Yaqin yillargacha oliy ta’lim tizimida korrupsiya ko‘p uchraydigan bir nechta vaziyatlar bo‘lgan. Bu haqda Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti rektori Qo‘ng‘irotboy Sharipov “Daryo” nashriga bergan intervyusida aytib o‘tdi.
Qo‘ng‘irotboy Sharipovning aytishicha, ayni paytda korrupsiyaga yo‘l ochib beradigan 3 ta muammo yechimini topdi.
“O‘qishga kirish jarayonidan boshlab tahlil qilinsa, asosiy korrupsiya oliy ta’limga kirishda bo‘lardi. Hozirgi kunda abituriyentlarning o‘zlari tanlov huquqiga ega. Ular hujjatlarni ham onlayn topshiradi. Bundan tashqari, universitetga test topshirayotgan paytda OTMga bormaydi. Katta zallarda, 300—500 o‘ringa mo‘ljallangan, jamoatchilik nazorati ostida testlarni o‘tkazadi. U yerda ham test jarayoniga tashqaridan aralashish yo‘q. Buni aniq ayta olaman. Shu nuqtayi nazardan imtihonlarga kirish korrupsiyadan to‘liq tozalandi, deb ayta olaman.
Ikkinchidan, oldinlari bo‘sh joylar qo‘pol qilib aytganda auksion bo‘lib ketardi. Bo‘sh joy nima degani: universitet sig‘imi bor, masalan, 2000 nafar talaba qabul qilinishi mumkin. Bizga 1700 ta kvota berdi deylik. Qolgan 300 nafar talabani super kontrakt asosida qabul qilamiz. U ham pulini kelib universitetga to‘layapti.
Uchinchidan, “perevod” masalasi bo‘lardi. Bunda ham korrupsiya ko‘p edi. Hozirda tizim turli “o‘yin”lar bo‘lmasligi uchun Davlat test markazi va Vazirlar Mahkamasi tomonidan tartibga solingan. Bizda talabalarning o‘qishga kirishida hech qanday korrupsion holat yo‘q”, – dedi u.
Qo‘ng‘irotboy Sharipovning qo‘shimcha qilishicha, bugungi kunda oliy ta’limda uchrashi mumkin bo‘lgan korrupsiya holatlari o‘qituvchi va talaba o‘rtasida yuzaga keladi.
“Ammo afsuski, keyingi jarayonlarda eng katta kasalimiz bor. U ham bo‘lsa, ko‘pchilik talabalar oliy ta’lim muassasalariga o‘z ixtiyori bilan kirmagani uchun, keyinchalik ularda o‘qish ishtiyoqi kamayib boradi. Darslarga kelmay qo‘yadi. Yoki kontraktni to‘lashim kerak deb asosiy urg‘uni ishga beradi va kontrakt to‘lash bilan ishim bitdi deb o‘ylaydi. Darsga kelmagandan keyin universitetning ham ma’lum shartlari bajarilishi kerak-ku. Masalan, kurs ishi, malakaviy bitiruv ishlari bor. Umuman, mana shu yerga kelgan vaqtda ojizlik qiladi. U testga kirishi, imtihon topshirishi kerak. Mana shu paytda boshqa yo‘llarini qidirishni boshlaydi. Oxirida bir martada emas, ikki martada emas, uchinchisida o‘qituvchilarimizni aynitib, bahosini oladida, o‘qituvchilarimiz korrupsioner bo‘lib qolyapti.
O‘zim 3 yildan buyon Toshkent iqtisodiyot universitetida ishlayman. Biror marta o‘qituvchilar guruhdan pul yig‘ibdi, degan gapni eshitmadim. Talabalar bilan yiliga 2-marta so‘rovnoma qilamiz. Hozir o‘qituvchilar bilan shartnomani 1 yillik qilib qo‘yganmiz. Agar o‘qituvchining ustidan shikoyat tushsa, o‘qituvchi bilan ishlashni kelasi yildan to‘xtatamiz”, – dedi universitet rektori.
Avvalroq saytimizda Qo‘ng‘irotboy Sharipov bilan intervyuning to‘liq shakli e’lon qilingandi.
Izoh (0)