Toshkentda soliq tushumlari 50 foizga, birjada tuzilgan bitimlar qariyb ikki barobarga oshgan. Yil boshidan beri tadbirkorlik faoliyati qanday bo‘lmoqda?

Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi hududlar va tumanlar miqyosida tadbirkorlik faoliyatini o‘rgandi. Bu haqda markaz matbuot xizmati “Daryo”ga ma’lum qildi.

Joriy yilning 1-yanvaridan 31-martigacha bo‘lgan davrda respublikada soliq tushumlari hajmi o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 17,4 foizga oshgan.

Jumladan, Buxoro (42,4 foiz), Farg‘ona (40,8 foiz), Xorazm (36,6 foiz), Samarqand (35,7 foiz), Andijon (32,2 foiz) viloyatlarida, Qoraqalpog‘iston Respublikasi (32,8 foiz) va Toshkent shahrida (49,0 foiz) soliq tushumlarining sezilarli o‘sishi qayd etildi.

Soliq tushumlarining o‘sishi soliq bazasini kengaytirish, iqtisodiy o‘sish, soliq ma’muriyatchiligi tizimini takomillashtirish va tadbirkorlik faoliyatini qonuniylashtirish hisobiga ta’minlandi.

Tahlil qilinayotgan davr uchun bojxona to‘lovlari bo‘yicha tushumlar 45,7 foizga oshdi. Daromadning eng katta o‘sishi Jizzax (2,8 barobar), Sirdaryo (2,0 barobar), Xorazm (1,9 barobar), Qashqadaryo (77,8 foiz), Buxoro (70,1 foiz) va Andijon (62,7 foiz) viloyatlarida kuzatildi.

Bojxona tushumlarining o‘sishi import hajmining va valyuta ayirboshlash kursining o‘sishi, tovarlarni erkin muomalaga chiqarish jarayonlarini tezlashtirish hisobiga ta’minlandi. Bundan tashqari bojxona ma’muriyatchligiga yangi metodlarni joriy eta boshladi.

Davlat bojxona qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, yil boshidan buyon tovarlar eksporti hajmi o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 12,2 foizga oshgan. Tovarlar eksport hajmining o‘sishi Qashqadaryo (63,4 foiz), Namangan (44,2 foiz), Farg‘ona (38,1 foiz), Samarqand (35,4 foiz), Sirdaryo (29,1 foiz) va Navoiy (17,6 foiz) viloyatlarida qayd etildi.

O‘zbekiston eksportining o‘sishi sanoat mahsulotlari, oziq-ovqat mahsulotlari, kimyo va qishloq xo‘jaligi mahsulotlari eksportining o‘sish sur’atlari bilan izohlanadi, — deydi markaz tahlilchisi.

Berilgan kreditlar hajmining o‘sishi Andijon (83,5 foiz), Samarqand (59,5 foiz), Farg‘ona (26,3 foiz) viloyatlarida va Toshkent shahrida (18,5 foiz) kuzatilgan.

Markaziy bank ma’lumotlariga ko‘ra, o‘tgan yili aynan shu davrda (2021-yil yanvar va fevral) iqtisodiyotning real sektoridagi yirik loyihalarga kreditlar ajratilgan. Hisobot davrida asosan ushbu loyihalar uchun kreditlarni qaytarish bo‘yicha operatsiyalar amalga oshirilmoqda.

Tahlil qilinayotgan davrda O‘zbekiston Respublikasi tovar-xomashyo birjasida tuzilgan bitimlar hajmi 43,8 foizga o‘sdi. Birjada savdo faolligining sezilarli o‘sishi Navoiy (62,7 foiz), Jizzax (60,3 foiz), Xorazm (46,6 foiz) viloyatlari, Qoraqalpog‘iston Respublikasida (64,7 foiz) va Toshkent shahrida (92,3 foiz) kuzatildi.

Ushbu hududlarda tuzilgan bitimlar hajmining o‘sishi avtomobil benzini, dizel yoqilg‘isi, qora metallar, paxta tolasi, katod qoplamali metall, polietilen, ozuqabop bug‘doy, qurilish materiallari, spirtli ichimliklar va boshqalar kabi tovarlar savdosini ko‘paytirish orqali ta’minlangan.

Bu davrda 49 923 ta yangi tadbirkorlik subyektlari tashkil etilib, ularning eng ko‘pi Samarqand (6 149), Farg‘ona (4 702), Toshkent (4 305), Andijon (4 119), Qashqadaryo (3 835) viloyatlarida va Toshkent (6 990) shahrida ro‘yxatga olingan.

Avvalroq Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi tomonidan O‘zbekistonning eng faol banklari aniqlangan edi.