Пекин АҚШ ва Канадани Шинжон-Уйғур автоном ҳудуди туфайли Хитойга қарши уюштирган «хато ҳаракатларини» тузатишга ва Хитойнинг ички ишларига аралашишни бас қилишга чақирмоқда. Бу ҳақда мамлакат Ташқи ишлар вазирлигига таяниб «РИА Новости» хабар берди.
Фото: Reuters
22 мартда Евроиттифоқ Шинжонда инсон ҳуқуқларига зид ҳаракатлар амалга оширилганини гумон қилиб, хитойлик тўртта амалдор ва битта ташкилотга нисбатан чекловлар жорий этган эди. Шу куннинг ўзида Хитой томонидан мазкур айбловлар, яъни уйғурларга нисбатан зўравонлик ҳаракатлари ёлғон ва хато маълумот экани, фактлар бир-бирига зид келиб, текширилмагани, асосли эмаслиги маълум қилинган.
Хитой ҳам Европа Иттифоқининг 10 нафар парламентарий, олим ва сиёсатчисига қарши санкция қўллаган. АҚШ, Канада ва Буюк Британия ҳам уйғурлар ҳуқуқлари бузилиши туфайли Хитойга қарши санкциялар киритган.
«Хитой ҳукумати мамлакат суверенитети, хавфсизлиги ва ривожланиш манфаатларини ҳимоя қилишга қатъий қарор қилди. Биз тегишли мамлакатларни вазиятни тўғри тушунишга ва хатоларини тузатишга чақирамиз» , — дейилади вазирлик баёнотида.
Худди шу баёнотда Ташқи ишлар вазирлиги АҚШ ва Канадага қарши жавоб санкциялари қўллашини эълон қилди.
Вазирликнинг таъкидлашича, АҚШ ва Канада «Шинжон муаммоси атрофидаги сиёсий манипуляцияни тўхтатиши, ҳар қандай шаклда Хитойнинг ички ишларига аралашишни бас қилиши ва нотўғри йўлдан юришда давом этмаслиги керак».
Хитойда H&M, Nike ва яна бир нечта халқаро корпорацияларининг маҳсулотларига қарши бойкот бошлангани ҳақида хабар берилганди. Таъкидланишича, улар Шинжон-Уйғур автоном ҳудудидаги пахта далаларида одамларга қуллардек муносабатда бўлинаётгани ҳақидаги баёнотлар билан мамлакат ички сиёсатига аралашгани қайд этилган.
Шинжонда содир бўлаётган воқеалар муҳокамаси Хитойдаги энг можароли мавзулардан бири ҳисобланади. Маҳаллий ижтимоий тармоқларда фойдаланувчилар ҳудуддаги вазият муҳокамаси, у ердаги ҳолатларни шунчаки эслаб ўтгани туфайли ҳам тез-тез блокланади. Human Rights Watch ҳуқуқни ҳимоя қилувчи ташкилоти таҳлилчилари ғарб брендларига қарши кампаниянинг ҳукумат учун жиддий оқибатларга олиб келиши мумкинлигини тахмин қилган. Сабаби аввал Шинжонда уйғурларнинг ҳуқуқлари поймол бўлаётгани ҳақида билмаган фойдаланувчилар вазиятга жиддий қизиқишни ва ижтимоий тармоқларда у ерда ҳақиқатда нима бўлаётгани ҳақида ахборот излашни бошлаб юборган.
