«Дарё» таҳририятига Ургут тумани Хўжайдуқ маҳалласида яшовчи фуқаро Орзи Рўзиқулов мурожаат қилди. У 2018 йилнинг 18 сентябрь куни соат тахминан 16:30 атрофида қишлоқдаги 29-сонли мактабгача таълим муассасасининг «Мактабгача таълим» гуруҳи тарбияланувчиси бўлган 2012 йилда туғилган набираси Райҳона Орзиева боғчанинг болалар ўйингоҳи майдончасидаги темир арғимчоқда ўйнаётган вақтда йиқилиб тушиб, тан-жароҳати олиб ҳалок бўлганини маълум қилган. Аризада қайд этилишича, ҳуқуқ-тартибот идоралари Орзиевани арғимчоқдан йиқилиб вафот этиш ҳолатини бахтсиз ҳодиса сифатида қайд этиб, ишни ёпиб юборишган.
«Дарё» мухбири Фарҳод Норбўтаев мазкур ҳолат юзасидан марҳума Райҳона Орзиеванинг яқинлари ва Ургут туман 29-сонли мактабгача таълим муассасасида фаолият юритаётган ходимлар билан суҳбатда бўлиб, воқеа тафсилотлари юзасидан журналистик суриштирув олиб борди.
– Мен набирамни 2018 йилнинг 13 ёки 14 сентябрь куни боғчага олиб бордим. Ўша куни боғча мудираси Манзура Турсунова ишда йўқ экан. Тарбиячи Вилоят Қурбоновага набирамни боғчага қўйиш учун олиб келганимни айтиб, қандай ҳужжатлар керак бўлса тўғирлаб келишимни билдирдим. Аммо Вилоят Қурбонова ҳужжатларни ўзимиз тайёрлаймиз, бунинг учун 18 000 сўм тўлайсиз деб айтди, – дейди Орзи Рўзиқулов. – Қурбоновага 15 000 сўм пул ва набирамнинг гувоҳномасини топшириб келдим.
Орзи Рўзиқуловнинг айтишича, мудира Манзура Турсунова ўрнига вақтинчалик хўжалик ишлари бўйича мудира ёрдамчиси Саодат Шомуродова боғчага раҳбарлик қилиб келган. Воқеа қизча боғчага келишни бошлаганига бир ҳафта ҳам ўтмай содир бўлган. Темир арғимчоқда ўйнаётган вақтда йиқилиб тан-жароҳати олган Райҳона Орзиева йиқилганидан сўнг чамаси ярим соатлар қаровсиз қолиб кетган. Боғча ходимлари қизчани йиқилиб ётганини кўрганидан сўнг устига челак билан сув сепиб, оғзига қошиқ, сўнг пиёз тиқишган экан.
– Ўша куни муассасанинг ҳамшираси туман мактабгача таълим бўлимига қандайдир ҳужжатларни олиб кетган экан. Воқеани қудам кўриб қолган ва келибоқ набирамни аввалига қишлоқдаги тез ёрдам бўлимига, сўнг туман тиббиёт бирлашмасига олиб борган. Биз воқеадан кеч соат 20:00 атрофида хабар топдик, – дейди Орзи Рўзиқулов. – Биз шифохонага борсак набирам жонлантириш бўлимида ётибди. У ерга бизни киргани қўйишмайди. Мудира ҳам, тарбиячи ҳам ўша ерда эди. Бир нечта тажрибали шифокорлар келиб кўришди. Аммо набирам эртаси куни, аниқроғи 19 сентябрь куни ҳаётдан кўз юмди.
Боланинг ўлими ҳақидаги маълумотномада ўлим сабаби сифатида бош миянинг қисилиши, бош мия пардалари остига мия тўқимасига қон қуйилиши кўрсатилган.
Райҳона Орзиеванинг арғимчоқдан йиқилиб тан жароҳати олиб ўлганлиги юзасидан Орзи Рўзиқулов тумандаги ҳуқуқ-тартибот идораларига бир неча бор мурожаат қилган. Бироқ уларнинг барчаси Райҳона Орзиеванинг ўлимини бахтсиз ҳодиса эканлигини баён қилган. Ваҳоланки, болани боғчага келиб, то уйига кетгунга қадар қараши, бу вақтда олинган ҳар қандай жароҳат ёки бошқа ҳолат учун тарбиячи масъул эканлиги белгилаб қўйилган.
Орзи Рўзиқуловнинг айтишича, набирасининг ўлими юзасидан туман прокуратураси, Ички ишлар бўлимига мурожаат қилган. Тергов ходимлари ҳаммадан тушунтириш хати ёзиб олган бўлса-да, ҳеч қандай иш олиб бормаган. Ҳатто вилоят ҳокимига телеграм орқали ҳам мурожаат қилишган. Бироқ уларнинг ҳаммаси бир хил тарзда Райҳона Орзиева бахтсиз ҳодиса сабаб вафот этганлигини маълум қилган. Хусусан, Ургут туман ИИОФМБ ҳузуридаги тергов бўлимининг 2018 йил 23 октябрь кунги №54|9 8995-сонли ҳамда 2019 йил 8 январь кунги №54|9 99-сонли хатларида, терговга қадар олиб борилган текширув ҳаракатлари натижасига кўра, ҳолатда бирор бир шахснинг ҳаракатларида жиноят таркиби бўлмаганлиги сабабли тўпланган ҳужжатлар Ўзбекистон Республикаси Жиноят Процессуал Кодекснинг 83-моддаси 2-қисмига (шахснинг қилмишида жиноят таркиби бўлмаса) асосан жиноят иши қўзғатишдан рад қилинганлиги маълум қилинган.
Ургут туман прокуратураси ҳам Орзи Рўзиқуловга худди шу мазмун қайд этилган жавоб хати йўллаш орқали унинг мурожаатини икки маротаба осонгина ёпиб юборган.
– Нега ҳуқуқни муҳофаза қилувчи идоралар боғча мудираси ва тарбиячининг ўз ишига масъулиятсизлик билан ёндашганлиги, болани назоратсиз ва қаровсиз қолдирганлигига эътибор қаратишмаяпти. Ахир уларнинг эътиборсизлиги сабаб бир бегуноҳ бола ҳаётдан кўз юмаяпти-ку, – дейди Орзи Рўзиқулов. – Туман ИИОФМБ олиб борган терговдан норози бўлиб вилоят ИИБга мурожаат қилдим. У ерда аризам ўрганиб чиқилиши, ўз ишига масъулиятсиз бўлган ходимлар тегишли тартибда жавобгарликка тортилишини билдиришди.
Самарқанд вилоят Ички ишлар бошқармаси матбуот хизмати раҳбари Ширин Норматова Райҳона Орзиеванинг ўлими юзасидан мактабгача таълим муассасаси директори ҳамда тарбиячини жавобгарликка тортиш бўйича суриштирув ишлари олиб борилаётганлигини маълум қилди.
Воқеа содир бўлган боғчада ҳолатни ўрганиш юзасидан ташриф буюрганимизда, муассаса анчагина таъмирталаб бўлиб қолганлиги, болалар совуқ хоналарда ўтирганлигига гувоҳ бўлдик.
– Мени иш бошлаганимга эндигина бир ой бўлди. Шу сабабли ҳам ҳолат бўйича ҳеч нарса дея олмайман, – дейди 29-сонли MTMнинг вақтинчалик мудираси этиб тайинланган Вазира Омонова. – Ўша вақтда ишлаган мудира Манзура Турсунова, тарбиячи Вилоят Қурбонова, ёрдамчи тарбиячи Х.Ашуровалар ўз аризасига кўра ишдан бўшатилган.
29-сонли MTMда ошпаз бўлиб ишлайдиган Хуршида Муҳиддинованинг айтишича, воқеа содир бўлган вақтда тарбиячи Вилоят Қурбонова гуруҳдаги бошқа болаларни овқат бериш учун сафга тортаётган бўлган.
– Мен идиш-товоқларни ювиш мақсадида сувга бораётган эдим. Болалар майдончасидаги арғимчоқ олдида Райҳона Орзиевани йиқилиб ётганини кўрдим. Райҳона қачон йиқилганлигини билмайман. Югуриб бориб унга биринчи ёрдам кўрсатишга ҳаракат қилдим ва қолганларни чақирдим. Ҳар доим унинг ҳолатини эсласам, кўзимга ёш келади, – дейди Хуршида Муҳиддинова.
Орзи Рўзиқуловнинг вилоят мактабгача таълим бошқармасига йўллаган аризасига ташкилот воқеа содир бўлган куни ишлаган мудира ва тарбиячилар ишдан бўшатилганлиги тўғрисида маълумот тақдим этган холос.
– Тарбиячининг масъулиятсизлиги сабабли содир бўлган ҳодисадан сўнг фарзандимнинг турмуши бузилди. Келиним уйига кетиб қолди. Қизининг доғида сиқилган ўғлим эса уйга келмай қўйди, – дейди Орзи Рўзиқулов. – «Дарё» таҳририятига мурожаат қилишимнинг боиси, кимнидир қаматиш ёки кимдандир ўч олиш эмас. Балки қолган боғчаларда ишлаётган тарбиячилар ва мудиралар ўз вазифасига совуққонлик билан қарамасдан болаларга эътиборли бўлишини айтмоқчиман. Уларнинг эътиборсизлиги сабаб бирор бир бегуноҳ бола ҳаётдан бевақт кўз юммасин. Уларнинг ўз вазифасига совуққонлиги сабабли бошқа ота-оналар фарзанд доғида куймасин.
Ўйлаймизки, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар Райҳона Орзиеванинг ўлими билан боғлиқ ҳолатни тегишли тартибда ўрганиб, тергов-суриштирув ишларини олиб боради.
Масаланинг яна бир жиҳатига эътибор қаратиш лозим. 1977 йилда қурилган болалар боғчаси бугун ачинарли ҳолга келиб қолган. Боғчага борувчи йўл абгор ҳолатда. Болалар совуқ хоналарда ётишади. Бино таъмирталаб бўлиб қолган. Наҳотки Ургут туман ҳокимлиги, туман мактабгача таълим бўлими, вилоят мактабгача таълим бошқармаси боғчанинг бундай ачинарли ҳолатига панжа орасидан қараб келаётган бўлса. Қачонгача туман ва шаҳар марказидаги боғчаларни таъмирлаш учун маблағ ажратиб, олис чекка қишлоқдаги боғчаларни эътибордан четда қолдириб келишади.
Изоҳ (0)