Qirg‘iziston sobiq prezidenti Almazbek Atambayevga 2020-yilning oktabr oyida hokimiyatni kuch bilan egallab olishga urinish va ommaviy tartibsizliklarni tashkillashtirish ayblovlari e’lon qilindi. Bu haqda uning advokati Sergey Slesarevga tayanib, “Kommersant” xabar berdi. Atambayev o‘tgan yilning oktabridan buyon hibsda saqlanmoqda.
“Atambayevga o‘tgan yilning oktabr oyi boshlarida poytaxtda yuz bergan ommaviy tartibsizliklarni uyushtirishda va hokimiyatni zo‘rlik bilan egallab olishga urinishda gumon qilingani to‘g‘risida xabarnoma topshirildi”, — dedi advokat. Himoyachining ta’kidlashicha, tartibsizlikning birinchi kunlarida sobiq prezident hibsda edi va jismonan olib qaraganda ularni uyushtirishda qatnasha olmasdi.
Ushbu ish bo‘yicha prezident ma’muriyatining sobiq rahbari Farid Niyozov, sobiq prezident qo‘riqchisi Kanat Sagimboev va ichki ishlar vazirining sobiq o‘rinbosari Kursan Asanov ham qatnashmoqda.
2020-yilning oktabr oyi boshida Bishkekda parlament saylovlari natijalaridan norozi turli siyosiy kuchlar o‘rtasida to‘qnashuv bo‘lib o‘tgandi. 6-oktabr kuni namoyishchilar talabiga binoan Almazbek Atambayev 2019-yil avgustidan beri saqlanayotgan tergov izolyatoridan ozod qilindi. 9-oktabr kungi to‘qnashuvlar chog‘ida noma’lum shaxs ichida Atambayev bo‘lgan mashinaga to‘pponchadan bir necha bor o‘q uzgan, biroq sobiq davlat rahbari jarohat olmagan. Jinoyatchi haligacha topilmagan.
Oktabr voqealari yakunida amaldagi prezident Sadir Japarov tarafdorlari g‘alaba qozondi. 10-oktabr kuni Atambayev qayta hibsga olindi. Tergov ma’lumotlariga ko‘ra, Almazbek Atambayev hokimiyatni qo‘lga kiritish uchun sobiq bosh vazir Omurbek Babanov, maslahatchisi Farid Niyozov va boshqalar bilan til biriktirgan.
Bundan bir necha oy oldin Atambayev sog‘lig‘i yomonlashgani sababli Milliy xavfsizlik davlat qo‘mitasining tergov izolyatoridan 47-sonli axloq tuzatish koloniyasiga ko‘chirilgan edi. Koloniyada tibbiy shifoxona mavjud.
Atambayev Almazbek Sharshenovich 1956-yil 17-sentabrda Qirg‘iziston SSRning Arashan qishlog‘ida tug‘ilgan. 1980-yilda Moskva boshqaruv universitetini tamomlagan.
U aloqa korxonalarida muhandis, iqtisodchi bo‘lib ishlagan. 1983-yildan Qirg‘iziston SSR Oliy Kengashi prezidiumi muharriri va referent, 1987-yildan Frunze (hozirgi Bishkek) Pervomayskiy tumani Ijroiya qo‘mitasi raisining o‘rinbosari bo‘ldi.
Atambayev 1989-yilda biznes bilan shug‘ullanishni boshladi. 1993-yilda u Sotsial-demokratik partiyasini tuzdi, 1995- va 2000-yillarda mamlakat parlamentiga saylandi. 2000-yil aprelda sud mol-mulk va daromadlar haqidagi ma’lumotlarni yashirgani uchun Atambayevning mandatini bekor qildi. 2000-yil oktabr oyida u prezidentlik saylovlarida uchinchi o‘rinni egalladi. Atambayev “Lolalar inqilobi”dan keyin, 2005—2006-yillarda sanoat, savdo va turizm vaziri, 2007-yil martdan noyabrgacha esa bosh vazir bo‘lib ishlagan.
2009-yilning iyulidagi prezidentlik saylovlarida Atambayev muxolifatchilardan yagona nomzod edi, lekin u atigi 8,41 foiz ovoz to‘plab, Qurmanbek Bakiyevga yutqazdi. Inqilobdan so‘ng, 2010-yilning aprelida u muvaqqat hukumat rahbarining iqtisod bo‘yicha o‘rinbosari bo‘ldi. 2010-yil 17-dekabrdan esa hukumatni boshqargan. 2011-yil 30-oktabrda Atambayev 63,24 foiz ovoz bilan Qirg‘iziston prezidenti etib saylandi.
2016-yilda Atambayev konstitutsiyaga o‘zgartirishlar kiritish bo‘yicha referendum o‘tkazdi, buni esa huquq himoyachilari, jurnalistlar va muxolifatchilar hokimiyatni egallab olishga urinish deb baholadi. 2017-yil noyabr oyida u birinchi muddatdan keyin o‘z lavozimini tark etdi. Atambayev prezidentligining so‘nggi yillarida mamlakatda jurnalistlar, faollar, muxolifatchi siyosatchilar va inson huquqlari himoyachilariga qarshi ko‘plab fuqarolik va jinoiy sud jarayonlari o‘tkazildi.
2019-yil 27-iyunda Qirg‘iziston parlamenti deputatlari Almazbek Atambayevni sobiq prezident maqomidan va shunga ko‘ra daxlsizlikdan mahrum qildi. Rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, Bosh prokuratura uning harakatlarida korrupsiya, mansab vakolatlarini suiiste’mol qilish va noqonuniy boylik orttirish belgilarini topgan. Atambayevning o‘zi ayblovlarni tan olmadi va huquq-tartibot organlarining sudga chaqiruv qog‘oziga bo‘ysunishdan bosh tortdi.
Izoh (0)