2024-yilda Indoneziya jahon iqtisodiyotidagi ulushi bo‘yicha Rossiyani ortda qoldiradi. Bu haqda Xalqaro valyuta jamg‘armasining (XVJ) 19-aprelda yangilangan prognozlariga ko‘ra, “RBK” xabar berdi.
XVJ 2024-yilga borib Indoneziya sotib olish qobiliyati pariteti bo‘yicha Rossiyani dunyodagi oltita yirik iqtisodiy ko‘rsatkichlarga ega davlatlar safidan siqib chiqarishini taxmin qilmoqda. Mutaxassislar sanksiyalar tufayli Rossiya importi eksportga nisbatan ko‘proq qisqarishini kutyapti.
Jamg‘arma prognoziga ko‘ra, 2022-yil oxiriga kelib, Rossiya yalpi ichki mahsulotining jahon yalpi ichki mahsulotidagi ulushi 2021-yildagi 3,07 foizga nisbatan 2,72 foizgacha, 2024-yilda esa 2,52 foizgacha pasayadi.
Indoneziyaning global yalpi ichki mahsulotdagi ulushi o‘sha yili 2,61 foiz gacha ko‘tariladi.
2021-yil oxiridagi ko‘rsatkichlarga ko‘ra Rossiya hali ham Xitoy, AQSH, Hindiston, Yaponiya va Germaniyadan keyin dunyoda oltinchi yirik iqtisodiyot pozitsiyasini egallab turibdi.
Biroq 2022—2023-yillarda Rossiyaning real yalpi ichki mahsulotining jami 10,6 foizga pasayishi hisobga olingan XVJ ning joriy prognozlari Indoneziya Rossiyani yettinchi o‘ringa siqib chiqarishini anglatadi.
Oldingi prognozdan farq
XVJning aprel oyidagi prognoz gorizonti 2027-yilda tugaydi. Bunda Rossiyaning jahon iqtisodiyotidagi ulushi 2,34 foizgacha kamayishi mumkin.
Oktabr oyida e’lon qilingan XVJning oldingi prognozi 2026-yil bilan cheklangan va o‘sha vaqtga kelib Rossiya yalpi ichki mahsulotining dunyodagi ulushi 2,84 foizni tashkil qilishi taxmin qilingan. Bunga ko‘ra, Rossiya dunyodagi oltinchi o‘rinni saqlab qolishi kerak edi.
2019-yilda, COVID-19 pandemiyasidan oldin, XVJ Indoneziya xarid qobiliyati pariteti bo‘yicha YAIM bo‘yicha Rossiyadan o‘tib ketishini bashorat qilgan edi.
Biroq, Rossiya iqtisodiyotining pandemiyadan kutilganidan ko‘ra ishonchli o‘tishi bu prognoz o‘zini oqlamagan edi. Endi sanksiyalar inqirozi munosabati bilan yana dolzarb bo‘lib bormoqda.
Rossiya iqtisodiyoti uchun joriy hisob-kitoblar
XVJ ta’kidlashicha, bazaviy ssenariyda Rossiya iqtisodiyoti 2022-yilda 8,5 foizga, 2023-yilda esa yana 2,3 foizga qisqaradi. Jamg‘armaning ta’kidlashicha, sanksiyalar hamda bir qator shtatlarning, jumladan AQSHning neft va gaz embargosi Rossiya iqtisodiyotiga jiddiy ta’sir ko‘rsatadi.
Rossiya rasmiylari hali yalpi ichki mahsulot prognozini rasman taqdim etmagan. Ammo Hisob palatasi rahbari Aleksey Kudrin 12-aprel kuni Moliya vazirligi va Iqtisodiy rivojlanish vazirligining dastlabki hisob-kitoblariga tayanib, 2022-yil oxirigacha yalpi ichki mahsulot 10 foizga yoki undan ko‘proqqa tushishini bildirdi.
XVJning yangilangan prognoziga ko‘ra, 2022-yilda Rossiya tovarlari eksportining hajmi o‘tgan yilga nisbatan 17,2 foizga qisqaradi, ammo importning hajmi yanada kamayadi - 25,4 foizga. 2023-yilda eksport va importning ushbu hajmlari, taxminan, 2022-yildagi darajada saqlanib qoladi.
“Sanksiyalardan oldin xorijiy aktivlar to‘planishining muhim qismi Rossiya banki zaxiralari orqali amalga oshirilgan. Ammo Markaziy bank hozirda sanksiyalar ostida bo‘lganligi sababli, xorijiy aktivlarning to‘planishi – joriy hisobdagi profitsitning ikkinchi tomoni – sanksiyalanmagan tuzilmalarga o‘tdi”, — deydi Xalqaro Moliya instituti mas’ullari.
Markaziy bank turli tashkilotlarning 27 iqtisodchisi o‘rtasida o‘tkazgan so‘rovi natijalariga ko‘ra, 2022-yilda Rossiyadan tovar va xizmatlar eksporti 12 foizga kamayib, 484 milliard dollarni tashkil etadi.
Shu bilan birga, tovarlar va xizmatlar importi sezilarli darajada qisqaradi — deyarli 30 foizga, 266 milliard dollargacha. Keyingi yillarda import 288-308 milliard dollar pasaytirilgan darajada saqlanib qoladi.
Biroq ushbu ko‘rsatkichlarga ko‘ra, tahlilchilar tomonidan taqdim etilgan prognozlar diapazoni misli ko‘rilmagan darajada kengligicha qolmoqda.
Avvalroq Putin Rossiya iqtisodiyoti barqarorlashganini ma’lum qilgani haqida xabar berilgan edi.
Izoh (0)