Energiya narxlarining yuqoriligi tufayli Yevropa Ittifoqi mamlakatlari 2022-yilning uchinchi choragida retsessiyaga kiradi. Bu haqda Shveysariyaning UBS bankining so‘rovda qatnashgan iqtisodchilariga tayanib, Bloomberg xabar berdi.
Mutaxassislarning fikricha, uchinchi chorakda yevrohududning 19 mamlakati umumiy yalpi ichki mahsulotining pasayishi 0,1 foizni tashkil etadi. To‘rtinchi chorakda iqtisodiyot 0,2 foizga qisqarishi mumkin.
Iqtisodchilar o‘rtasida o‘tkazilgan so‘rov natijalariga ko‘ra, 2023-yilning birinchi choragida yevrohudud mamlakatlari iqtisodiyotlarining jamlangan o‘sishi 0,1 foizni tashkil etadi, bu 2022-yilning birinchi choragiga (0,5 foiz) nisbatan pastdir.
Kelgusi yilning ikkinchi choragida ekspertlar yalpi ichki mahsulotning o‘sishi 0,5 foizga, uchinchi va to‘rtinchi chorakda esa 0,4 foizgacha pasayishni kutmoqda.
So‘nggi besh yil ichida energiyaning ulgurji narxlari mavsumiy o‘rtacha ko‘rsatkichga nisbatan o‘n barobardan ortiq oshdi. Rossiya Yevropaga tabiiy gaz yetkazib berishni qisqartirdi.
Retsessiya o‘zi nima?
Ayni vaqtda dunyoda iqtisodiy faollikning sezilarli pasayish davri kuzatilmoqda. Retsessiya odatda ishlab chiqarish va investitsiyalar hajmining, korxonalar foydasining pasayishiga va ishsizlikning oshishiga olib keladi.
2007—2009-yillardagi global moliyaviy inqiroz butun dunyo bo‘ylab iqtisodiy o‘sishni deyarli 4 foizga qisqartirdi.
Ayrim mamlakatlarda, jumladan, Britaniya, Fransiya va Germaniyada konvensiyaga ko‘ra, salbiy yalpi ichki mahsulot o‘sishining to‘rtdan ikki qismi retsessiyadan dalolat beradi.
Ammo ko‘pgina iqtisodchilar bu ta’rifni juda tor deb hisoblaydi. Yaponiya vazirlar mahkamasi retsessiyani ta’riflashda zavodlardagi ishlab chiqarish, chakana savdo va bandlik kabi bir nechta ko‘rsatkichlardan foydalanadi.
Amerika hukumati retsessiyani e’lon qilish vakolatidan butunlay voz kechgan. Bu vakolat Iqtisodiy tadqiqotlar milliy byurosiga — xususiy, notijorat tadqiqot guruhiga tegishli.
Izoh (0)