҳим қўшимча чорадир.

    Молиявий саводхонликни ўргатинг

    Бола молиявий саводхонликни қанчалик эрта ўрганса, фирибгарликдан шунчалик яхши ҳимояланган бўлади. Банк карталарининг ишлаш тамойили, шахсий маълумотларни махфий сақлаш аҳамияти ва шубҳали таклифларни танишни ўргатинг. Пул топмоқчи бўлган ўсмирлар учун молиявий режа тузишда ёрдам беринг, “тез бойиш” таклифлари аслида ёлғон эканлигини тушунтиринг.

    Болани ҳимоя қилишнинг энг муҳим йўли — бу хатарлар ҳақида хабардор қилиш ва ота-она билан ишончли муносабатлар ўрнатиш. Интернетда ўзини қандай тутиш кераклигини бола билан мунтазам муҳокама қилинг, фирибгарлик аломатларини танишни ўргатинг ва онгли фойдаланиш кўникмаларини шакллантиринг. Бу нафақат ҳозир, балки келажакда ҳам уни мустақил равишда интернетда хавфсиз бўлишига ёрдам беради.

    Аввалроқ Octobank фирибгарлар алдов учун сунъий интеллектни қандай ишлатиши, шунингдек сохта сайтлар орқали маълумотларни қандай ўғирлаши ҳақида гапириб берган эди.

    Реклама ҳуқуқи асосида.

    23 май, 12:00   Изоҳ (0)   1322
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Жамғармалар билан қандай ишлаш зарур: банк омонатлари, акциялар ёки инвестицион пакетлар? (давоми)

    23 май, 10:30

    Centrum Air Истанбул ва Ўзбекистоннинг уч шаҳри ўртасида тўғридан-тўғри рейсларни йўлга қўймоқда

    22 май, 18:00

    ANORBANK Хусусий секторни ривожлантириш бўйича Ислом корпорацияси билан 10 миллион АҚШ долларига тенг келишув имзолади

    22 май, 13:30

    ZTE корхонаси GSMA М360 Евросиё форумида суний интеллект рақамли иқтисодиёт ривожига қўшаётган ҳиссаси ҳақида маълумот берди

    22 май, 10:30

    APEX BANK Тошкентда Бош офис ва Марказий сотув офисини очди

    22 май, 09:00

    AKFA Medline University Hospital AHA расмий ўқув маркази мақомини қўлга киритди

    21 май, 19:30
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    SonetUzStyle – ижодий контент учун Kia Sonet совға қиламиз


    “АлоқаБанк” ёшлар билан ишлашга оид дастурларни кенгайтирмоқда


    Fitch Ratings “Бизнесни ривожлантириш банки” АТБ кредит рейтингини оширди 


    Fitch Kapitalbankнинг рейтингини "Ижобий" прогноз билан тасдиқлади


    Фақат текширилган фойдаланувчилар: нима учун тўлов иловалари  шахсни тасдиқлашни сўрайди


    Инфляция ва жамғармалар: Нега пул ўз қийматини йўқотади?


    Kapitalbank инвестициялари – Ўзбекистон ёшлари келажагига сармоя


    NRG Uzbekistan замонавий ва кенг мажмуа — Мафтун Макон турар жой мавзесини қуриш бўйича улкан лойиҳани амалга оширмоқда


    HONOR илҳомлантирувчи AI технологияларга эга HONOR 400 сериясини тақдим этди


    Фарғона вилоятида мўл ҳосил: фермерлар 95 центнердан ортиқ ғалла етиштирди 


    Имзодан Engelberg премиум ромлари ҳашаматликнинг тимсолидир


    “Ўзбекгидроэнерго” АЖнинг халқаро кредит рейтинги ББ (барқарор) даражасига кўтарилди


    Смарт Business ва UZCARD Фарғона тадбиркорлари учун янги имкониятлар эшигини очмоқда 


    Ҳудудий электр тармоқлари” АЖ Fitch Ratings агентлигининг халқаро кредит рейтингини “BB, барқарор” даражасига оширди


    NRG Uzbekistan 60 гектар майдонда "шаҳар ичида шаҳар" кенг кўламли турар-жой лойиҳасини ишга туширмоқда

     

    Тавсия этамиз

    “Эришиб бўлмайдиган балл белгилангани йўқ” — “Эл-юрт умиди” жамғармаси ижрочи директори

    4 июл, 22:11

    “АҚШ ўйиндан чиқмоқчи”. Украина Қўшма Штатлар ёрдамисиз қаергача бора олади?

    4 июл, 19:55

    Исроил АҚШга ҳужум қилган кун: ўнлаб америкаликларни ўлдириш бу англашилмовчилик эдими ёки фитна?

    2 июл, 19:45

    НАТО тарихи – дунёдаги энг қудратли ҳарбий ташкилотнинг обрўси пасаймоқдами?

    26 июн, 20:31
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Линкольн имзолаган қулликни бекор қилиш ҳужжати 12 млн долларга сотилди

    Дунё | 4 июл, 23:50

    Хитойда 300 минг йиллик сирли ёғоч қуроллар топилди

    Дунё | 4 июл, 23:30

    Сурхондарёда 65 сотих ерни 1,1 млрд сўмга сотмоқчи бўлган шахс ушланди

    Ўзбекистон | 4 июл, 23:15

    “Дарё” дайжести: 4 июлнинг энг муҳим хабарлари

    Ўзбекистон | 4 июл, 23:00

    Америкаликларнинг қарийб 40 фоизи Маскнинг янги партия тузиш ғоясини қўллаб-қувватлади

    Дунё | 4 июл, 22:40

    Маош кунига 75 евро: ўзбекистонликлар Словакияга ишга чақирилмоқда

    Ўзбекистон | 4 июл, 22:25

    “Эришиб бўлмайдиган балл белгилангани йўқ” — “Эл-юрт умиди” жамғармаси ижрочи директори

    Ўзбекистон | 4 июл, 22:11

    Суперлига. “Сўғдиёна” Жиззахда “Қўқон-1912”ни мағлуб этди

    Спорт | 4 июл, 22:09

    АҚШда 400 йилга ноҳақ ҳукм қилинган шахсга қарийб 2 млн доллар товон тўланди

    Дунё | 4 июл, 21:50
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.