Нима учун хитойликлар ёғоч ва тош ёстиқларда ухлашган?

Япон, хитой, корейс ва Осиё халқлари бошқа вакилларининг одатлари, анъаналари ва турмуш тарзи Европа халқлариникидан кескин фарқ қилади ва кўп жиҳатдан ўзига хос экзотика бўлиб, буни ҳамма ҳам тушунавермайди. Осиё маданияти кўп асрлик тарихга эга бўлгани учунгина эмас, балки бугунги кунда ҳам баъзи осиёликларнинг кундалик турмушида учрайдиган қадимий анъаналар сақланиб қолгани учун ҳам ўзига хосдир.

Бундай ажаблантирувчи анъаналардан бири — замонавий Осиёга, хусусан, Хитойга қадимий даврлардан келган анъана — ёғоч ёки ҳатто тошдан ясалган ёстиқларда ухлашдир. Албатта, баъзилар жуда қаттиқ ёстиқларда ухлашни ёқтиради, бошқа турдаги ёстиқларда яхши ухлай олишмайди. Қадимги хитойликлар эса аксинча, ўта қаттиқ ёстиқлар бир қатор афзалликларга эга деб ҳисоблашган.

Биринчидан, ёғоч ёки тошдан ясалган ёстиқ — бу, аввало, саломатлик. Ўша йиллардаги хитойлик шифокорлар қаттиқ юзада ухлаш уйқусизлик, бош оғриғи ва умуртқа поғонаси касалликларидан халос бўлишга ёрдам беради, деб таъкидлашган. Қаттиқ ёстиқ, уларнинг фикрича, уйқу пайтида бўйин ва белни тўғри ушлаб туришга ёрдам беради ва бундай касалликларнинг пайдо бўлиш хавфини камайтиради.

Иккинчидан, хитойликлар учун уйқу шунчаки дам олиш ва танани тиклаш вақти эмас. Хитойда уйқу ҳақида бутун бир фалсафа мавжуд бўлиб, унга кўра, инсон уйқуга кетар экан, аждодлар ва ҳатто худолар билан мулоқот қилишнинг ноёб имкониятига, шунингдек, илҳом ва донишмандликнинг муайян улушига эга бўлади.

Қаттиқ ёстиқлар уйқу пайтида диққатни жамлаш ва фикрларни назорат қилишни кучайтиришга ёрдам берди, шунинг учун улар тайёрланган материал ҳам жуда муҳим эди. Масалан, нефрит ёстиқлар интеллектни ошириш хусусиятига эга деб ҳисобланган.

Бундан ташқари, ёстиқлар тайёрланган материал қадимги Хитойда инсоннинг мавқейини тасдиқловчи ўзига хос далил ҳам бўлган. Камбағал хитойликлар одатда бамбук ва ёғочдан ясалган ёстиқларда, бойлар эса тахтачалар ёки тош, бронза ва чинни тагликлар кўринишидаги қаттиқ буюмлар устида ухлашган. Баъзиларнинг ёстиқлари қимматбаҳо металлардан ясалган бўлиб, нафис нақшлар билан безатилган, улар ёстиқдан кўра кўпроқ санъат асарига ўхшарди.

14-асрда эса ёстиқларда шеърлар ва ўша даврнинг кўплаб достонларидан парчалар пайдо бўла бошлади. Шунингдек, ёстиқлар рангли тасвирлар билан безатилиб, ўймакорлик фаол қўллана бошланди. Умуман олганда, хитойликлар ёстиқ қанчалик қаттиқ ва қиммат бўлса, унинг эгасининг ижтимоий мавқейи шунчалик юқори бўлади, деган фикрга амал қилишган.

Хитойликлар мажбуран ёки шунчаки юмшоқ ёстиқ ясай олмагани учун қаттиқ ёстиқларни афзал кўрган, деб тахмин қилиш мумкин, аммо бу ёлғон бўларди. Хитойликлар юмшоқ ёстиқлар ясашни жуда яхши билишган, фақат улардан фойдаланишни исташмаган.

Улар қаттиқ ёстиқлар соғлиқ учун фойдалироқ, чунки юмшоқ ёстиқларда ухлаш қувват йўқотилишига олиб келади, деб ҳисоблашган. Шунингдек, қаттиқ материаллардан ясалган ёстиқ ёзда анча яхши совитади ва унда ҳашаротлар пайдо бўлиш хавфи кам.

Нима учун хитойликлар ёғоч ва тош ёстиқларда ухлашган?

Мавзуга доир

Изоҳ (0)

Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими