Энергия нархларининг юқорилиги туфайли Европа Иттифоқи мамлакатлари 2022 йилнинг учинчи чорагида рецессияга киради. Бу ҳақда Швейцариянинг UBS банкининг сўровда қатнашган иқтисодчиларига таяниб, Bloomberg хабар берди.
Мутахассисларнинг фикрича, учинчи чоракда евроҳудуднинг 19 мамлакати умумий ялпи ички маҳсулотининг пасайиши 0,1 фоизни ташкил этади. Тўртинчи чоракда иқтисодиёт 0,2 фоизга қисқариши мумкин.
Иқтисодчилар ўртасида ўтказилган сўров натижаларига кўра, 2023 йилнинг биринчи чорагида евроҳудуд мамлакатлари иқтисодиётларининг жамланган ўсиши 0,1 фоизни ташкил этади, бу 2022 йилнинг биринчи чорагига (0,5 фоиз) нисбатан пастдир.
Келгуси йилнинг иккинчи чорагида экспертлар ялпи ички маҳсулотнинг ўсиши 0,5 фоизга, учинчи ва тўртинчи чоракда эса 0,4 фоизгача пасайишни кутмоқда.
Сўнгги беш йил ичида энергиянинг улгуржи нархлари мавсумий ўртача кўрсаткичга нисбатан ўн баробардан ортиқ ошди. Россия Европага табиий газ етказиб беришни қисқартирди.
Рецессия ўзи нима?
Айни вақтда дунёда иқтисодий фаолликнинг сезиларли пасайиш даври кузатилмоқда. Рецессия одатда ишлаб чиқариш ва инвестициялар ҳажмининг, корхоналар фойдасининг пасайишига ва ишсизликнинг ошишига олиб келади.
2007—2009 йиллардаги глобал молиявий инқироз бутун дунё бўйлаб иқтисодий ўсишни деярли 4 фоизга қисқартирди.
Айрим мамлакатларда, жумладан, Британия, Франция ва Германияда конвенцияга кўра, салбий ялпи ички маҳсулот ўсишининг тўртдан икки қисми рецессиядан далолат беради.
Аммо кўпгина иқтисодчилар бу таърифни жуда тор деб ҳисоблайди. Япония вазирлар маҳкамаси рецессияни таърифлашда заводлардаги ишлаб чиқариш, чакана савдо ва бандлик каби бир нечта кўрсаткичлардан фойдаланади.
Америка ҳукумати рецессияни эълон қилиш ваколатидан бутунлай воз кечган. Бу ваколат Иқтисодий тадқиқотлар миллий бюросига — хусусий, нотижорат тадқиқот гуруҳига тегишли.
Изоҳ (0)