O‘zbekistonga yengil avtomobillar importi keskin kamaydi

Joriy yil yanvar oyida mamlakatga import qilingan yengil avtomobillar soni 5,6 baravarga qisqardi. Bu haqda Bojxona qo‘mitasi maʼlum qildi.

Qayd etilishicha, o‘tgan oy davomida O‘zbekistonga umumiy qiymati 31 million dollarlik 1796 dona yengil avtomobil import qilingan. Shundan 1159 donasi (21,6 mln dollar) benzinda harakatlanuvchi transport vositalari hisoblanadi. Qolgan 613 tasi elektromobil (8,4 mln dollar), 24 donasi gibridlar (950 ming dollar).

Taqqoslash uchun, 2024-yil yanvarda mamlakatga jami qiymati 221,4 mln dollarlik 10152 ta yengil avtomobil import qilingandi. Shundan 7810 donasi benzinda (157,4 mln dollar), 1584 tasi elektrda (44,2 mln dollar) harakatlanuvchi, 750 donasi esa gibrid mobellar (15,5 mln dollar) bo‘lgan.

Umuman olganda, 2024-yil davomida 1,27 milliard dollarlik 74505 dona yengil avtomobil import qilingan. Shundan qariyb 17480 tasi gibrid (339,3 mln dollar), 24091 tasi elektromobil (224,7 mln dollar) edi. 2023-yildagi yengil avtmobillar importi o‘tgan yildagidanda yuqori bo‘lgan. Yaʼni yil mobaynida xorijdan qariyb 1,9 milliard dollarlik 80235 dona yengil avtomobil xarid qilingan.

Import nega qisqardi?

Tahlillarga ko‘ra, import qisqarishiga Piskent tumanidagi import avtomobillar uchun sinov poligoni ishga tushgani taʼsir qilgan bo‘lishi mumkin. Poligon quvvati O‘zbekistonga avvalgidek ko‘p avtomobil kiritish uchun yetarli emas. Bu tabiiy ravishda import jarayonini murakkablashtiradi, oqbatda avtomobillar narxini oshiradi.

2024-yil 1-noyabrdan O‘zbekistonga import qilinadigan transport vositalari Piskent poligonida sinovdan o‘tkazila boshlangan. Bunga sabab sifatida harakat xavfsizligini kuchaytirish va mamlakatga olib kirilayotgan transport vositalari sifatini yaxshilashga qaratilgani aytilgan.

Yanvar oyida import avtomobillarini texnik ko‘rikdan o‘tkazuvchi avtopoligon o‘zining salbiy oqibatlarini ko‘rsatishda davom etgan va import oldingi oylardagiga nisbatan tezroq qisqarishni boshlagan. May oyidan esa qo‘shimcha cheklovlar natijasida avtomobillar importining qisqarishi yanada tezlashishi turgan gap. Bu esa o‘z navbatida bir muncha «sovib qolgan” avtomobil bozorida narxlar oshishiga olib keladi, deya fikr bildirdi iqtisodchi Mirkomil Xolboyev.

Avvalroq BYD Uzbekistan Factory qo‘shma korxonasi hukumatdan elektromobillarning tartibsiz importini cheklashni so‘ragandi. O‘shanda jamoatchilik faollari importni cheklash raqobat yo‘qolishiga olib kelishidan xavotir bildirgan. Ayrim iqtisodchilar fikricha, O‘zbekistonda yangi avtomobil zavodlari ochilishi avtomashinalar narxi pasayishiga olib kelmaydi.