Yevropa Ittifoqidan so‘ng, AQSh, Kanada va Buyuk Britaniya Shinjon-Uyg’ur muxtor viloyatidagi uyg‘urlar huquqlarini buzgani uchun Xitoy rasmiylariga qarshi sanksiyalar kiritdi. Bu haqda “Korrespondent.net” xabar berdi.
London to‘rt nafar xitoylik mansabdor va bitta tashkilotga sanksiya joriy qildi. Bu ro‘yxatga Sinszyanning jamoat xavfsizligi boshqarmasi rahbari Chen Mingo, partiya qo‘mitasi a’zosi, Sinszyanning siyosiy-huquqiy komissiyasi rahbari Van Minshan, Sinszyan-Uyg‘ur avtonom viloyati (SUAR) partiya qo‘mitasi kotibining o‘rinbosari Van Szyunchjen, shuningdek, Xalq Kongressi Doimiy qo‘mitasi raisining o‘rinbosari Chju Xaylun kiritilgan. Sanksiyalar Sinszyan qurilish va ishlab chiqarish korpusiga ham kiritildi.
Bu kabi sanksiyalar Kanada tomonidan ham kiritildi, AQShning “qora” ro‘yxatiga esa ikki nafar xitoylik mansabdor kirdi.
“Bugungi kunda Moliya vazirligining harakatlari bularga qarshi sanksiyalar qo‘llagan Yevropa Ittifoqi, Buyuk Britaniya va Kanada tomonidan amalga oshirilgan ishlarni to‘ldiradi”, — deb xabar berdi AQSh Moliya vazirligi.
Xususan, AQSh Xitoydagi Shinjon qurilish va ishlab chiqarish korpusi bilan bog‘liq kompaniyalardan paxta hamda tekstil mahsulotlarining importiga taqiq qo‘ydi.
AQSh sanksiyalari Magnitskiy nomidagi inson huquqlari to‘g‘risidagi global qonuni doirasida kiritildi.
Belgilangan sanksiyalar ro‘yxatga kiritilgan shaxslarning ushbu davlatlar hududida barcha mulki yoki mulkiy huquqlarini cheklashni nazarda tutadi. Shuningdek, Qo‘shma Shtatlarning jismoniy va yuridik shaxslariga ro‘yxatdagilar bilan har qanday bitimlar tuzish taqiqlanadi.
Avval xabar berilganidek, Xitoy Yevroittifoqning sanksiyalariga javoban 10 nafar jismoniy va to‘rtta yuridik shaxsga nisbatan cheklov choralarini ko‘rdi.
Yevroittifoq diplomatiyasi rahbari Jozep Borrel Xitoyning bu qarorini qoraladi. “Ushbu choralar odamni afsuslantiradi va nomaqbul hisoblanadi. Yevroittifoq inson huquqlarini himoya qilish yo‘lidan qaytmaydi”, — dedi u.
Ma’lumki, Xitoy rasmiylari Sinszyandagi uyg‘urlarga nisbatan repressiyada ayblanmoqda. Yanvar oyida AQSh Xitoyning uyg‘urlarga qarshi harakatini genotsid deb atagan birinchi davlat bo‘ldi. Pekin barcha ayblovlarni rad etmoqda.
Turkiya TIV rasmiy vakili Hamid Oqsoy rasmiy Pekinni qamoqxonalar va lagerlarda uyg‘urlarga nisbatan qiynoq qo‘llashda aybladi. Uning so‘zlariga qaraganda, “qamoqxona va lagerlarda milliondan ortiq uyg‘ur majburiy tutish, qiynoq va ideologik ishlash siyosatiga duch kelgan”.
Shuningdek, internetda Xitoyning shimoli-g‘arbiy qismida joylashgan Shinjon-Uyg‘ur muxtor tumanida qariyb 2,6 million uyg‘urlarning harakatlanishi kuzatilayotgani aniqlangan. Axborot xavfsizligiga ixtisoslashgan GDI Foundation notijorat tashkiloti xodimi Viktor Gevers Internetdan ommaviy ma’lumotlar bazasini topganligini ma’lum qilgan. Olti oy davomida ma’lumotlar bazasiga kirish ochiq bo‘lgan. Uning ochiqligi server egalariga ma’lum qilingach unga kirish yopilgan.