Xitoy yaqin orada Ukrainadagi urushni tinch yo‘l bilan hal qilish rejasini taqdim etadi. Bu haqda Myunxendagi xavfsizlik konferensiyasida Xitoy tashqi ishlar vaziri Van I ma’lum qildi. Bu haqda Bloomberg xabar berdi.
Kelgusi hafta Moskvaga tashrif buyurishni rejalashtirayotgan Van I tinchlik rejasi “barcha mamlakatlar suvereniteti”ni hurmat qilgan holda yaratilganini tushuntirdi. Diplomat hujjat Xitoy raisi Si Szinpin ilgari surgan avvalgi rejaning bandlarini takrorlashini aytdi. Siyosatchi nazarda tutayotgan tinchlik rejasi hududiy yaxlitlikni hurmat qilish, BMT Nizomining maqsad va tamoyillariga rioya qilish, inqirozni tinch yo‘l bilan hal qilishga qaratilgan sa’y-harakatlarni qo‘llab-quvvatlash zarurligini o‘z ichiga oladi.
“Bundan tashqari, xavfsizlik sohasidagi barcha davlatlarning qonuniy manfaatlari hisobga olinishi kerak”, — deya ta’kidladi Van I.
Diplomat Xitoy harbiy mojaroni hal qilishga hissa qo‘shishga urinib, “qo‘l qovushtirib o‘tirmagani”, “o‘tga yog‘ qo‘ymagani” va inqirozdan foyda ko‘rishga urinmaganini aytdi. Pekin “tinchlik va muloqot tarafdori” ekanini qayd etdi.
“Biz bu inqirozli vaziyatni faqat tinch muzokaralar yo‘li bilan hal qilish mumkinligiga aminmiz. Yevropalik do‘stlarimizni muammoni tinch yo‘l bilan hal qilish uchun qanday harakatlar qilishlari mumkinligi haqida o‘ylab ko‘rishga chaqiramiz”, — dedi u.
Shu bilan birga, Van I Moskva va Kiyev o‘rtasidagi muzokaralar urushning dastlabki haftalarida tinchlik bitimlarini tuzishga qarshi bo‘lgan “ayrim kuchlar”ning ehtimoliy ta’siri tufayli to‘xtab qolganini aytdi.
"Ba’zi kuchlar Ukraina chegaralaridan tashqarida ham strategik maqsadlarga ega”, — dedi siyosatchi.
Ukraina munosabati
Ukraina tashqi ishlar vaziri Dmitriy Kuleba Xitoyning Ukrainadagi urushni tugatish rejasini o‘qimay turib gapirishdan ma’no yo‘qligini aytdi.
“Xitoy rejasini ko‘rmasdan gapirishning ma’nosi yo‘q. Ammo nima bo‘lishidan qat’iy nazar, bu reja dunyoning turli burchaklaridan kelsa ham, bir narsaga e’tibor qaratishimiz kerak: hatto juda charchagan bo‘lsak ham, ozodlik uchun kurashishdan to‘xtamasligimiz zarur”, — dedi Kuleba.
Ukraina tashqi ishlar vaziri Myunxen konferensiyasi doirasida Xitoy Rossiya agressiyasini to‘xtatishga hissa qo‘shishi mumkinligini aytdi. Kuleba Ukraina Tashqi ishlar vazirligi xitoylik hamkasblari bilan muloqot qilish imkoniyatini kutmoqda.
"Xitoy bunda o‘z rolini o‘ynashini xohlaymiz. Bu Xitoy va Ukraina uchun asosiy tamoyilni tasdiqlaydi”, — dedi vazir.
Dmitriy Kulebaning ta’kidlashicha, hech qanday tinchlik rejasi Ukraina yoki dunyoning boshqa davlatlarining hududiy imtiyozlarini nazarda tutmasligi kerak.
Izoh (0)