“Daryo” tahririyatiga Urgut tumani Xo‘jayduq mahallasida yashovchi fuqaro Orzi Ro‘ziqulov murojaat qildi. U 2018-yilning 18-sentabr kuni soat taxminan 16:30 atrofida qishloqdagi 29-sonli maktabgacha ta’lim muassasasining “Maktabgacha ta’lim” guruhi tarbiyalanuvchisi bo‘lgan 2012-yilda tug‘ilgan nabirasi Rayhona Orziyeva bog‘chaning bolalar o‘yingohi maydonchasidagi temir arg‘imchoqda o‘ynayotgan vaqtda yiqilib tushib, tan-jarohati olib halok bo‘lganini ma’lum qilgan. Arizada qayd etilishicha, huquq-tartibot idoralari Orziyevani arg‘imchoqdan yiqilib vafot etish holatini baxtsiz hodisa sifatida qayd etib, ishni yopib yuborishgan.
“Daryo” muxbiri Farhod Norbo‘tayev mazkur holat yuzasidan marhuma Rayhona Orziyevaning yaqinlari va Urgut tuman 29-sonli maktabgacha ta’lim muassasasida faoliyat yuritayotgan xodimlar bilan suhbatda bo‘lib, voqea tafsilotlari yuzasidan jurnalistik surishtiruv olib bordi.
– Men nabiramni 2018-yilning 13 yoki 14-sentabr kuni bog‘chaga olib bordim. O‘sha kuni bog‘cha mudirasi Manzura Tursunova ishda yo‘q ekan. Tarbiyachi Viloyat Qurbonovaga nabiramni bog‘chaga qo‘yish uchun olib kelganimni aytib, qanday hujjatlar kerak bo‘lsa to‘g‘irlab kelishimni bildirdim. Ammo Viloyat Qurbonova hujjatlarni o‘zimiz tayyorlaymiz, buning uchun 18 000 so‘m to‘laysiz deb aytdi, – deydi Orzi Ro‘ziqulov. – Qurbonovaga 15 000 so‘m pul va nabiramning guvohnomasini topshirib keldim.
Orzi Ro‘ziqulovning aytishicha, mudira Manzura Tursunova o‘rniga vaqtinchalik xo‘jalik ishlari bo‘yicha mudira yordamchisi Saodat Shomurodova bog‘chaga rahbarlik qilib kelgan. Voqea qizcha bog‘chaga kelishni boshlaganiga bir hafta ham o‘tmay sodir bo‘lgan. Temir arg‘imchoqda o‘ynayotgan vaqtda yiqilib tan-jarohati olgan Rayhona Orziyeva yiqilganidan so‘ng chamasi yarim soatlar qarovsiz qolib ketgan. Bog‘cha xodimlari qizchani yiqilib yotganini ko‘rganidan so‘ng ustiga chelak bilan suv sepib, og‘ziga qoshiq, so‘ng piyoz tiqishgan ekan.
– O‘sha kuni muassasaning hamshirasi tuman maktabgacha ta’lim bo‘limiga qandaydir hujjatlarni olib ketgan ekan. Voqeani qudam ko‘rib qolgan va keliboq nabiramni avvaliga qishloqdagi tez yordam bo‘limiga, so‘ng tuman tibbiyot birlashmasiga olib borgan. Biz voqeadan kech soat 20:00 atrofida xabar topdik, – deydi Orzi Ro‘ziqulov. – Biz shifoxonaga borsak nabiram jonlantirish bo‘limida yotibdi. U yerga bizni kirgani qo‘yishmaydi. Mudira ham, tarbiyachi ham o‘sha yerda edi. Bir nechta tajribali shifokorlar kelib ko‘rishdi. Ammo nabiram ertasi kuni, aniqrog‘i 19-sentabr kuni hayotdan ko‘z yumdi.
Bolaning o‘limi haqidagi ma’lumotnomada o‘lim sababi sifatida bosh miyaning qisilishi, bosh miya pardalari ostiga miya to‘qimasiga qon quyilishi ko‘rsatilgan.
Rayhona Orziyevaning arg‘imchoqdan yiqilib tan jarohati olib o‘lganligi yuzasidan Orzi Ro‘ziqulov tumandagi huquq-tartibot idoralariga bir necha bor murojaat qilgan. Biroq ularning barchasi Rayhona Orziyevaning o‘limini baxtsiz hodisa ekanligini bayon qilgan. Vaholanki, bolani bog‘chaga kelib, to uyiga ketgunga qadar qarashi, bu vaqtda olingan har qanday jarohat yoki boshqa holat uchun tarbiyachi mas’ul ekanligi belgilab qo‘yilgan.
Orzi Ro‘ziqulovning aytishicha, nabirasining o‘limi yuzasidan tuman prokuraturasi, Ichki ishlar bo‘limiga murojaat qilgan. Tergov xodimlari hammadan tushuntirish xati yozib olgan bo‘lsa-da, hech qanday ish olib bormagan. Hatto viloyat hokimiga telegram orqali ham murojaat qilishgan. Biroq ularning hammasi bir xil tarzda Rayhona Orziyeva baxtsiz hodisa sabab vafot etganligini ma’lum qilgan. Xususan, Urgut tuman IIOFMB huzuridagi tergov bo‘limining 2018-yil 23-oktabr kungi №54|9 8995-sonli hamda 2019-yil 8-yanvar kungi №54|9 99-sonli xatlarida, tergovga qadar olib borilgan tekshiruv harakatlari natijasiga ko‘ra, holatda biror bir shaxsning harakatlarida jinoyat tarkibi bo‘lmaganligi sababli to‘plangan hujjatlar O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat Protsessual Kodeksning 83-moddasi 2-qismiga (shaxsning qilmishida jinoyat tarkibi bo‘lmasa) asosan jinoyat ishi qo‘zg‘atishdan rad qilinganligi ma’lum qilingan.
Urgut tuman prokuraturasi ham Orzi Ro‘ziqulovga xuddi shu mazmun qayd etilgan javob xati yo‘llash orqali uning murojaatini ikki marotaba osongina yopib yuborgan.
– Nega huquqni muhofaza qiluvchi idoralar bog‘cha mudirasi va tarbiyachining o‘z ishiga mas’uliyatsizlik bilan yondashganligi, bolani nazoratsiz va qarovsiz qoldirganligiga e’tibor qaratishmayapti. Axir ularning e’tiborsizligi sabab bir begunoh bola hayotdan ko‘z yumayapti-ku, – deydi Orzi Ro‘ziqulov. – Tuman IIOFMB olib borgan tergovdan norozi bo‘lib viloyat IIBga murojaat qildim. U yerda arizam o‘rganib chiqilishi, o‘z ishiga mas’uliyatsiz bo‘lgan xodimlar tegishli tartibda javobgarlikka tortilishini bildirishdi.
Samarqand viloyat Ichki ishlar boshqarmasi matbuot xizmati rahbari Shirin Normatova Rayhona Orziyevaning o‘limi yuzasidan maktabgacha ta’lim muassasasi direktori hamda tarbiyachini javobgarlikka tortish bo‘yicha surishtiruv ishlari olib borilayotganligini ma’lum qildi.
Voqea sodir bo‘lgan bog‘chada holatni o‘rganish yuzasidan tashrif buyurganimizda, muassasa anchagina ta’mirtalab bo‘lib qolganligi, bolalar sovuq xonalarda o‘tirganligiga guvoh bo‘ldik.
– Meni ish boshlaganimga endigina bir oy bo‘ldi. Shu sababli ham holat bo‘yicha hech narsa deya olmayman, – deydi 29-sonli MTMning vaqtinchalik mudirasi etib tayinlangan Vazira Omonova. – O‘sha vaqtda ishlagan mudira Manzura Tursunova, tarbiyachi Viloyat Qurbonova, yordamchi tarbiyachi X.Ashurovalar o‘z arizasiga ko‘ra ishdan bo‘shatilgan.
29-sonli MTMda oshpaz bo‘lib ishlaydigan Xurshida Muhiddinovaning aytishicha, voqea sodir bo‘lgan vaqtda tarbiyachi Viloyat Qurbonova guruhdagi boshqa bolalarni ovqat berish uchun safga tortayotgan bo‘lgan.
– Men idish-tovoqlarni yuvish maqsadida suvga borayotgan edim. Bolalar maydonchasidagi arg‘imchoq oldida Rayhona Orziyevani yiqilib yotganini ko‘rdim. Rayhona qachon yiqilganligini bilmayman. Yugurib borib unga birinchi yordam ko‘rsatishga harakat qildim va qolganlarni chaqirdim. Har doim uning holatini eslasam, ko‘zimga yosh keladi, – deydi Xurshida Muhiddinova.
Orzi Ro‘ziqulovning viloyat maktabgacha ta’lim boshqarmasiga yo‘llagan arizasiga tashkilot voqea sodir bo‘lgan kuni ishlagan mudira va tarbiyachilar ishdan bo‘shatilganligi to‘g‘risida ma’lumot taqdim etgan xolos.
– Tarbiyachining mas’uliyatsizligi sababli sodir bo‘lgan hodisadan so‘ng farzandimning turmushi buzildi. Kelinim uyiga ketib qoldi. Qizining dog‘ida siqilgan o‘g‘lim esa uyga kelmay qo‘ydi, – deydi Orzi Ro‘ziqulov. – “Daryo” tahririyatiga murojaat qilishimning boisi, kimnidir qamatish yoki kimdandir o‘ch olish emas. Balki qolgan bog‘chalarda ishlayotgan tarbiyachilar va mudiralar o‘z vazifasiga sovuqqonlik bilan qaramasdan bolalarga e’tiborli bo‘lishini aytmoqchiman. Ularning e’tiborsizligi sabab biror bir begunoh bola hayotdan bevaqt ko‘z yummasin. Ularning o‘z vazifasiga sovuqqonligi sababli boshqa ota-onalar farzand dog‘ida kuymasin.
O‘ylaymizki, huquqni muhofaza qiluvchi organlar Rayhona Orziyevaning o‘limi bilan bog‘liq holatni tegishli tartibda o‘rganib, tergov-surishtiruv ishlarini olib boradi.
Masalaning yana bir jihatiga e’tibor qaratish lozim. 1977-yilda qurilgan bolalar bog‘chasi bugun achinarli holga kelib qolgan. Bog‘chaga boruvchi yo‘l abgor holatda. Bolalar sovuq xonalarda yotishadi. Bino ta’mirtalab bo‘lib qolgan. Nahotki Urgut tuman hokimligi, tuman maktabgacha ta’lim bo‘limi, viloyat maktabgacha ta’lim boshqarmasi bog‘chaning bunday achinarli holatiga panja orasidan qarab kelayotgan bo‘lsa. Qachongacha tuman va shahar markazidagi bog‘chalarni ta’mirlash uchun mablag‘ ajratib, olis chekka qishloqdagi bog‘chalarni e’tibordan chetda qoldirib kelishadi.
Izoh (0)