Toshkent metrosining “Yunusobod” bekati qurilishida, 2019-yil 18-dekabr kuni yuz bergan fojia ortidan olti ishchi halok bo‘lgandi. Hodisa yuzasidan o‘sha kuniyoq jinoyat ishi qo‘zg‘atilgan (ish ochilgan moddalar bo‘yicha aybdorlarga ko‘zda tutilgan eng og‘ir jazo besh yilgacha ozodlikdan mahrum etish edi). Biroq oradan uch oy o‘tib, 2020-yilning 18-martida Toshkent shahar prokuraturasi “zarar to‘liq qoplangani”, “aybdorlarga ijobiy tavsifnoma berilgani” va “marhumlarning oila a’zolaridan e’tirozlar yo‘qligi” (vaholanki, bu vaqtda kompensatsiya pullari hali to‘liq berilmagan bo‘lgan) uchun ayblilik masalasi hal qilinmasdan turib, jinoiy ish materiallarini tugatish to‘g‘risida qaror qabul qilgan.
Bandlik va mehnat munosabatlari vazirining 2020-yilning 24-yanvardagi buyrug‘iga asosan tashkil etilgan maxsus komissiya 31-yanvar kuni har bir jabrdiydaning xonadoniga 261,9 million so‘mdan bir martalik tovon puli to‘lash haqida dalolatnomani chiqargan.
“Yunusobod fojiasi”da halok bo‘lgan yakkabog‘lik Anvar Diyorovning ham oilasiga 100 million so‘m berilgan. Shundan keyin 2020-yil sentabrida yana 161 million so‘m plastik kartaga tushgan. Ammo boquvchisini yo‘qotgan da’vogar: marhumning bevasi Lobar Rahmonova boquvchisini yo‘qotgani uchun berilgan tovon puli to‘liq emas, deb hisoblab, qaynatasi va qaynakasi bilan birga SBK Universal Construction Group kompaniyasiga nisbatan fuqarolik ishlari bo‘yicha Mirzo Ulug‘bek tumanlararo sudiga da’vo arizasi kiritgan.
Sudda Lobar Rahmonova oilaning farzandlari uchun tayinlangan har oylik kompensatsiya va bir martalik nafaqa umuman to‘lanmaganini qayd etgan. Shuningdek, u marhum umr yo‘ldoshining vafoti tufayli yetkazilgan ma’naviy zarar uchun to‘lov undirishni ham so‘ragan.
Sudning 2020-yil 17-noyabrdagi hal qiluv qaroriga ko‘ra, javobgar SBK Universal Construction Group’dan da’vogar Lobar Rahmonovaning uch nafar farzandining har biriga 16 yoshga to‘lgunga qadar har oyda 727 ming so‘mdan kompensatsiya, 100 million so‘m bir martalik kompensatsiya va yetkazilgan ma’naviy zarar uchun 300 mln so‘m kompensatsiya undirish belgilangan.
Da’vogar Lobar Rahmonovaning advokati Asliddin Mahammadiyevning “Daryo”da 2021-yil 8-aprel kuni e’lon qilingan “Tuproq qazib, tuproqlar ostida qolgan bolam”. Yunusobod metrosidagi fojia qurbonlari yaqinlarining o‘tgan bir yildagi hayoti va kompensatsiya muammolari haqida” nomli maqolada ta’kidlashicha, sud qarori 2020-yil 17-dekabrda qonuniy kuchga kirgan bo‘lsa-da, javobgar tomon yanvarda ham ijroni ixtiyoriy ravishda amalga oshirmagach, majburiy undirish choralarini ko‘rishga to‘g‘ri kelgan. Shu asosda kompaniya bank hisob raqamlari va mol-mulklariga taqiq qo‘yilgan. Oradan biroz vaqt o‘tib, marhum Anvar Diyorovning oila a’zolariga 100 million so‘m pul o‘tkazilgan.
Advokatning aytishicha, shundan keyin SBK Universal Construction Group negadir “da’vo bo‘yicha hal qiluvchi qarorini olmadim”, degan vaj bilan fevral oyida sudga murojaat qilgan. “Holbuki da’vo muddati bo‘yicha 20 kun ichida appelyatsiya berishi kerak edi”, — deydi advokat Mahammadiyev. Ma’lum bo‘lishicha, javobgar tomon kassatsiya tartibida shikoyat berishga qonuniy haqi qolmagani bois apellyatsiya shikoyatining muddatini tiklash haqida fuqarolik ishlari bo‘yicha Mirzo Ulug‘bek tumanlararo sudiga ariza bergan.
Asliddin Mahammadiyevning qayd etishicha, u kompaniyaning o‘sha arizasi haqida eshitgach, uch marta sudga borgan, kotibga, devonxonaga uchragan. Lekin sud qachon bo‘lishi haqida hech kim ma’lumot bermagan.
“Sud ikkinchi tomonga xabar bermay, ishni bir tomonlama ko‘rib, kompaniyaning arizasini qanoatlantirgan va ijro muddatini tiklab bergan, appelyatsiya shikoyatini shahar sudiga yuborish haqida ajrim chiqargan. Agar ijro muddati tiklab berilmaganida edi, hozirda sud qarorining ijrosi to‘xtamagan bo‘lardi”, — deydi advokat. Soddaroq qilib aytganda, agar shu ajrim bo‘lmaganida edi, Lobar Rahmonova boquvchisini yo‘qotganlik haqidagi bolalari uchun beriladigan nafaqalarni vaqtida olayotgan bo‘lardi.
Shundan so‘ng advokat Asliddin Mahammadiyev Toshkent shahar sudiga da’vo muddatini tiklash haqidagi arizani bekor qilish haqida xususiy shikoyat bergan. Ammo advokatning bu arizasi qanoatlantirilmagan. Sud ijro muddatini tiklab, ishni ko‘rish haqida qo‘shimcha ajrim chiqargan.
SBK Universal Construction Group’ning apellyatsiya shikoyati bo‘yicha o‘tkaziladigan sud jarayoni uch marotaba: 5-martda “hali rasmiylashtirilmagan” deb, 26-martda “tuman sudiga yuborilgan” deb, 20-aprelda “ish hujjatlari fuqarolik ishlari bo‘yicha Toshkent shahar sudiga yetib kelmagan” deb qoldirilgan.
“Daryo” muxbiri Mirolim Isajonovning xabar berishicha, 30-aprel, juma kuni fuqarolik ishlari bo‘yicha Toshkent shahar sudida ushbu masalani apellyatsiya tartibida ko‘rib chiqish boshlandi.
Ochiq o‘tgan sud majlisida SBK Universal Construction Group kompaniyasining advokati jurnalistlarning video, foto va ovoz yozib olishlariga rozilik bildirmagan. Shu bois OAV vakillariga sudda audio va video yozuvlarni olishga ruxsat berilmagach, “Mahalla”, Zo‘r TV, “Mening yurtim” telekanali muxbirlari va operatorlari sud zalini o‘z xohishi bilan tark etgan. “Daryo.uz”, “Kun.uz”, “Qalampir.uz”, “Repost.uz” internet-nashrlarining muxbirlari esa video, foto va ovoz yozib olish qurilmalarisiz sud jarayonida qatnashgan.
Sudda SBK Universal Construction Group advokati da’vogar Lobar Rahmonovaning uch nafar farzandining har biriga 16 yoshga to‘lgunga qadar har oyda 727 ming so‘mdan beriladigan kompensatsiyasi to‘lab borilishini, to‘lovning bu qismiga e’tirozi yo‘qligini aytdi. Biroq kompaniya advokati Mirzo Ulug‘bek tumanlararo sudining jabrlanuvchining yaqinlariga 100 mln so‘m bir martalik kompensatsiya va yetkazilgan ma’naviy zarar uchun 300 mln so‘m kompensatsiya undirish to‘g‘risidagi qarorini bekor qilishini so‘radi.
Da’vogar Lobar Rahmonovaning advokati esa quyi sudning qarorini o‘z kuchida qoldirishni so‘radi hamda quyidagicha fikr bildirdi.
“Janoza marosimlari uchun deb dastlab 100 million so‘m berilgan. Ammo 100 million so‘mni SBK Universal Construction Group kompaniyasi berganini tasdiqlovchi hech qanday hujjat yo‘q. Kompaniya hisob raqami yoki buxgalteriyasidan ham pul chiqarilgani to‘g‘risida asoslovchi birorta hujjat mavjud emas.
Anvar Diyorovning yaqinlariga kimdir berib ketgan buncha mablag‘ni kompaniya “biz berganmiz”, deb 2020-yilning avgust oyida marhumning ukasidan tilxat yozdirib olgan. Oradan sakkiz oy o‘tib, tilxat yozdirib olinishi shubhali. Balki 100 million so‘mni “O‘zbekiston temir yo‘llari” AJ, Vazirlar Mahkamasi yoki hokimiyat vakillari berishgandir.
Holbuki maxsus komissiya qarori 2020-yil 31-yanvarda chiqqan va bu qarorda avval berilgan 100 million so‘m hisobga olinsin, deyilmagan. Tergov davomida yoki maxsus komissiya hujjatlarida ham SBK Universal Construction Group kompaniyasi 100 million so‘m bergani haqida gapirilmagan va yozilmagan”, — dedi advokat.
Sud 2021-yil 5-mayga qadar tanaffus e’lon qildi.
Mavzuga doir:
Izoh (0)