Maftunkor, shartaki, jasur: agar kimdir shu sifatlar bilan “ajdarlarning onasi” unvoniga loyiq bo‘lsa, bu mashhur model Mey Mask bo‘lishi, shubhasiz, deb hisoblaydi Marie Claire nashri.
U yarim asrdan ko‘proq vaqt davomida modellik bilan shug‘ullangan va uchta mashhur shaxsni tarbiyalagan. Bugun uning katta o‘g‘li Ilon Mask muhandis, ixtirochi, elektromobillar ishlab chiqarish bilan shug‘ullanadigan Tesla hamda kosmik kemalar quruvchi SpaceX kompaniyasining tashkilotchisi va direktori, 2020-yilda Marsga o‘z raketalarini uchirdi, kichik o‘g‘li Kimbal — muvaffaqiyatli restoranlar egasi va taniqli filantrop (xayriya ishlari bilan shug‘ullanuvchi odam), qizi Toska esa 2017-yilda Kann kinofestivalida o‘z filmi bilan ishtirok etdi, uning 40 dan ortiq loyihalari bor. Meyning o‘zi 70-yillar arafasida CoverGirl kosmetika brendi bilan modellik bo‘yicha shartnoma imzoladi. Ammo modellik biznesi uning uchun eng muhim narsa emas.
Ona
Mey 1948-yil 19-aprelda Kanadaning Saskachevan provinsiyasi poytaxti Rejaynada dunyoga kelgan, lekin u tug‘ilganidan ikki yil o‘tib, oila Afrika Pretoriyasiga ko‘chib o‘tadi. Sarguzasht va kashfiyotlarga bo‘lgan ehtiros Masklarning qonida bor. Meyning ota-onasi Uinnifred Jozefina va Joshua Norman Xoldeman sarguzashtlarni jonidan sevuvchi odamlar bo‘lgan: 1952-yilda ular bir dvigatelli samolyotda dunyoni aylanib chiqishgan, o‘n yil davomida Kalahari cho‘lidagi afsonaviy Farini shahrini qidirishgan. Meyning so‘zlariga ko‘ra, uning ota-onasi juda mashhur bo‘lganiga qaramay, boshqalarni nazarga ilmaydigan kibrli odamlar toifasidan emas edi.
“Buvim bu kabi sayohatlar paytida ular o‘limdan atigi bir necha qadam narida bo‘lishganini aytardi, deydi Mask. Ular samolyotda hech qanday texnikasiz parvoz qilishgan. Hatto radio ham bo‘lmagan. Parvoz xaritalari o‘rniga oddiy yo‘l xaritalaridan foydalanishgan, u esa har doim ham to‘g‘ri kelmas edi. Bobom butun borlig‘i bilan sarguzasht va kashfiyotlarga berilgan bo‘lib, tushunarsiz narsalar qilib yurardi”.Ilonning tan olishicha, uning tavakkal qilishga moyilligi bobosidan meros bo‘lib o‘tgan.
Yoshligida Mey boshqalar singari oddiy qiz bo‘lgan: matematika va boshqa fanlarni yaxshi ko‘rar, maktabda yaxshi o‘qirdi. U 15 yoshga to‘lganida atrofidagilar uning boshqa jihatlariga ham e’tibor berishni boshladi. Mey juda go‘zal edi: baland bo‘yli va tik qomatli, kulrang sochli, qip-qizil va chiroyli yuzli Mey dugonalari orasida ajralib turardi. Oilaning bir do‘sti modellar maktabini boshqarardi, Mey ham u yerda o‘qirdi. Dam olish kunlari u podiumga chiqar, jurnallar uchun suratga tushardi, vaqti-vaqti bilan hurmatga sazovor kishilar tashrif buyurgan uchrashuvlarga borardi, natijada Miss South Africa tanlovining finalchisi bo‘ldi.
Mey va Errol Mask — Ilonning otasi bir tumanda katta bo‘lishgan. Ular birinchi marta 1948-yilda — Mey 11 yoshligida tanishgan. Errol Meyning akademik muvaffaqiyatiga befarq edi, ammo ko‘p yillardan beri uni sevardi. Universitetda o‘qish davomida ular doim uchrashib turgan. Meyning so‘zlariga ko‘ra, Errol yetti yil davomida uning doimiy muxlisi bo‘lgan va nihoyat unga erishgan. “U bir zumga ham ortimdan qolmasdi”, deydi Mey.
Ularning nikohi boshidanoq oson bo‘lmagan. Mey asal oyi davomida homilador bo‘lib, Ilonni 1971-yil 28-iyunda — to‘ylaridan to‘qqiz oy-u ikki kun o‘tgach dunyoga keltiradi. Garchi ular nikohda juda baxtli bo‘lmasa ham ularning Pretoriyadagi hayoti juda yaxshi edi. Errol yirik qurilish loyihalar ofislarida, savdo markazlari, turar joy binolari va hatto harbiy havo kuchlari bazasida ham muhandis bo‘lib ishlagan. Bir yil o‘tgach, Ilonning ukasi Kimbal va ko‘p o‘tmay singlisi Toska ham dunyoga keldi.
Mey model sifatida ishlashdan tashqari farzandlari tarbiyasini o‘qish bilan birgalikda olib bordi: avval Janubiy Afrikadagi Orange Free State universitetining diyetologiya, keyin Toronto universitetining nutritsiologiya mutaxassisligi bo‘yicha magistr darajalarini oldi.
Ko‘p o‘tmay, oilada halovat yo‘qoldi. 1979-yilda Mask xonim ajrashish uchun ariza berdi. Mey bolalari bilan Janubiy Afrikaning sharqiy sohilidagi Durban shahrida joylashgan dala hovliga ko‘chib o‘tdi.
Meyning so‘zlariga ko‘ra, ajralishdan keyingi birinchi yilda unga oson bo‘lmagan: u va bolalari Torontoga ko‘chib o‘tishgan va moliyaviy yordamsiz qolishgan, uning Janubiy Afrika bank hisob raqamlaridagi pullari ham muzlatilgan.
“Bir marta bolalar sutni to‘kib yuborganida yig‘laganman, chunki boshqa sut sotib olishga pulim yo‘q edi”, deb eslaydi Mey bir intervyusida.
Hozirgi zamonaviy onalardan farqli o‘laroq, Mey farzandlarining ta’lim olishini nazorat qilmagan, uy vazifalarini tekshirmagan ham, aka-ukalar hatto onasining imzosini soxtalashtirishni o‘rganib olgan. Kimbalning aytishicha, ular juda mustaqil bo‘lib ulg‘aygan. Bolalarni tarbiyalashga bo‘lgan munosabati haqida so‘rashganida, Mask xonim xotirjam javob beradi: “Men doim ideal ona bo‘lganman”.
Uning so‘zlariga ko‘ra, u hech qachon farzandlari hayotda o‘z yo‘lini topa oladimi, deb xavotirlanmagan: “Bunga vaqtim ham yo‘q edi”, deb javob beradi u. Bir necha yil o‘tgach, Ilon otasi bilan yashashni xohlayotganini aytadi.
“Menga otam juda g‘amgin va yolg‘izdek tuyuldi: onamning uch farzandlari bor, uning esa hech kimi yo‘q edi, deydi Mask. Bu menga nohaqlikdek ko‘rindi”. “U nega men unga yaratib bergan bu baxtli oilani tark etganini tushuna olmadim, deb shikoyat qiladi Mey. Ammo Ilon har doim o‘zi nimani to‘g‘ri deb bilsa, o‘shani qilardi”.
Keyinchalik Kimbal ham otasinikiga ko‘chib o‘tdi va buni o‘g‘il otasi bilan yashashi tabiiy hol ekani bilan tushuntirdi. Ammo Ilonning so‘zlariga ko‘ra, bu narsa u bugun pushaymon bo‘lgan kam sonli qarorlaridan biri bo‘lgan.
“Bolalik yillarim yaxshi bo‘lmagan deb aytishim mumkin, deydi u. Tasavvurda yaxshi ko‘rinishi mumkin, ammo unday emas edi. Aksincha bolaligim azob-uqubatlarga to‘la bo‘lgan. Otam hayotni ma’nosiz qilishni juda yaxshi bilardi. U har qanday vaziyatni, eng yaxshisini ham — hamma narsani buzishi mumkin edi. U baxtsiz odam. Bilmayman...odam qanday qilib bunday bo‘lib qolishi mumkin”.
Garchi Ilon va Kimbal hozirgacha bu haqda batafsil so‘zlab berishni rad etishsa-da, ular otalari bilan bo‘lgan vaqt davomida jiddiy jismoniy jarohatlarga ham duch kelganliklari aniq. Ikkalasida ham qandaydir ruhiy qiynoq taassurotlari borligi seziladi.
Sobiq turmush o‘rtog‘i Errol haqida gap ketganda Mey shunday deydi: “Hech kim u bilan til topisholmasdi. U bilan yashash qiyin edi. U haqda gapirishni xohlamayman, chunki bularning barchasi dahshatli tush kabi”.
“Jurnal muqovasidagi buvijon”
80-yillardan boshlab Mey Mask, asosan, ovqatlanish tibbiyoti bilan shug‘ullanadi, shu bo‘yicha ma’ruzalar o‘qiydi, ba’zida modellik qilish yoki videokliplarda suratga tushishdan ham bosh tortmaydi (uni Beyonsening Haunted qo‘shig‘i klipida ko‘rish mumkin).
Ammo bir necha yil oldin uning modellik karyerasida burilish davri bo‘ldi — Mey nafaqat fotosessiyalarda, balki podiumlarda ham model sifatida ishtirok etish bo‘yicha kelib tushgan ko‘plab takliflar tufayli nutritsiolog sifatida ish jadvalini qayta ko‘rib chiqishga majbur bo‘ldi.
Meyning “buyuk va dahshatli” Ilon Maskning onasi bo‘lgani uning modellik faoliyatiga hech qanday ta’sir ko‘rsatmadi. Suratga tushish jarayonlarida u hali ham farzandlaringiz bormi, degan savolni tez-tez eshitib turadi.
Mask xonimning aytishicha, 2017-yil u uchun, ayniqsa, e’tiborli voqealarga boy bo‘lgan — o‘tgan 50 yil davomida u hech qachon bunchalik faol ishlamagandi.
2016-yilning kuzida Mey CoverGirl kosmetika brendining yuziga aylangan birinchi katta yoshdagi ayol bo‘ldi. Mey bu shartnomaga faqatgina pul uchun rozi bo‘lmagan.
“Menimcha, 69 yoshida ham byuti-kompaniyaning yulduziga aylanish mumkinligi ayollarga ilhom bag‘ishlaydi. Men uchun yosh muammo emas, balki ajoyib narsa. Bunday paytda o‘zingizga ishonch hosil qilasiz, muammolarni osonroq hal qilasiz. Men o‘z yoshimga yarasha modelman va 50 yoshdaman deb yashirishga urinmayman. Yaqinda 70 yoshga to‘laman va bundan faxrlanaman”, deydi o‘sha paytda xonim. Va qo‘shimcha qilgan holda: “Axir hammasi endigina boshlanmoqda”, deydi Mey Mask
#justgettingstarted
#justgettingstarted — Mey Maskning Instagram’dagi eng mashhur heshtagi. “Hammasi endigina boshlanmoqda” — uning shiori, hatto hayotdagi falsafasi deb aytish ham mumkin. Xonim kelajakka yaxshi umid bilan qaraydi va uning uchun ajoyib namuna — Meyning onasi. Meyning so‘zlariga ko‘ra, onasi Uinnifred Jozefin nafaqaga chiqish haqida umuman o‘ylamagan: 94 yoshida kompyuter grafikasini o‘rganish uchun MacBook ishlata olgan va 96 yoshgacha jismoniy jihatdan juda faol bo‘lgan.
“Men doim shunday bo‘lganman. Nafaqa so‘zi mening lug‘at boyligimda yo‘q”, ta’kidlaydi Mey Mask
Ammo Mask xonim yosh modellar bilan umuman raqobatlashmoqchi emas — uning o‘z tamoyillari bor. Shuning uchun ham 60 yoshidan boshlab u sochlarini bo‘yamaydi:
“Bu juda ajoyib. Sochlarim uzoq vaqtdan beri jigarrang jingalak edi va ko‘pincha ildizlarini bo‘yab yurardim. 60 yoshga kirganimda sochlarimning haqiqiy rangini ko‘rishni xohlab qoldim. Avvaliga sochimni och sariq rangga bo‘yadim, keyin esa kalta qilib kestirdim”.
U har kuni ertalab yarim soat vaqtini velotrenajorda o‘tkazadi, chalqancha yotgancha cho‘zilishni ham unutmaydi. Nutritsiolog sifatida Mey rejali ovqatlanish qanchalik muhim ekanini biladi va har kuni taomlar ro‘yxatini tuzishga harakat qiladi. “Aks holda vaznim nazoratdan chiqib, semirib ketaman. Hozir ham ozg‘in emasman”, deydi u.
Bundan tashqari, Mask xonim hozirgacha to‘g‘ri ovqatlanish bo‘yicha tadqiqotlar olib bormoqda — u bu ish bilan shug‘ullanishni yaxshi ko‘radi. Shuningdek, u har doim yosh hamkasblariga chekmaslikni maslahat beradi: uyning so‘zlariga ko‘ra, chekish teri rangini hamda modellik karyerasini buzadi.
Ilon bilan munosabatlari qanday?
Ilon yoshligidanoq qiziquvchan va g‘ayratli bola edi. U uchun hamma narsa oson edi va Mey ko‘plab onalar singari o‘g‘lini daho, deb hisoblardi. “U boshqa bolalarga nisbatan tez tushunardi”, deydi u. Faqatgina uni Ilonning trans holatiga tushib qolishi tashvishlantirardi. U bilan gaplashishardi, lekin u eshitmasdi va uzoqlarga qarardi. Bu shunchalik tez-tez sodir bo‘la boshladiki, ota-onasi va shifokorlar bolani kar deb o‘ylay boshladilar.
“Ba’zan u bizni umuman eshitmasdi”, deydi Mey. Shifokorlar bolani tekshirishadi va odatda eshitish qobiliyatini yaxshilaydigan adenoidlarni olib tashlashni taklif qilishadi. Bu yordam bermasligini tushungan Mey Ilonning ahvoli eshitish bilan emas, balki miyasining o‘ziga xos xususiyatlari bilan bog‘liqligini his qilardi. “U o‘zini unutar, boshqa dunyoga tushib qolardi, deydi u. U hozir ham shunday bo‘lib qoladi. Endi bunga ahamiyat bermayman: chunki u bu paytda yangi raketa yoki shunga o‘xshash narsani o‘ylayotganini bilaman”.
Mey katta o‘g‘li bilan yaxshi munosabatda. 2017-yilda ular Vanity Fair kechasida birga ko‘rinish bergan. Mey aslida Ilondan oldin u mashhur bo‘lganini aytib hazillashadi. Shuning uchun ham Tesla avtomobilini birinchilardan bo‘lib onasiga berishi kerakligini gap orasida qistirib o‘tadi.
Aslida esa Mey ham har bir yangi Tesla modelini boshqa xaridorlar singari kutishga majbur. Yaxshi munosabatlarga qaramay, u Ilonning onasi bo‘lgani uchun ham boshqa mijozlaridan oldin avtomobilga ega bo‘lishi dargumon. Lekin Mey bundan shikoyat qilmaydi, chunki uning uchun “hammasi endigina boshlanmoqda”.
Izoh (0)