Маҳалла фуқаролар йиғини ходимлари имом-хатиблар билан биргаликда профилактик ҳисобда турган тарбияси оғир, вояга етган нотинч оила фарзандлари ва уларнинг ота-оналари билан манзилли иш кучайтирилади. Бу ҳақда дастур бўйича Маҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш вазирлиги бош мутахассиси Нилуфар Комилованинг «Ўзбекистон 24» телеканалига берган интервьюсида айтиб ўтди.
Олий Мажлис Сенати томонидан «Эрта турмуш ва эрта туғруқ ҳолатлари ҳамда оилавий ажралишлар билан боғлиқ муаммоларни бартараф этиш бўйича 2020—2021 йилларга мўлжалланган комплекс чора-тадбирлар дастури» қабул қилинган.
Маҳалла ва оилани қўллаб қувватлаш вазирлиги ходими Нилуфар Комилованинг маълум қилишича, вояга етмаган қизлар ўртасида эрта туғруқнинг олдини олиш, ота ёки онасиз оилаларда яшаётган ҳамда тарбияси оғир қизларнинг маҳаллалар кесимида рўйхатлари шакллантирилади.
«Бу рўйхат асосида туман, маҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш, ёшлар ишлари агентлиги, халқ таълими бўлимлари ва тиббиёт муассасалари билан биргаликда ҳар ойда ушбу қизларни муаммолари ўрганиб чиқилади ва аниқланган муаммоларни бартараф этиш бўйича тизим яратилади», – деди Нилуфар Комилова.
Шу билан бирга, маҳалла фуқаролар йиғини ходимлари имом-хатиблар билан биргаликда профилактик ҳисобда турган, тарбияси оғир, вояга етган, нотинч оила фарзандлари ва уларнинг ота-оналари билан манзилли ишлар яна кучайтирилади.
«Маҳаллалардаги ишсиз қизларнинг тиббий маданиятини ошириш, соғлом турмуш тарзи кўникмаларини шакллантириш ва уларни оилавий ҳаётга тайёрлаш, репродуктив саломатлик бўйича алоҳида ўқув курсларини ташкил этиш режалаштирилди», – деди у.
Сенат тақдим этган маълумотларга кўра, 2018 йилда 16 ёшли аёллар ва 17 ёшли эркаклар орасида тузилган никоҳларнинг сони 7 тани, 2019 йилда 5 тани ташкил этган. 2020 йилнинг биринчи чорагида эса 16 ёшли қизлар орасидаги эрта никоҳ ҳолати қайд қилинмаган. 18 ёшга тўлмаган қизлар орасида эрта туғруқ ҳолатлари камайиб, 2018 йилда бундай ҳолатлар 1,5 мингдан зиёд бўлган бўлса, 2019 йилда бу кўрсаткич 1,2 мингтани ташкил этган. 2020 йилнинг биринчи чорагида 231 та эрта туғруқ ҳолатлари қайд этилган.
Эслатиб ўтамиз, 2019 йил августида Тошкентда хотин-қизларнинг 23 та тоифа бўйича картотекалари шакллантирилиши ҳақида хабарлар тарқалган эди — рўйхатда, жумладан, узоқ вақт чет элда бўлган аёллар, ишсиз ва вақтинчалик пропискали хотин-қизлар каби тоифалар ҳам бор эди.
Рўйхат жамоатчиликнинг кескин норозилигига сабаб бўлган, Демократия ва инсон ҳуқуқлари институти ушбу рўйхат юзасидан Ўзбекистон ички ишлар вазири ва Тошкент шаҳар ҳокими номига мурожаат йўллаганди (шунингдек, бу рўйхат хонанда Лоланинг «Севгингни менга айт 2» клипида ҳам қоралаб чиқилган).
Собиқ хотин-қизлар қўмитаси раиси Элмира Боситхонова «Аёлларнинг 23 тоифаси рўйхати» тузилишига алоқаси йўқлигини айтиб ўтганди.
Андижон вилоятида ҳам 2019 йилнинг айнан августида Андижон шаҳар халқ таълими бўлими тасарруфидаги мактабларда ишловчи 25-35 ёшдаги, турмушга чиқмаган ва турмушидан ажраган аёлларнинг алоҳида рўйхати юритилишига оид маълумот пайдо бўлганди. Андижон шаҳар ҳокимлиги шундай рўйхат ҳақиқатан ҳам борлиги, у шаҳар Халқ таълими бўлими хотин-қизлар қўмитаси томонидан тузилгани, турмушга чиқмаган ва оиласидан ажрашган қизларга моддий-ижтимоий ёрдам бериш учун шакллантирилганини билдирганди.
Халқ таълими вазирлиги ва собиқ Хотин-қизлар қўмитаси берган маълумотга кўра, бу рўйхат Андижон шаҳар халқ таълими бўлими томонидан вилоятдаги ҳуқуқни муҳофаза қилиш органларига ишга қабул қилишда суҳбатга чақириш учун тузилган бўлиб, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларда аёл ходимлар, хусусан, педагоглар сонини ошириш мақсадида ишлаб чиқилган. Рўйхатда қайд этилган аёллар розилиги олинган ҳолда суҳбатга юборилган, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларда ишлашни хоҳламаганлар эса рўйхатдан ўчирилган ва суҳбатга чақирилмаган.
Шуни ҳам қайд этиш лозимки, Ўзбекистонда юридик жиҳатдан «жиноятга мойиллиги бор аёл» деган тушунча йўқ. Қонунчиликда ҳуқуқбузарликка мойиллиги борлар иккига — жиноий ва маъмурий тоифага бўлинади. Биринчи тоифага жазони ижро этиш муассаларидан қайтганлар, ичкиликка ружу қўйганлар, руҳий касаллар, фоҳиша ва фоҳишахона сақлаган хотин-қизлар киради. Иккинчи тоифага эса фарзанд тарбиясига салбий таъсир кўрсатувчи аёллар мансуб.
Изоҳ (0)