• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12586.41
    • RUB160.42
    • EUR14758.82
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +26°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Iqtisodiyot

    Rossiya iqtisodiyoti misli ko‘rilmagan sanksiyalar sharoitida qanday yashayapti?

    The Economist Rossiya iqtisodiyoti misli ko‘rilmagan sanksiyalar sharoitida qanday yashayotgani haqida gapirdi.

    Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishiga javoban G‘arb iqtisodiy urush ochdi. Amerika Rossiyaning keng turdagi tovarlari savdosiga taqiq qo‘ydi; yirik kompaniyalar mamlakatni ketma-ket tark etishdi; bir qator davlatlar bir bo‘lib Markaziy bank xalqaro zahiralarining 60 foizini muzlatib qo‘ydi.

    Maqsad — prezident Vladimir Putinning tajovuzkorligini jazolash orqali Rossiya iqtisodiyotini o‘z-o‘zidan inqirozga yuz tuttirish edi.

    Bosqindan keyingi bir hafta ichida rubl dollarga nisbatan uchdan bir qismga tushib ketdi, ko‘plab rossiya kompaniyalarining aksiyalari narxi tushib ketdi.

    G‘arb strategiyasi reja bo‘yicha ketyaptimi?

    Rossiya bozorlaridagi tartibsizlik bosilgan ko‘rinadi. Rubl mart oyi boshida qulaganidan beri endi o‘sishni va urushdan avvalgi holatiga qaytishni boshladi.

    Rossiya aksiyalarining asosiy ko‘rsatkichi uchdan bir qismga tushdi, biroq o‘shandan beri yo‘qotishlarning bir qismi qoplandi.

    Hukumat va aksariyat kompaniyalar obligatsiyalarni chet el valyutasida to‘lamoqda. Natijada qariyb 3 trln rubl (31 mlrd dollar) olib qo‘yilgan, Rossiya banklariga bosim qo‘llash harakatlari to‘xtatildi, rossiyaliklar ham o‘z naqd pullarining katta qismini hisob raqamlariga qaytarishni boshlashdi.

     

    Bir qator siyosiy choralar bozor barqarorlashuvida yordam berdi. Ularning ba’zi birlari odatiy ravishda otkaziladi.

    Markaziy bank aholining daromadlarini Rossiya aktivlarini saqlashga undagan holda, foiz stavkalarini 9,5 foizdan 20 foizgacha ko‘tardi.

    Hukumat eksportchilarga daromadlarining 80 foizini rublga konvertatsiya qilishga farmon berdi.

    Moskva fond birjasidagi savdo, Markaziy bank ta’biri bilan aytganda “kelishsa” bo‘ladiganga aylandi.

    Qisqa savdo-sotiq taqiqlandi, mamlakat fuqarosi bo‘lmagan shaxslar esa aksiyalarni 1-aprelagcha sotishdan cheklandi.

     

    Biroq real iqtisodiyot qaysidir ma’noda moliyaviy iqtisodiyotning ko‘zgudagi aksi hisoblanadi: u birinchi ko‘ringanidan ko‘ra jonliroq.

    Iste’mol narxlarining har haftalik ko‘rsatgichiga ko‘ra, ular mart oyi boshidan beri 5 foizdan ko‘proq oshgan.

    Ko‘plab xorij firmalari mamlakatdan ketdi, mahsulot ta’minotini qisqartirdi, valyuta qadrsizlanishi va sanksiyalar import xarajatlarini yanada oshirdi.

    Ammo hamma narsa ham keskin qimmatlashmaydi. Asosan mamlakat ichida ishlab chiqariladigan spirtli ichimliklar urushgacha bo‘lgan narxdan biroz oshgan.

    Benzin ham deyarli o‘sha narxda. Va bu hali boshlanishi, iqtisodioy faollikning katta ziyon ko‘rishi bo‘yicha belgilar hozircha kam.

     

    Badavlat mamlakatlar tahliliy markazining OECD ma’lumotlariga asoslanib qilgan bahosiga ko‘ra, Rossiya YaIMi 26-martgacha bir hafta ichida o‘tgan yilga nisbatan taxminan 5 foizga oshgan.

    Elektr energiya iste’moli va temiryo‘lga tovarlarni yuklash kabi  boshqa “real vaqt” ma’lumotlari o‘z darajasida saqlanib qolgan.

    Rossiyaning eng yirik kreditori bo‘lmish “Sberbank” tomonidan e’lon qilingan xarajatlar bo‘yicha boshqa ma’lumotlar o‘tgan yilga nisbatan biroz o‘sgan.

    Qisman, bu odamlarning narxlar oshishidan oldin zaxira yig‘ishi bilan izohlanadi: ayniqsa maishiy texnika xarajatlari yuqori.

    Biroq xizmatlar bo‘yicha xarajatlar oz miqdorda pasaydi va pandemiya davridagidan ko‘ra yaxshiroq jonlandi.

     

    Rossiya o‘zining retsessiyaga uchrashiga hanuzgacha ishonadiganga o‘xshaydi. Ammo ko‘plab iqtisodchilar taxmin qilganidek, u chindan ham inqirozga uchraydimi?

    Iqtisodchilarning taxminlariga ko‘ra, YaIMning 10-15 foizga tushib ketishi uch omilga bog‘liq.

    Birinchisi – oddiy xalq urush cho‘zilib ketishidan xavotirga tushib, 2014-yil Rossiya Qrimni bosib olganidagi kabi o‘z xarajatlarini kamaytirishni boshlaydimi?

    Ikkinchisi – ishlab chiqarish oxir-oqibatda to‘xtab qolmaydimi, zero sanksiyalar G‘arbning import tovarlari kirishiga to‘sqinlik qiladi.   Ayniqsa, aviatsiya sektori, shuningdek avtomobil sanoati ham zaif korinadi. Vaholanki, sovet paytida yaratilgan ko‘plab yirik korxonalar importsiz ishlashga o‘rganib qolgan.

    Agarda qaysidir iqtisodiyot dunyodan uzilgan holda ham o‘zini bemalol tutib oladigan bo‘lsa, bu Rossiya iqtisodiyoti bo‘ladi.

    Uchinchi va eng muhim omil Rossiya qazilma yoqilg‘isi eksporti bilan bog‘liq. Rossiyaga qarshi qo‘llanilayotgan sanksiyalar soni juda ko‘p bo‘lishiga qaramay, u hali ham chet ellik xaridorlarga oyiga taxminan 10 mlrd dollarlik neft sotadi.

    Bu, uning urushdan oldingi eksportining to‘rtdan bir qismiga to‘g‘ri keladi. Shu bilan bir qatorda, tabiiy gaz va boshqa neft mahsulotlari savdosidan tushadigan daromadlar ham to‘xtab qolmagan.

    Bu esa neytral yoki do‘stona mamlakatlardan ma’lum iste’mol tovarlari va ehtiyot qismlarini sotib olishga xizmat qiladigan qimmatli valyuta manbasini ta’minlaydi. Vaziyat o‘zgarmasa, Rossiya iqtisodiyoti bir muddatga qoqilishi mumkin.

    31.03.2022, 22:49   Izoh (0)   26563
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    “Кatta zarar” — Ukrainadagi urush O‘zbekiston iqtisodiyotiga qanday ta’sir qiladi? Mutaxassislar izohi 

    31.03.2022, 15:35

    Bunaqasi faqat bitta davlat bilan: O‘zbekiston va Turkiya o‘rtasidagi savdo-sotiq aloqalari nima uchun boshqalardan ajralib turadi?

    30.03.2022, 15:24

    YTTB prezidenti Odil Reno-Basso – “Daryo”: “O‘zbekiston yangi vaziyatga tez moslashishni boshladi” (video)

    29.03.2022, 20:42

    YTTB prezidenti Odil Reno-Basso – “Daryo”: “O‘zbekistondagi islohotlar to‘g‘ri yo‘nalishda ketayotganini yaqqol ko‘ryapmiz” (video)

    29.03.2022, 19:11

    O‘zbekistonda “chelnok” savdosi qisman tiklanishni boshladi. Bu o‘zi nima va u nimaga ta’sir qiladi?

    29.03.2022, 18:30

    2021-yilda O‘zbekiston qarzi nima uchun oshdi?

    29.03.2022, 17:33
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Qashqadaryoning Chimyoni – Miraki haqida siz bilmagan faktlar


    American University of Technology (AUT) 28-iyun - Ochiq eshiklar kuniga taklif etadi


    “S&P” O‘zbekiston Milliy Bankining rеyting prognozini “ijobiy”ga ko‘tardi 


    Qayerga investitsiya kiritish mumkin? Qanday aktiv turlari mavjud? 


    Toshkentda Sting brendi homiyligida "Formula-1" filmining premyerasi bo‘lib o‘tdi


    “Kia Go!”: Kia Sonet egalarining uchrashuvi – yil davomida birga


    Market Yandex Go Samarqandda ishga tushdi


    BI Group va Asakabank O‘zbekistonda tijorat ko‘chmas mulki uchun biznes ipotekasini ishga tushirdi


    Savdo, fintex va “yashil” loyihalar: Octobank Xitoy bilan hamkorlikni qanday yo‘lga qo‘ymoqda


    Yoz osmonning o‘zidayoq boshlanadi: Silk Avia Toshkentdan Issiqko‘lga kunlik aviaqatnovlarni yo‘lga qo‘ymoqda


    BYD Astana Motors rasmiy dilerlik tarmog‘i Toshkentdagi barcha beshta dilerlik markazida "Best Buy Day" tadbirini o‘tkazadi


    “Wyndham Garden Charvak” kurort majmuasi qurilishi qanday kechayotganini ko‘rsatdi


    Oqtepa Lavash “Kalmar o‘yini” asosida Dalgona Boksini chiqardi


    Toshkent va Bangkok o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri aviaqatnov: Centrum Air yangi xalqaro yo‘nalishni ishga tushiradi 


     Navoiy innovatsiyalar universiteti: zamonaviy bilim sari ishonchli qadam 

     

    Tavsiya etamiz

    NATO tarixi – dunyodagi eng qudratli harbiy tashkilotning obro‘si pasaymoqdami?

    26 iyun, 20:31
    Audio Icon

    Joy hammaga yetardi: Jeyms Kemeronga ko‘ra, “Titanik” yo‘lovchilarining omon qolish imkoniyati bo‘lgan

    25 iyun, 23:50

    “Trampning Titanigi to‘xtaydi” — Eron elchisi

    25 iyun, 13:39

    AQSHning Yaqin Sharqdagi harbiy bazalari soni nechta va qayerda joylashgan?

    24 iyun, 19:05
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Tramp Xomanaiyni sharmandali o‘limdan qutqarganini aytdi

    Dunyo | 27 iyun, 23:20

    “Daryo” dayjesti: 27-iyunning eng muhim xabarlari

    O‘zbekiston | 27 iyun, 23:05

    “Paxtakor” metro bekatida 3 yoshli qizaloqning oyog‘i vagon eshigiga qisilib qoldi

    O‘zbekiston | 27 iyun, 22:46

    Sherzod Asadov “Oltin qalam” g‘oliblarini taqdirlash marosimida prezidentning OAV xodimlariga yo‘llagan tabrigini o‘qib eshittirdi

    O‘zbekiston | 27 iyun, 22:25

    Superliga. Qo‘qondagi gollar shousida “Dinamo” “Qo‘qon-1912”ni mag‘lubiyatga uchratdi

    Sport | 27 iyun, 22:09

    Toshkent viloyatida 1,9 mlrd so‘mlik tabiiy gazdan noqonuniy foydalangan tadbirkorlar aniqlandi

    O‘zbekiston | 27 iyun, 21:40

    Shavkat Mirziyoyevning Belarusga amaliy tashrifi yakunlandi

    O‘zbekiston | 27 iyun, 21:10

    Toshkentda onlayn narkodo‘konning 5 nafar aʼzosi qo‘lga olindi (video)

    O‘zbekiston | 27 iyun, 20:55

    O‘zbekistonda qamoqqa olinganlarni qiynoqqa solish hollarining oldini oluvchi qonun imzolandi

    O‘zbekiston | 27 iyun, 20:40
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.