“Daryo” nashri 18-noyabrda O‘zbekiston va jahonda sodir bo‘lgan eng muhim voqealarni e’tiboringizga havola etadi.
AQSHda Ukrainaga yetkazib berish va’da qilingan qurol-yarog‘ zaxiralari tugab bormoqda — CNN
AQSH harbiy yordam doirasida Ukrainaga yetkazib berishni va’da qilgan ba’zi qurol-yarog‘ va o‘q-dorilar zaxiralarining kamayishi muammosiga duch keldi. Bu haqda CNN hukumatdagi bir nechta manbalariga tayanib xabar berdi.
Xususan, gap 155 millimetrli artilleriya o‘q-dorilari va Stinger ko‘chma zenit-raketa majmualari haqida bormoqda. Hozircha zaxiralari qisqarib ketgan qurollar va o‘q-dorilar ishlab chiqarishni tezkorlik bilan yo‘lga qo‘yish, shuningdek, ularni Yevropadagi ittifoqdoshlaridan so‘rash imkoniyati bo‘lmayapti.
Shu bilan birga, AQSH hukumati hech qanday sharoitlarda mamlakat xavfsizligi tahdidga yuz tutmasligini hamda qurol yetkazib berishda buning AQSH strategik zaxiralariga va mudofaa rejalariga ta’siri hisobga olinishini ta’kidlamoqda.
“Bu tobora qiyin bo‘lib bormoqda”, — deya CNN’ga ma’lum qildi razvedka bo‘yicha qo‘mita a’zosi kongressmen Mayk Kuigli Ukrainaga qurol yetkazib berishni izohlar ekan. “Bu urush bir necha kunda tugaydi, deb o‘ylagandik, endi esa bir necha yillar davom etishi mumkin. Global yetkazib berishlar zanjiri uzilayotgan bir paytda, G‘arb bunday yuqori darajadagi ehtiyojlarni qondirishga juda qiynaladi”, — dedi u.
O‘z navbatida Pentagon matbuot kotibi Patrik Rayder CNN’ni ishontirishicha, AQSH Ukrainani “qancha talab etilsa, shuncha” qo‘llab-quvvatlashda davom etadi. Ukrainaga qurol yetkazib berish hech ham AQSHning mudofaa qobiliyatini pasaytirmaydi, deya munosabat bildirgan.
AQSH — Ukrainaning asosiy ittifoqchilaridan biri. Urush boshlanganidan keyin Amerika Ukrainaga bir necha marta ko‘p milliardlik harbiy yordam paketlarini ajratdi, shuningdek, u uchun ijara yoki uzoq vaqt bo‘lib-bo‘lib to‘lash sharti bilan qurol-yarog‘ yetkazib berish imkonini beruvchi lend-liz dasturini ishga tushirdi.
MAGATE Rossiyani Zaporojye AESdan chiqib ketishga chaqiruvchi rezolyutsiya qabul qildi
Atom energiyasi bo‘yicha xalqaro agentlik (MAGATE) boshqaruvchilar kengashi rezolyutsiya qabul qilib, unda Rossiyani Zaporojye atom elektr stansiyasidan harbiy va boshqa xodimlarini zudlik bilan olib chiqishga chaqirdi.
Rezolyutsiya mualliflari Rossiyani stansiyaga egalik bo‘yicha asossiz da’volardan voz kechishga va uning xavfsizligini ta’minlash uchun Ukraina tomonining ZAESga kirib, stansiya ustidan nazoratni tiklashiga ruxsat berishga chaqirdi.
Reuters xabariga ko‘ra, bu MAGATEning Ukrainada urush boshlanganidan beri Rossiyani Ukraina yadroviy inshootlarida harbiy harakatlarni to‘xtatishga chaqiruvchi uchinchi rezolyutsiyasi. Yangi hujjat yopiq ovoz berishda kengash tarkibiga kiruvchi 35 davlatdan 24 tasining vakillari tomonidan qo‘llab-quvvatlangan. Yana yetti kishi qarshi ovoz bergan.Reuters manbalariga ko‘ra, ular orasida Rossiya va Xitoy bor.
Zaporojye atom elektr stansiyasi Rossiya Ukrainaga bostirib kirganidan ko‘p o‘tmay rus harbiylari qo‘liga o‘tgandi. O‘shandan beri stansiya bir necha bor o‘qqa tutilgan, bunda Rossiya va Ukraina bir-birini ayblagan.
KXDR sharqqa qarata katta masofali ballistik raketa uchirdi
Shimoliy Koreya Koreya yarim orolidan sharqqa qarata katta masofali ballistik raketa uchirdi. Bu haqda Yonhap agentligi Shtab boshliqlari birlashgan qo‘mitasiga tayanib xabar bermoqda. Harbiylar taxmin qilishicha, gap qit’alararo ballistik raketa haqida borayotgan bo‘lishi mumkin. Ayni paytda mutaxassislar uning parvozi parametrlarini tahlil qilmoqda.
KXDR raketa uchirgani haqida Yaponiya Mudofaa vazirligi ham xabar berdi. Harbiylar parvoz haqida mahalliy vaqt bilan taxminan 10:14 da (Toshkent vaqti bilan 6:14) xabar bergan. Idora ham uning qit’alararo raketa bo‘lganini taxmin qilmoqda.
Vazirlik ma’lumotlariga ko‘ra, snaryad Koreya yarim orolining g‘arbiy sohillaridan uchirilgan va Yaponiya iqtisodiy zonasiga — Xokkaydo orolidan g‘arbga, dengizga kelib tushgan.
“Yana bir marta qat’iyan ta’kidlayman: bu mutlaqo nomaqbul”, — deya hodisaga izoh berdi Yaponiya bosh vaziri Fumio Kisida. Bu yil boshidan buyon KXDR tomonidan 34-marta raketa uchirilishidir.
Shimoliy Koreya ketma-ket ikki kundan buyon ballistik raketalar uchirmoqda. Bir kun avval ham KXDR harbiylari Yapon dengiziga qarata snaryad otgandi. Shu kuniyoq Janubiy Koreya va AQSH Mudofaa vazirliklari raketaga qarshi mudofaa bo‘yicha maslahatlashuvlar o‘tkazdi.
Davlat budjetini rejalashtirishda jamoatchilik nazorati zarur
Davlat budjeti mablag‘larining maqsadli sarflanishi doim muammo bo‘lib kelgan. Bu haqda moliya vaziri Timur Ishmetov Senat yalpi majlisida ma’lum qildi, deya xabar bermoqda “Daryo” muxbiri. Timur Ishmetovning ta’kidlashicha, budjetni rejalashtirishda intizomni shakllantirish qiyin kechmoqda.
“Davlat budjeti mablag‘larining maqsadli sarflanishi doimo muammo bo‘lib kelgan. Avvalo, bu masala vazirliklarda ishni tashkil etish bilan bog‘liq. Bu muammoni birlashib hal qilish zarur. Budjetni shakllantirish grafigi bor.
Masalan, 2023-yilning davlat budjetini shakllantirishda hech kimdan o‘z vaqtida, sifatli ma’lumot ololmayapmiz. Raqamlar qayta-qayta ko‘rib chiqilaveradi. Vazirliklar yangi loyihalar vaqtini surish, ularni hukumatga chiqarish, qaror qabul qilishni aytadi, “shu topshiriqni bajarish kerak”, deydi. Moliya vaziri sifatida “yo‘q, bunga pul berish kerak emas”, deya ayta olmaymiz.
Mana hozir 2022-yil budjetiga o‘zgartirish kiritish masalasini ko‘rib chiqyapmiz. To‘g‘ri tushunish kerakki, budjet resurslari cheklangan. Birinchi navbatda eng muhim masalalarga pul ajratishni o‘rganishimiz kerak. Vazirliklarning budjet mablag‘laridan foydalanish jarayonini nazorat qilish tizimi yaratilishi kerak.
Davlat xaridlari bo‘yicha aniqlanayotgan kamchiliklar ochiqlanayotgani ham bir tomondan nazorat tizimi ishining ijobiy tomoni sifatida ko‘rish mumkin. Yana bir og‘riqli masala — budjetdan tashqari jamg‘armalar mablag‘larini sarflash. Aslida u ham xalqning puli. Ko‘plab shu kabi jamg‘armalar mablag‘lari xodimlar oylik-maoshlariga qo‘shib berilgan. Ikkinchidan esa kapital xarajatlarga, ya’ni qurilishlarga sarflangan. Aslida bunday qurilishlarni investitsiya dasturi doirasida amalga oshirish lozim”.
Timur Ishmetovning qo‘shimcha qilishicha, muammoga jamoatchilik nazorati ham muhim yechimlardan biri. “Jamoatchilik nazoratini ta’minlash uchun barcha budjet ma’lumotlari ochiqligini ta’minlash kerak. Ochiq budjet portali bor, lekin Ko‘pchilik undan foydalanishni bilmaydi. Ma’lumotlarni oson topish mexanizmi takomillashtirib borilsa, jamoatchilikning buni nazorat qilishga qurbi yetadi”, — deydi vazir.
Avvalroq Timur Ishmetov 2023-yil 1-yanvardan davlat xaridlari portali yangi shaklda ishga tushirilishini, undagi barcha ma’lumotlar tahlili bilan chiqilishini aytgandi.
Izoh (0)