O‘zbekistonda monopoliyaga qarshi yangicha nazorat tizimi joriy etilishi haqida xabar berilgan edi. Monopoliyaga qarshi kurashish qo‘mitasi matbuot xizmati bu borada 2-mart kuni “Monopoliyaga qarshi komplayens tizimini joriy etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi hukumat qarori qabul qilinganini ma’lum qildi.
Monopoliyaga qarshi komplayens tizimi — davlat boshqaruvi organlari, mahalliy hokimiyat organlari va xo‘jalik yurituvchi subyektlarda raqobat to‘g‘risidagi qonunchilik talablariga muvofiqlikni ta’minlash ichki tizimidir. Bunday tizimni 2021-yilning 1-yanvaridan joriy etish Prezidentning 2020-yil 6-iyuldagi “Raqobat muhitini yanada rivojlantirish va iqtisodiyotdagi davlat ishtirokini qisqartirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi farmonida ko‘zda tutilgandi.
Monopoliyaga qarshi komplayens tizimi ikki bosqichda tatbiq etiladi:
2021-yil 1-yanvardan — tajriba tariqasida davlat boshqaruvi organlari, mahalliy ijro etuvchi hokimiyat organlari hamda Prezidentning 2020-yil 6-iyuldagi farmoni bilan tasdiqlangan ro‘yxatga kiritilgan davlat ishtirokidagi korxonalarda: Uzbekistan Airways, “Kvars” “Asaka” aksiyadorlik tijorat banki, UzAuto Motors, “O‘ztransgaz” “Navoiyazot”, “Issiqlik elektr stansiyalari”, “O‘zbekiston milliy elektr tarmoqlari”, “Qizilqumsement”.
2022-yil 1-yanvardan — tabiiy monopoliya subyektlari, tovar yoki moliya bozorida ustun mavqega ega xo‘jalik yurituvchi subyektlar, shuningdek, oxirgi 3 yilda tovar sotishdan olingan jami tushumning o‘rtacha yillik miqdori 30 milliard so‘mdan oshadigan korporativ buyurtmachilarda.
Qaror bilan monopoliyaga qarshi komplayens tizimini joriy etish tartibi to‘g‘risidagi nizom va tegishli “yo‘l xarita” tasdiqlangan.
Qo‘mita xabarida aytilishicha, monopoliyaga qarshi komplayens tizimini joriy etish orqali quyidagi natijalarga erishilishi kutilmoqda:
- raqobat qonunchiligi talablari buzilishi xavfining oldini olish, haqiqiy biznes yuritishning korporativ standartlarini joriy etishga oid samarali tizim tashkil etilishi;
- bozor subyektining ishbilarmonlik obro‘si va raqobatga putur yetkazadigan harakatlar (harakatsizliklar)ning oldini olish mexanizmlari asosida raqobatni himoya qilishning yangi modeli shakllanishi;
- raqobat qonunchiligi talablari buzilishi xavflarining oldini olish va qonunchilik buzilishi holatlarini bartaraf etish hamda keyingi davr mobaynida ularga yo‘l qo‘ymaslik;
- raqobat qonunchiligiga zid harakatlar (harakatsizliklar) sonining qisqarishi.
Komplayens tizimini joriy etish ishlari ilk marta 2019-yilning noyabrida Bosh prokuratura tomonidan “O‘zbekneftgaz” va “O‘zkimyosanoat” kompaniyalarida boshlangan. Monopoliyaga qarshi kurashish qo‘mitasi ishlab chiqqan hukumat qarori loyihasida esa 2021-yil 1-yanvardan boshlab tajriba (sinov) tariqasida davlat ishtirokidagi ayrim korxonalarda monopoliyaga qarshi komplayens tizimini joriy etish majburiy hisoblanishi belgilangan edi. Keyinroq 2020-yil 1-oktabrga qadar neft-gaz tarmog‘idagi barcha korxonalarda korrupsiyaga qarshi komplayens-nazorat tizimi joriy etilishi haqida xabar berilgan.
Izoh (0)