Mamlakatda so‘nggi uch yildagi kabi oltinni sanoatni rivojlantirishga sarf etish davom etmoqda.
Davlat statistika qo‘mitasi ma’lumotiga ko‘ra, joriy yilning yanvar—mart oylari yakuni bo‘yicha tashqi savdo hajmi 13,2 mlrd dollarni tashkil etgan. Bu undan oldingi 2021-yilga nisbatan 5,6 mlrd dollarga ko‘proq. Shundan 5,7 mlrd dollari eksportga, 7,3 mlrd dollari importga to‘g‘ri keladi.
O‘zbekiston kim bilan ko‘proq savdo ishlarini olib borgan
So‘nggi oylarda Xitoy O‘zbekistonning savdodagi asosiy hamkoriga aylandi. Bu davlat bilan tovar ayirboshlash hajmi 2,18 mlrd dollarga yetgan.
Rossiya 1,86 mlrd dollar bilan ikkinchi o‘ringa tushgan bo‘lsa, Qozog‘iston 992 mln dollar bilan uchinchi o‘rinni egalladi.
Turkiya to‘rtinchi o‘rinni (776 mln dollar), Janubiy Koreya esa beshinchi o‘rinni ( 630 mln dollar) egallagan.
Shuningdek, Germaniya, Qirg‘iziston, Turkmaniston, Afg‘oniston va Hindiston ham kuchli o‘nlikdan joy olgan.
O‘zbekiston bu mamlakatlarning deyarli barchasi bilan savdo munosabatlarida sotishdan ko‘ra, ko‘proq sotib oladi. Ayniqsa, Janubiy Koreya bilan oradagi farq kuchli — eksport atigi 11,2 mln dollarni, import esa 619,6 mln dollarni tashkil etgan.
O‘zbekiston kimga nima sotdi
Birinchi o‘rinda oltin (ulushi 51,5 foiz). Ikkinchi o‘rinda sanoat tovarlari (19 foiz), uchinchi o‘rinda xizmatlar (9,8 foiz).
Miqdorlar haqida gapiradigan bo‘lsak, oltin 2,9 mlrd dollarga, sanoat tovarlari 1,09 mlrd dollarga, xizmatlar esa 567 mln dollarga sotilgan.
O‘g‘itlar va energiya ishlab chiqaruvchi mashinalar eksporti bir necha baravar oshdi, ammo sabzavot va mevalar, yog‘lar, elektr toki, cho‘yan, po‘lat va oltin savdosi kamaydi.
9,1 foiz ulush bilan Xitoy asosiy xaridor bo‘lgan. Ikkinchi o‘rinda Rossiya (8,4 foiz), uchinchi o‘rinda Turkiya (6,6 foiz).
Toshkent shahri, Toshkent va Andijon viloyatlari xorijga eng ko‘p mahsulot sotgan. Eng kam sotganlar — Surxondaryo, Xorazm va Jizzax viloyatlari.
O‘zbekiston kimdan nima sotib oldi
Birinchi o‘rinda avvalgi yillardagi kabi sanoatni rivojlantirish uchun mashina va uskunalar (1,5 mlrd dollar).
Ikkinchi o‘rinda sanoat mahsulotlari (900 mln dollar), uchinchi o‘rinda kimyoviy vositalar va shunga o‘xshash mahsulotlar (715 mln dollar).
Ichimliklar, gaz va hayvonlar importi bir necha barobar oshgan. Xorijdan oltin, armatura, avtomobillar uchun ehtiyot qismlar xarid qilish kamaygan.
O‘zbekiston eng ko‘pi Xitoy (22,5 foiz), Rossiya (18,7 foiz) va Qozog‘istondan (10,3 foiz) xarid qilgan.
Hududlar bo‘yicha eng ko‘p import qilingan mahsulotlar Toshkent shahri, Toshkent va Andijon viloyatlariga to‘g‘ri keladi. Eng kami — Xorazm viloyati, Qoraqalpog‘iston Respublikasi hamda Surxondaryo viloyatiga.
E’tiborga molik jihatlar
O‘zbekiston sotishdan ko‘ra, ko‘proq sotib olishda davom etmoqda. Bu iqtisodiyotni jadal rivojlantirish uchun resurslar va vositalar sotib olinayotgani bilan izohlanadi.
Shu maqsadda mamlakat bir necha yillardan beri sanoat uchun zarur bo‘lgan mashina va uskunalarga eng ko‘p mablag‘ sarfladi. Buning evaziga, masalan, oltin yuborilmoqda.
2022-yilning yanvar—mart oylarida O‘zbekiston Respublikasi tashqi savdo aylanmasining 30 foizi MDH davlatlariga to‘g‘ri kelib, 2021-yilning mos davriga nisbatan ulushi 10,2 foizga kamaygan.
Izoh (0)