AQSH prezidenti Donald Trampning milliy xavfsizlik bo‘yicha maslahatchisi Maykl Uolts Ukraina uchun sarflangan pullar evaziga “kompensatsiya” talab qildi.
Uoltsning fikricha, Ukraina va AQSHning investitsion hamkorligi Vashington tomonidan ko‘rsatilayotgan harbiy yordam xarajatlarini qoplashning eng maqbul yo‘li bo‘lishi mumkin.
Amerika xalqi xarajatlar o‘rnini qoplashga, bu urushga sarflagan milliardlari evaziga ma’lum bir kompensatsiya olishga haqli, dedi Uolts.
U Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy “Qo‘shma Shtatlar bilan foydali qazilmalarni qazib olish bo‘yicha kelishuv tuzsa, juda oqilona ish qilgan bo‘lishi”ni ta’kidladi.
Bloomberg ma’lumotlariga ko‘ra, AQSH harbiy harakatlar tugaganidan so‘ng Ukraina tabiiy boyliklariga kirishni ta’minlash bo‘yicha bir tomonlama kelishuv taklif qilgan. Biroq Kiyevning diplomatik muzokaralar jarayonida ishtirok etishiga kafolat berilmagan.
Bundan tashqari AQSH Ukraina hududida xavfsizlikni ta’minlash uchun o‘z qo‘shinlarini joylashtirish va buning evaziga kamyob yerosti boyliklarining 50 foiziga egalik qilishni taklif etgan.
Xavfsizlik kafolatlari evaziga Ukraina resurslaridan foydalanish
Trampning so‘zlariga ko‘ra, u Zelenskiy bilan Rossiya bilan bo‘lajak tinchlik shartnomasida xavfsizlik kafolatlari evaziga amerikalik investorlarga Ukrainadagi nodir metallar konlari va gaz konlariga kirish huquqini berish bo‘yicha 500 million dollarlik kelishuv tuzmoqchi.
G‘arbga Ukrainada foydali qazilmalarni qazib olish huquqini berish haqida Zelenskiy 2024-yil kuzida AQSH prezidentligiga o‘sha paytdagi nomzodlar Donald Tramp va Kamala Harrisga taqdim etgan “g‘alaba rejasi”da ham aytilgan.
7-fevral kuni Zelenskiy Reuters agentligiga bergan intervyusida AQSH Ukraina tabiiy resurslarini o‘zlashtirishda ustuvorlikka ega bo‘lishini, chunki “amerikaliklar hammadan ko‘proq yordam berganini” aytdi. Biroq u vazirlarga AQSHga Ukraina minerallaridan foydalanishga ruxsat beruvchi hujjatni imzolamaslikni buyurdi.
“Menimcha, u hali tayyor emas. U bizni va manfaatlarimizni himoya qilmaydi. Ukrainaga investitsiyalar haqida gapirish men uchun juda muhim. Bu yuridik jihatdan to‘g‘ri tuzilishi kerak. Agar barcha masalalar ushbu xavfsizlik kafolatlari bilan bog‘liq bo‘lsa, bundan keladigan foyda qanday taqsimlanishi haqida o‘ylash mumkin. Ammo hozircha hujjatda bu bog‘liqlikni ko‘rmayapman”, dedi u.
Prezident AQSHning foydali qazilmalarga kirishi bo‘yicha kelishuv Ukraina uchun xavfsizlik kafolatlari bilan bog‘liq bo‘lishi kerakligini ta’kidladi.
Izoh (0)