Бугун, 18 март куни бўлиб ўтган Олий Мажлис Сенатининг бешинчи ялпи мажлисида Бола ҳуқуқлари бўйича вакилнинг бола ҳуқуқлари тўғрисидаги қонунчиликка давлат органлари томонидан риоя этилиши ҳолати ҳақидаги маърузаси кўриб чиқилди.
Муҳокамаларда сенатор Гулнора Маъруфова эрта никоҳ ҳолатлари 2024 йилда 300 яқин бўлгани ва бу ўтган 2023 йилга нисбатан 7 бараварга кўпайганини таъкидлаб ўтди.
Маълумотлар шуни кўрсатиб турибдики, эрта никоҳлар қизларни ихтиёрисиз равишда, ота-оналар ёки қариндошларнинг босими остида бўлмоқда. Бу борада қандай янги тизим ва таъсирчан чоралар кўрилмоқда?, дея Хотин-қизлар қўмитаси вакилига савол берди.
Саволга оила ва хотин-қизлар қўмитаси раиси ўринбосари Мукаррам Нурматова жавоб берди.
Ҳақиқатан ҳам эрта никоҳлар кўпайган. Бу маҳалла фаолларини, ижтимоий ҳимоя ходимларини уйма-уй кириб, ишга масъулият билан ёндашиб ҳолатларни аниқлаганини кўрсатади.
Ўрганишларда никоҳларнинг 70 фоизида ота-она сабабчи эканлиги, 26 фоизда эрта турмуш қуришга сабаб севги-муҳаббат кўрсатилган, 3,4 фоизда эса ҳомила билан боғлиқ экани қайд этилган. Қолган 1,5 фоиз ҳолат диний қарашлар билан изоҳлаган, деди Мукаррам Нурматова.
Унинг алоҳида таъкидлашича, юқорида келтирилган омиллардан келиб чиқиб қонунчиликка бир қатор ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш устида ишланмоқда.
Биз масъул ташкилотлар билан келишган ҳолда Оила кодексининг 15-16 моддаларига ўзгартириш киритиш бўйича иш олиб борилмоқда. Қонунчиликка кўра, айрим истисно ҳолатлар учун туман ва шаҳар ҳокимлари эрта никоҳга рухсат беради. Таклиф этилаётган лойиҳага кўра, эндиликда агар шундай зарур бўлса, яъни бола туғилиши, ҳомиладорлик, вояга етмаган шахснинг муомалага тўла лаёқатли, деб топилганида кўпи билан никоҳ ёшини 1 йилга камайтириш кўзда тутилмоқда.
Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 47 прим 3-моддасида назарда тутилган жаримани ҳам ошириш таклиф қилинмоқда, деди Оила ва хотин-қизлар қўмитаси вакили.
Қуйидагилар учун жарималар миқдорини ошириш белгиланмоқда:
- никоҳ ёшига етмаган шахс билан ҳақиқатда никоҳ муносабатларига киришиш — БҲМнинг 10 бараваридан 15 бараваригача (3,4 миллион сўмдан 5,1 миллион сўмгача). Амалда БҲМнинг 5 бараваридан 10 бараваригача;
- ота-она ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар томонидан никоҳ ёшига етмаган шахсни эрга бериш ёхуд уйлантириш — БҲМнинг 15 бараваридан 20 бараваригача (5,1 миллион сўмдан 6,8 миллион сўмгача);
- никоҳи қонунда белгиланган тартибда қайд этилмаган шахслар ўртасида, шу жумладан, никоҳ ёшига етмаган шахс билан никоҳ тузишга доир диний маросимни амалга ошириш — БҲМнинг 20 бараваридан 30 бараваригача (6,8 миллион сўмдан 10,2 миллион сўмгача);
- қонунда ўрнатилган никоҳ тузиш ва расмийлаштириш билан боғлиқ бўлган тартиб ва шартларни бузиш — БҲМнинг 15 бараваридан 30 бараваригача (5,1 миллион сўмдан 10,2 миллион сўмгача).
Изоҳ (0)