1931-yildan beri Shveysariyadagi 1400 muzliklarning yarmidan ko‘pi erib ketgan va ularning erish tezligi ortishda davom etmoqda. Bu haqda Shveysariya institutlarining qo‘shma tadqiqotiga tayanib, Associated Press xabar berdi.
“Muzliklarning erishi tobora kuchayib bormoqda. Bu hodisani diqqat bilan kuzatish va uning tarixiy ko‘lamini aniqlash muhim ahamiyatga ega, chunki bu muzliklarning iqlim o‘zgarishiga reaksiyasini aniqlash imkonini beradi”, — deydi tadqiqot hammuallifi Daniel Farinotti.Shveysariya oliy texnologiya instituti Syurix Shveysariya o‘rmonlar, qor va landshaftlar bo‘yicha Federal tadqiqot instituti bilan hamkorlikda mamlakatda XX asrda muzliklarning yo‘qotilishi bo‘yicha o‘tkazilgan tadqiqot natijalarini e’lon qildi. Tadqiqot qisman 1931-yildan beri muzliklar topografiyasidagi o‘zgarishlar tahliliga asoslangan.
Olimlarning ma’lum qilishicha, 1931-yildan 2016-yilgacha muzliklardagi muz miqdori ikki baravar, keyingi olti yil ichida esa yana 12 foizga kamaygan. Tadqiqot davomida jamoa dala o‘lchovlari, aerofotosurat va tog‘ cho‘qqilarining fotosuratlari, jumladan, ikkala jahon urushi oralig‘idagi vaqtda cho‘qqilardan olingan 22 mingga yaqin suratlardan foydalangan. Olimlar tasvirlarda yerning shakli va holatini solishtirgan, shuningdek, quruqlik maydonlarining burchaklarini o‘lchash uchun kameralar va asboblardan foydalangan. Ular turli vaqtlardagi muzliklar topografiyasini solishtirgan, bu esa muz hajmining evolyutsiyasini hisoblash imkonini bergan.
Olimlar, shuningdek, 1920 va 1980-yillarda muz massasining o‘sishi kuzatilganini aniqladi, biroq u umumiy erish tendensiyasi soyasida qolib ketgan.
Yevropa Alp tog‘laridagi barcha muzliklarning deyarli yarmi Shveysariyada joylashgan. Hamma muzliklar bir xil tezlikda erimaydi: bunga ko‘plab omillar, jumladan, balandlik va muzliklardagi chiqindilar miqdori ta’sir qiladi.
Izoh (0)