Vaziyat shunga ishora qilayotgan bo‘lsa ham Rossiya defoltni inkor etmoqda

Xalqaro sanksiyalar Rossiya uchun fors-major vaziyatni keltirib chiqardi va defoltga yo‘l qo‘ymaslik uchun rubldagi yevroobligatsiyalarda qarzini to‘lashga majbur qildi. Bu haqda Bloomberg xabar berdi.

Siluanov hukumatning mushkul ahvolini “fars”ga o‘xshatdi, unda pul va to‘lash niyati bor, lekin uning oltin zahirasi sanksiyalar tufayli xalqaro hisob-kitob tizimidan o‘ta olmaydi.

Chet eldagi agentlar xorijiy valyutada to‘lovlarni amalga oshirishdan bosh tortdi, bu biz uchun fors-major holat. Shuning uchun biz rublda to‘lovlarga o‘tmoqdamiz, — dedi Moliya vaziri Anton Siluanov.

Payshanba kuni Moliya vazirligi Rossiyaning Milliy hisob-kitob depozitariysiga 2027—2047-yillarda muddati tugaydigan banknotlar bo‘yicha 235 mln dollar ekvivalentidagi foizlarni o‘tkazganini aytdi.

Mamlakat juma kuni yana 2028-yilda muddati tugaydigan notada 159 mln dollar to‘lashi kerak.

Ammo may oyining oxiridan boshlab o‘tkazib yuborilgan to‘lovlar bo‘yicha yakshanbaga o‘tar kechasi oxirgi muddat. Ushbu imtiyozli davr tugagach, Rossiya bir asrdan ko‘proq vaqtdan beri birinchi xorijiy defoltga aylanadi.

Prezident Vladimir Putin tomonidan tasdiqlangan yangi qoidalarga ko‘ra, Rossiya xorijiy obligatsiyalar bo‘yicha qarz majburiyatlari rublni mahalliy to‘lov agentiga — NSDga o‘tkazgandan so‘ng bajarilgan deb hisoblaydi.

Biroq obligatsiyalarning hech birida ushbu valyutada hisob-kitob qilish imkonini beruvchi shartlar mavjud emas.

Vazirlik ma’lumotlariga ko‘ra, mablag‘lar depozitariydagi maxsus “I” hisobvaraqlarida investorlar obligatsiyalarga egalik huquqini isbotlamaguncha saqlanadi, shundan so‘ng ular mablag‘larni konvertatsiya qilish va repatriatsiya qilish uchun ruxsat so‘rashi mumkin.

Yangi yo‘nalishdan foydalanishni tanlagan investorlar yozma ravishda o‘z roziligini taqdim etishi va kelgusida jarayonga e’tirozlaridan voz kechishi kerak.

Chet eldagi hisob-kitob tizimlaridan qochish orqali sanksiyalar xavfini kamaytirishga qaratilgan so‘nggi manevr xorijiy investorlar tomonidan qo‘llaniladimi yoki cheklovlar ularga oxir-oqibat o‘z mablag‘larini Rossiyadan olib chiqishga imkon beradimi noma’lum.

100 million dollar

Shu bilan birga, may oyida to‘lanishi kerak bo‘lgan taxminan 100 mln dollarlik obligatsiya kuponlari muzlatib qo‘yilgan. Bunga yechim topish uchun imtiyozli davr kun oxirida 26-iyunda tugaydi.

Ba’zilar Rossiyani defolt deb atayotgan bo‘lsa-da, bu noto‘g‘ri, chunki mamlakatning qarzini to‘lash qobiliyati boshqa davlatlar tomonidan cheklangan, — dedi Siluanov.

Unga ko‘ra, kreditorlar uchun sud orqali defolt e’lon qilishni talab qilish mantiqqa to‘g‘ri kelmaydi, chunki Rossiya o‘zining suveren daxlsizligidan voz kechmagan va hech qanday xorijiy sud bu ishda yurisdiksiyaga ega bo‘lmaydi.

Avvalroq Rossiyaning defolt bo‘lishiga sanoqli kunlar qolgani taxmin qilingan edi.