Qozog‘iston parlamenti deputatlari bola huquqlarini himoya qilish bo‘yicha qonun loyihasini birinchi o‘qishda ma’qulladi, hujjatda mamlakatda ro‘yxatdan o‘tishni istamagan ijtimoiy tarmoqlar va messenjerlar faoliyatiga nisbatan cheklovlar joriy qilish me’yorlari belgilangan. Bu haqda “Zakon.kz” xabar berdi.
Qonun loyihasining xulosaviy qismida hujjatni ishlab chiqishda bolalarning yashash huquqi, shuningdek, oilaviy munosabatlardagi huquqi va qonunga zid kontentga nisbatan profilaktika masalalari kabi alohida me’yorlar hisobga olingan.
Deputatlar “Axborotlashtirish to‘g‘risidagi” qonunning 1-moddasini 73 va 74-bandlar bilan to‘ldirish zarurligi, ularda onlayn-platforma, internet-resurs, tezkor xabarnomalar almashinuvi servisi kabi tushunchalarga ta’rif kiritilishini taklif qilgan.
Yana bir o‘zgartirish Qozog‘iston hududida faoliyat olib borishning aniq qoidalarini joriy qilishga qaratilgan. Mamlakatda o‘z faoliyatini olib borishi uchun xorij onlayn-platformalari yoki tezkor xabarnomalar almashinuvi servisi egalari majburiy tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazilishi va Qozog‘istonda rasmiy vakolatxonasini ochishi shart.
Axborot va jamoatchilikni rivojlantirish vazirining o‘rinbosari Kemelbek Oyshibayev vazirlikning deputatlar kiritayotgan o‘zgarishlarni qo‘llab-quvvatlashini bildirgan.
“Qonun loyihasida ijtimoiy tarmoqlar va messenjerlar uchun me’yorlar belgilangan va biz uni qo‘llab-quvvatlaymiz. Sababi axborot makonini tahlil qilgan vaqtimizda katta miqdordagi kiberbulling holatlari kuztailayotganini ko‘rganmiz. Vazirlikka bu borada juda ko‘p murojaatlar kelib tushgan”, — deydi Oyshibayev.
Vazir o‘rinbosarining so‘zlariga ko‘ra, 2020-yildagi monitoringlar davomida tarmoqda 70 mingga yaqin kiberbulling holatlari kuzatilgan. Shundan keyin ijtimoiy tarmoqlar va messenjerlar administratsiyalariga bu kabi materiallarni o‘chirish yuzasidan 1800 ga yaqin murojaat yuborilgan. Ammo shunga qaramay 2021-yilda ushbu raqamlar yana ko‘paydi va 140 mingtaga yetdi.
“Afsuski hamma ijtimoiy tarmoqlar va messenjerlar ham murojaatimizga javob qaytarmaydi. Ayrim ijtimoiy tarmoqlar tezda munosabat bildirib materiallarni o‘chirib tashlasa, ayrimlar 20-30 foiz murojaatlarga e’tibor qaratadi. Shu sababli ijtimoiy tarmoq va messenjer uchun qonuniy tushuncha hamda me’yorlar joriy qilinishini taklif etdik”, — degan vazir o‘rinbosari.
O‘zbekistonda 2021-yil 14-yanvar kuni “Shaxsga doir ma’lumotlar to‘g‘risida”gi qonunga qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risidagi qonun Prezident tomonidan imzolangan va aprel oyidan boshlab kuchga kirgan. May oyi oxirida “O‘zkomnazorat” davlat inspeksiyasi “Mail.ru Group”, Twitter va Tencent kompaniyalariga serverlarini O‘zbekistonga ko‘chirish bo‘yicha ko‘rsatmalar bergan. Iyul oyida O‘zbekiston qonuniga zid ravishda faoliyat yuritayotgan ayrim ijtimoiy tarmoqlardan foydalanish mamlakat hududida cheklangan. Keyinchalik O‘zbekistonda shaxsga doir ma’lumotlar subyektlari huquqlarini buzuvchilar reyestridan Twitter, TikTok, “VKontakte”, Skype va WeChat o‘rin olgani ma’lum bo‘ldi.
Izoh (0)