Вазият шунга ишора қилаётган бўлса ҳам Россия дефолтни инкор этмоқда

Халқаро санкциялар Россия учун форс-мажор вазиятни келтириб чиқарди ва дефолтга йўл қўймаслик учун рублдаги еврооблигацияларда қарзини тўлашга мажбур қилди. Бу ҳақда Bloomberg хабар берди.

Силуанов ҳукуматнинг мушкул аҳволини «фарс»га ўхшатди, унда пул ва тўлаш нияти бор, лекин унинг олтин заҳираси санкциялар туфайли халқаро ҳисоб-китоб тизимидан ўта олмайди.

Чет элдаги агентлар хорижий валютада тўловларни амалга оширишдан бош тортди, бу биз учун форс-мажор ҳолат. Шунинг учун биз рублда тўловларга ўтмоқдамиз, — деди Молия вазири Антон Силуанов.

Пайшанба куни Молия вазирлиги Россиянинг Миллий ҳисоб-китоб депозитарийсига 2027—2047 йилларда муддати тугайдиган банкнотлар бўйича 235 млн доллар эквивалентидаги фоизларни ўтказганини айтди.

Мамлакат жума куни яна 2028 йилда муддати тугайдиган нотада 159 млн доллар тўлаши керак.

Аммо май ойининг охиридан бошлаб ўтказиб юборилган тўловлар бўйича якшанбага ўтар кечаси охирги муддат. Ушбу имтиёзли давр тугагач, Россия бир асрдан кўпроқ вақтдан бери биринчи хорижий дефолтга айланади.

Президент Владимир Путин томонидан тасдиқланган янги қоидаларга кўра, Россия хорижий облигациялар бўйича қарз мажбуриятлари рублни маҳаллий тўлов агентига — НСДга ўтказгандан сўнг бажарилган деб ҳисоблайди.

Бироқ облигацияларнинг ҳеч бирида ушбу валютада ҳисоб-китоб қилиш имконини берувчи шартлар мавжуд эмас.

Вазирлик маълумотларига кўра, маблағлар депозитарийдаги махсус «I» ҳисобварақларида инвесторлар облигацияларга эгалик ҳуқуқини исботламагунча сақланади, шундан сўнг улар маблағларни конвертация қилиш ва репатриация қилиш учун рухсат сўраши мумкин.

Янги йўналишдан фойдаланишни танлаган инвесторлар ёзма равишда ўз розилигини тақдим этиши ва келгусида жараёнга эътирозларидан воз кечиши керак.

Чет элдаги ҳисоб-китоб тизимларидан қочиш орқали санкциялар хавфини камайтиришга қаратилган сўнгги маневр хорижий инвесторлар томонидан қўлланиладими ёки чекловлар уларга охир-оқибат ўз маблағларини Россиядан олиб чиқишга имкон берадими номаълум.

100 миллион доллар

Шу билан бирга, май ойида тўланиши керак бўлган тахминан 100 млн долларлик облигация купонлари музлатиб қўйилган. Бунга ечим топиш учун имтиёзли давр кун охирида 26 июнда тугайди.

Баъзилар Россияни дефолт деб атаётган бўлса-да, бу нотўғри, чунки мамлакатнинг қарзини тўлаш қобилияти бошқа давлатлар томонидан чекланган, — деди Силуанов.

Унга кўра, кредиторлар учун суд орқали дефолт эълон қилишни талаб қилиш мантиққа тўғри келмайди, чунки Россия ўзининг суверен дахлсизлигидан воз кечмаган ва ҳеч қандай хорижий суд бу ишда юрисдиксияга эга бўлмайди.

Аввалроқ Россиянинг дефолт бўлишига саноқли кунлар қолгани тахмин қилинган эди.