Turkmanistonning “Avaza” turistik zonasida 14-dekabr kuni Ozarbayjon prezidenti Ilhom Aliyev, Turkiya rahbari Rajab Toyyib Erdo‘g‘on va Turkmaniston prezidenti Serdar Berdimuhamedov uch tomonlama sammit o‘tkazdi.
Dastlab muzokaralar tor doirada olib borildi. Ularning tafsiloti haqida davlat rahbarlarining matbuot xizmati xabar bermayapti. Keyin uchrashuv kengaytirilgan formatda o‘tkazildi Turkiya prezidenti nutqida Ukrainadagi urush tufayli dolzarb bo‘lgan gaz muammosiga to‘xtaldi.
“Butun dunyo, ayniqsa Yevropa uchun energiya xavfsizligi yanada muhim. Bu borada Boku–Tbilisi–Jayhon neft quvuri va Janubiy gaz koridori alohida ajralib turadi. Biz bu yo‘lak orqali Kaspiy gazini Yevropaga yetkazamiz. Endi Turkmaniston tabiiy gazini xuddi shunday tarzda G‘arb bozorlariga uzatish ustida ish boshlashimiz kerak.
Mamlakatlar o‘rtasida elektr energiyasi bo‘yicha o‘zaro savdoni rivojlantirishga katta ahamiyat beramiz. Shu doirada Turkmaniston va Ozarbayjondan mamlakatimizga elektr energiyasini yetkazishi ustida ishlashga tayyormiz”, — dedi Erdo‘g‘on.
Shuningdek, u Turkmanistonning Turkiy davlatlar tashkilotiga to‘laqonli a’zo bo‘lishi istagini bildirdi.
“O’tgan yili kuzatuvchi a’zo sifatida tashkilotimizga qo’shilgan Turkmanistonning to’liq a’zolik jarayonini yakunlash kuchimizni mustahkamlaydi”, — dedi u.
Shuningdek, Erdo‘g‘on Rossiya–Ukraina urushi xavfsizlik tizimini, shuningdek, global tizimning oziq-ovqat va energiya ustunlarini larzaga keltirganini aytdi.
“Urushning salbiy oqibatlarini dunyoning ko‘plab mintaqalarida, ayniqsa, rekord darajadagi inflyatsiya ko‘rinishida ko‘ryapmiz”, — dedi u va mojarolarni faqat muloqot orqali hal qilish mumkinligini ta’kidladi. Istanbulda boshlangan muzokara jarayoni davom etishini bildirdi.
Shuningdek, Erdo‘g‘on Turkiya o‘zining mudofaa sanoati mahsulotlarini ishlab chiqarishi va eksport qilishi mumkinligini ta’kidladi. Muloqotda nima uchun Turkiya qurollari tilga olingani sababi ochiqlanmagan.
Prezident uch tomonlama hamkorlik mavzusiga to‘xtalar ekan, mamlakatlar transport imkoniyatlari yaxshilangani, biroq tovar ayirboshlash hajmini oshirishni kuchaytirish zarurligini aytdi.
“Lapis Lazuli tranzit transport koridori savdo hajmini oshirish bilan birga mintaqaviy barqarorlikni oshirishga yordam beradi”, — dedi Erdo‘g’on.
Ilhom Aliyev 2022-yilning yanvar–oktyabr oylarida Ozarbayjonning Turkiya bilan tovar ayirboshlash hajmi 45 foizga oshib, 5 milliard dollarga yetgani, Turkmaniston bilan tovar ayirboshlash hajmi esa 5 barobarga oshgani va bu rekord ekanini aytgan. U Zangezur yo‘lagi, Olot erkin iqtisodiy zonasi, Boku–Tbilisi–Kars temir yo‘li va mintaqadagi eng yirik flotning poydevorini qo‘yish ishlari haqida gapirgan.
“Hozirda dunyo yangi chaqiriq va tahdidlarga duch kelmoqda. Shu sababli mamlakatlarimiz o‘rtasida xavfsizlik, mudofaa va mudofaa sanoati kabi sohalarda hamkorlikni kengaytirish ahamiyatli”, — deya xulosa qilgan Aliyev.
Sammitda savdo, energetika va transport sohalarida hamkorlikni kengaytirish haqida so‘z yuritilgan. Tadbir yakuni bo‘yicha Turkmaniston, Ozarbayjon va Turkiya davlat rahbarlarining birinchi sammitining qo‘shma bayonoti qabul qilingan va uch tomonlama hujjatlar imzolangan.
Izoh (0)