Agar AQSh o‘z tarafdorlarini Tojikistondan olib chiqishga qaror qilganida, bu mamlakatda ham Afg‘onistondagi kabi odamlarning samolyot shassilariga osilib olishi holatlari kuzatilgan bo‘lardi. Bu haqda AQSh prezidenti Jo Bayden 11-sentabr kuni Pensilvaniya shtatiga tashrifi chog‘ida aytib o‘tdi, deb yozadi Asia-Plus “Ozodi”ga tayanib.
Amerika rahbari o‘zining AQSh kontingentini Afg‘onistondan olib chiqish bo‘yicha harakatlarini oqladi. Unga ko‘ra, so‘rovnomalar shuni ko‘rsatganki, amerikaliklarning 70 foizi qo‘shinlarni Afg‘onistondan olib chiqish tarafdori bo‘lgan. Biroq Baydenning qo‘shimcha qilishicha, harbiylarni olib chiqish uslubi ko‘pchilikka yoqmagan.
“Bundan ortiq yana qanday qilish mumkinligini birovga tushuntirish qiyin. Masalan, agar biz Tojikistonda bo‘lganimizda ham, C-130 (harbiy transport samolyoti)ni qo‘ndirgan bo‘lardik va har qanday tarzda biz bilan ishlagan kishilarning barchasiga ushbu samolyotga chiqishga ruxsat berishimizni aytardik, shunda shassiga yopishib oladigan odamlar ham uchrar edi”, — dedi Bayden.
AQSh prezidenti jurnalistlar bilan suhbatlashar ekan, Bin Laden yo‘q qilinib, “Al-Qoida” qulaganidan keyin ham AQSh qo‘shinlarini Afg‘onistonda saqlash xato bo‘lganini aytdi.
“Agar Bin Ladenni yo‘q qilganimizdan so‘ng, ‘Al-Qoida’ qulaganidan keyin bu mamlakatni birlashtirishga urinib, 20 yil davomida kuniga 300 million dollar sarflashimizni bilganimizda edi. ‘Al-Qoida’ qaytishi mumkinmi? Ha. Lekin bilasizmi, u allaqachon boshqa joylarga qaytgan. Unda strategiyamiz qanday? Nima, endi ‘Al-Qoida’ joylashgan hamma yerga bostirib kirib, qo‘shinlarimizni o‘sha yerda qoldiraveramizmi? Qo‘ysangiz-chi”, — dedi Bayden jurnalistlarga.
Aprelda AQSh prezidenti Jo Bayden 11-sentabr voqealariga 20 yil to‘ladigan kungacha Afg‘onistondan qo‘shinlar olib ketilishini e’lon qilgandi. “Men tariximizdagi eng uzoq davom etgan urushni yakunlab, Amerika qo‘shinlarini uyga qaytarish vaqti keldi, degan xulosaga keldim”, — dedi Bayden.
U AQShning maqsadi mamlakatni birlashtirish emas, balki “Al-Qoida”ni yo‘q qilish bo‘lganini tushuntirdi. Shuningdek, prezident afg‘on kampaniyasi AQShga kuniga 150-300 million dollarga tushganini qayd etdi.
Qo‘shinlarni olib chiqish bilan birga, Afg‘onistondan AQSh va NATO mamlakatlari fuqarolari, shuningdek, “Tolibon”ga qarshi kurashda G‘arbga yordam bergan afg‘onistonliklar evakuatsiya qilindi. “Tolibon” ta’qibidan qo‘rqqan minglab afg‘onlar uchib ketishni istagan, 16-avgust kuni ertalab ular reyslardan birortasiga o‘tirish uchun uchish maydoniga bostirib kirgan va yerda turgan samolyotlarga osilib chiqishga harakat qilgan. Hodisa oqibatida o‘nga yaqin kishi halok bo‘lgan.
17-avgust kuni esa AQSh Harbiy havo kuchlariga tegishli C-17 Globemaster III harbiy transport samolyotida Kobul aeroportidan 640 ga yaqin afg‘onistonlik evakuatsiya qilindi. Dastlab shuncha odamni bortga olib chiqish rejalashtirilmagan edi, biroq afg‘on guruhlari uchish maydoniga bostirib kirib, samolyotga o‘zlari chiqib olgan. Shundan so‘ng ekipaj ularni kuch bilan tushirib yubormaslikka, aksincha bortdagi hammani olib uchishga qaror qilgan.
Avgust oxirida Amerika armiyasi o‘z kontingentini Afg‘onistondan olib chiqishni yakunladi. AQShning Afg‘onistondagi harbiy missiyasi qariyb 19 yil-u 11 oy davom etdi.
Izoh (0)