O‘zbekiston va dunyoda oziq-ovqat inflyatsiyasi qanday kechmoqda?

Prognozlashtirish va makroiqtisodiy tadqiqotlar instituti (PMTI) mutaxassislari jahon va O‘zbekistondagi hozirgi oziq-ovqat inflyatsiyasini tahlil qildi.

Ayni paytda jahon oziq-ovqat bozori ancha beqaror. Dunyo bo‘yicha oziq-ovqat mahsulotlari narxining birdaniga ko‘tarilishi 2020-yilning may oyida koronavirus pandemiyasi boshlangan paytga to‘g‘ri keldi va hozirda ham narxlar ancha yuqoriligicha qolmoqda.

BMTning Oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi tashkiloti (FAO) ma’lumotlariga ko‘ra, 2022-yilning mart oyida oziq-ovqat mahsulotlari narxi 1990-yildan keyingi eng yuqori darajaga ko‘tarilgan. 

FAO oziq-ovqat narxlari o‘rtacha indeksining keskin tushishi qayd etildi. U 140,9 punktni tashkil etdi. 

Bu esa iyun oyidagi ko‘rsatkichdan 8,6 foiz past. Biroq, u hamon yanvar oyidagi ko‘rsatkichdan 3,9 foiz, bir yil avvalgi ko‘rsatkichdan esa 13,1 foiz yuqoriligicha qolmoqda.

2022-yilning iyul oyida oziq-ovqat tovarlari iste’mol narxlari indeksining o‘sishi 2021-yilning dekabr oyidagiga nisbatan 107,7 foizni tashkil qildi.  

Mavzuga doir: Bug‘doy arzonladi, gaz qimmatlamoqda: Ukrainadagi urush olti oy ichida global narxlarga qanchalik ta’sir qildi?

Narxlarning o'sishiga qaramasdan, mintaqadagi boshqa ko‘plab mamlakatlardan farqli o‘laroq, ko‘rilgan chora-tadbirlar tufayli O‘zbekiston oziq-ovqat inflyatsiyasini 10 foizdan pastroq darajada ushlab turishga muvaffaq bo‘ldi. 

2022-yil so‘ngiga qadar uy parrandasi go‘shti, bug‘doy uni, g‘alla va o‘simlik yog‘ini olib kirish uchun nol stavkali bojxona boji belgilandi. 

O‘zbekiston aholisining alohida turdagi oziq-ovqat tovarlariga bo‘lgan ehtiyojini ta’minlash maqsadida 2022-yilning 1-mayidan 2023-yilning 1-yanvarigacha 22 turdagi iste’mol va oziq-ovqat tovarlari, jumladan baliq, sut mahsulotlari, banan, sitrus mevalar, qahva, sariyog‘, tuxum va boshqalarni olib kirish uchun nol stavkali bojxona boji belgilandi.

Oziq-ovqat mahsulotlari importining rivojlanishi O‘zbekistonda oziq-ovqatdan foydalanish va ularning xilma-xilligi uchun qo‘shimcha rag‘batni ta’minlayapti. 

2022-yilning yanvar—iyun oylarida oziq-ovqat tovarlari importi 1,6 mlrd dollarni tashkil qildi. Bu 2021-yilning shu davridagiga nisbatan 35,8 foizga ko‘p degani.

Avvalroq oziq-ovqat inflyatsiyasi rivojlanayotgan mamlakatlarga jiddiy ta’sir o‘tkazayotgani haqida xabar berilgan edi.