Европа Иттифоқи мамлакатлари ТИВ раҳбарлари қарийб 14 йиллик фуқаролар урушидан сўнг Суриянинг иқтисодий тикланиши ва қайта қурилишига кўмаклашиш мақсадида Сурияга қарши бир қатор қатъий санкцияларни тўхтатишга қарор қилди.
Кенгаш бешта молиявий ташкилотни маблағлар ва иқтисодий ресурсларни музлатиш қўлланиладиган ташкилотлар рўйхатидан чиқариб ташлади. Бундан ташқари Сурия Марказий банкига маблағлар ва иқтисодий ресурслар тақдим этилишига рухсат берди.
ЕИ, шунингдек, Суриянинг нефть, газ, электр энергияси ва транспорт соҳаларидаги секторал чораларни тўхтатди ҳамда гуманитар ва тикланиш мақсадларида, шунингдек, энергетика ва транспорт соҳаларида амалиётларни осонлаштириш учун Сурия банклари ва ЕИдаги молия институтлари ўртасидаги банк муносабатларини тақиқлашдан истиснолар киритди.
Блок санкцияларнинг тўхтатилиши мақсадга мувофиқлигини таъминлаш учун мамлакатдаги вазиятни кузатиб боришини маълум қилди. ЕИ дипломатияси раҳбари Кая Каллас “агар вазият нотўғри йўналишда ривожланса, санкцияларни қайта жорий этишини” таъкидлади.
Евроиттифоқ санкцияларининг аксарияти 2011 йилда Башар Асад томонидан Суриядаги норозилик намойишлари шафқатсизларча бостирилганидан сўнг жорий этилган бўлиб, улар савдо, молиявий операциялар ва энергетика ҳамда транспорт каби муҳим соҳаларга қаратилган кенг чекловларни ўз ичига олган.
Human Rights Watch (HRW) ташкилоти ЕИ, АҚШ ва Буюк Британиянинг Сурияга нисбатан кенг кўламли санкциялари мамлакатнинг иқтисодий тикланишига тўсқинлик қилаётгани ва миллионлаб сурияликларни электр энергияси, соғлиқни сақлаш, сув таъминоти ва таълим каби асосий хизматлардан маҳрум қилаётгани ҳақида огоҳлантирди.
Ғарб ҳукуматлари санкциялардан ўзгарувчан сиёсий мақсадларга эришиш учун дастак сифатида фойдаланиш ўрнига, улар тинч аҳолига тўғридан-тўғри зарар етказаётганини тан олиши ва асосий ҳуқуқлардан фойдаланишга тўсқинлик қилаётган чекловларни бекор қилиш бўйича муҳим қадамлар қўйиши керак, деди HRWънинг Сурия бўйича катта тадқиқотчиси Ҳиба Заядин.
Асад режими қулаши
Ноябрь ойи охирида қуролли исёнчилар, асосан ҲТШ жангчилари Сурия шимолий қисмига юришни бошлади. Улар Идлиб вилоятини, мамлакатдаги аҳоли сони бўйича иккинчи ўринда турувчи Ҳалаб шаҳрини, Хама ва Хомс вилоятлари ҳудудларининг бир қисмини ўз назоратига олди. Шундан сўнг Дамашққа кирди. Президент Башар Асад оиласи билан мамлакатни тарк этди.
Россия Ташқи ишлар вазирлиги Башар Асад исёнчилар билан келишувга эришиб, истеъфога чиқишга рози бўлгани, шундан кейин Сурияни тарк этгани ҳақида маълумот берди. Исёнчилар Асадни қўлга олишда ёрдам берадиган маълумот учун 10 миллион доллар ваъда қилган.
Сиёсатчи мамлакатни тарк этганидан кейин исёнчилар Асад қароргоҳига бостириб кирган, одамлар буюмларни талон-торож қилган. Қароргоҳдаги гаражда BMW, Audi, Ferrari, Lamborghini Diablo каби 50 га яқин ҳашаматли ва қимматбаҳо автомобиллар аниқланган.
Кечроқ Кремлдаги манбалар Суриядан қочган президент оиласи билан Москвага келгани, Путин уларга бошпана берганини маълум қилди. 10 декабрь куни Идлиб шаҳрида исёнчиларга раҳбарлик қилган Муҳаммад ал-Башир ўзини Суриянинг ўтиш даври ҳукумати раҳбари этиб тайинлаганди. У фуқароларга қарата қилган телевидение мурожаатида бу лавозимни камида 2025 йил 1 мартгача эгаллаб туришини айтган. Эндиликда ал-Жулоний Сурия президенти деб эълон қилинди.
Изоҳ (0)