O‘tgan hafta O‘zbekistonda Toshkent xalqaro investitsiya forumi o‘z yakuniga yetdi.
Mazkur tadbir doirasida Yevropa tiklanish va taraqqiyot banki prezidenti Odil Reno-Basso Ukraina urushi O‘zbekistonga qanday ta’sir qilishi mumkinligi haqida “Daryo”ga izoh berdi.
Ma’lumot uchun, O‘zbekiston 2021-yilda ikkinchi yil ketma-ket YTTBning mintaqadagi eng yirik mablag‘ oluvchisi sifatida e’tirof etillgan. YTTB O‘zbekistondagi 108 ta loyiha doirasida jami 2,93 mlrd yevrodan ziyod sarmoya kiritgan.
Ukrainadagi urush va Rossiyaga qarshi qo‘llangan sanksiyalar jahon iqtisodiyotiga katta ta’sir ko‘rsatishi aniq.
Biz butun dunyo bo‘yicha urush oqibatlari qanday tus olishini yaxshiroq anglay boshlayapmiz.
Shunday qilib, bu Ukraina uchun juda katta ta’sirga ega bo‘lib, xabaringiz bor, YTTB Ukrainada faol ish olib bormoqda.
Ma’lumki, YTTB Sharqiy Yevropa davlatlari bilan ham ishlaydi. Biz bu mamlakatlarga kirib kelayotgan qariyb 3,5 mln nafar qochqinlar borligini ko‘ryapmiz. Bu qo‘shni davlatlarga ham bevosita o‘z ta’sirini ko‘rsatishi sir emas.
Albatta, bu Markaziy Osiyo uchun ham ma’lum ta’sirlarga ega: energiya tashuvchilari, oziq-ovqat mahsulotlari narxlari, Rossiya va uning iqtisodiyoti bilan o‘zaro aloqalar.
O‘zbekiston Rossiyaga eng ko‘p eksport darajasiga va logistika aloqalariga ega mamlakatdir. Rossiya bilan o‘zaro aloqalar mustahkam.
O‘ylaymanki, bu butun Markaziy Osiyo mamlakatlari uchun ham xuddi shunday.
O‘zbekistondek mamlakat uchun YaIMdagi yuqori daromad ulushini o‘z ichiga olgan yuqori pul o‘tkazmalari darajasi, Rossiyada ishlayotgan ko‘p sonli o‘zbekistonliklar ahamiyati katta.
Biz pul o‘tkazmalari darajasining pasayayotganini va Rossiyada ishlayotgan bir necha odamlarning bu yerga qaytishga tayyorlanayotganini ham ko‘ryapmiz.
Shunday ekan, bu o‘z ta’sirini ko‘rsatmay qolmaydi. Biz, ya’ni xalqaro hamjamiyat, shuningdek, mamlakat hukumatlari qayta tiklanish orqali, yaqindagina COVID’dan chiqib oldik.
Endi esa yana yangi muammo yuzaga kelmoqda. Men kelgusi oqibatlar haqida bilish va qarshiliklarni yumshatish holatida turish kerak deb hisoblayman.
Valyuta qadrsizlanishiga o‘z ta’sirini ko‘rsatishi sababli, inqiroz oqibatlarini yumshatish, ayniqsa pul nuqtayi nazaridan, rasmiylar ijobiy munosabat bildirdi.
Ular vaziyatni barqarorlashtirish uchun to‘g‘ri choralarni amalga oshirgan deb o‘ylayman.
Aholini ijtimoiy himoya tizimi orqali ham qo‘llab-quvvatlash muhim. O‘ylaymanki, mamlakatda va mintaqada inqiroz oqibatlariga qarshi tura oladigan, mamlakatning o‘zi suyana oladigan bir necha aktivlari va bir necha imkoniyatlari bor.
Masalan, O‘zbekiston energiya manbalari bo‘yicha sof eksportchi hisoblanadi va shu sababli bu ayni sharoitlarda vaziyatni barqarorlashtirishga yordam beradi.
Shuningdek, u qishloq xo‘jaligi va boshqa mahsulotlar bo‘yicha muhim ahamiyatga ega eksportchi davlatdir.
Demak, bu birinchi navbatda, yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan xavf-xatardan mamlakatni himoya qiladi. Biroq mamlakat ijobiy barqarorlashtiruvchi ahamiyatga ham ega bo‘lishi mumkin.
Shuning uchun moslashish va munosabat bildirish jadalligi muhim deb o‘ylayman. Hukumatning turli vakillari, prezident ishtirok etgan muhokama uchrashuvlarida ham bu borada bildirilayotgan munosabat kuchli ekanini ko‘rish mumkin.
Yevropa tiklanish va taraqqiyot banki prezidenti Odil Reno-Basso
Izoh (0)